منطق مقارن
منطق مقارن ترجمه «منطق المقارن»، تألیف محمدعلی گرامی (معاصر) است. این اثر به قلم عبدالله بصیری به فارسی ترجمه شده است.
منطق مقارن | |
---|---|
پدیدآوران | گرامی، محمدعلی (نويسنده) بصيري، عبدالله (مترجم) |
ناشر | اميد |
مکان نشر | ايران - قم |
موضوع | منطق |
زبان | فارسی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | BC 117 /ف2 گ28041 |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نویسنده در مقدمهاش، دلایل نگارش این کتاب و ویژگیهای آن را اینگونه تبیین کرده است: سالها پیش –حدود بیست سال قبل- که کتاب حاشیه و مانند آن را در حوزه علمیه قم تدریس میکردم بهخوبی دریافتم که کتابهای مزبور مناسب با زمان و مشکلات زمان نیست. در این زمان نیاز به کتابی منطقی است که لااقل دارای این خصوصیات باشد:
- نظرات مکتبهای دیگر منطقی و تکنظرات مربوط به منطق از سوی شخصیتهای معروف علمی را مجملاً دارا باشد تا دانشجوی منطقی حوزه از همان ابتدا آگاهی اجمالی نسبت به عقاید دیگران داشته باشد.
- انتقادهای مکتبهای مخالف منطق کلاسیک رسمی را درباره منطق مزبور بیان کند؛
- در خود منطق رسمی کلاسیک عقاید و نظرات مختلف را متعرض باشد تا از تضارب آراء و برخورد عقاید گوناگون قدرت علمی دانشجو بالا برود و لااقل احتمالات گوناگون علمی در نظرش تجلی بیابد تا در انتخاب یک مسئله به همه اطراف و جهات و احتمالات آن توجه داشته باشد.
- درعینحال چندان مفصل نباشد تا مانع رسیدن به مسائل دیگر لازم در این زمان باشد[۱].
سپس شیوه جدید ورود به مطالب و گزینش مباحث ضروری منطق در کتاب را از دیگر خصوصیات این اثر دانسته است: «از طرفی شیوه ورود به مطلب در برخی کتابهای منطقی حوزه چندان دلنشین نبود. فکر میکردم خوب است یک کتاب منطقی اینطور شروع شود: ما مجهولاتی داریم چنانکه معلوماتی داریم آیا میتوانیم مجهولات خود را کشف و معلوم کنیم؟ و به چه وسیله و با کدام ضابطه؟ و حتی بحث از خود علم و تقسیم به تصور و تصدیق پس از شروع مزبور بیابد؛ و نیز بحثهای مهمی مانند بحث از طریق پیدا کردن حدود اشیا و یا کبرای قیاس که سابقاً در بسیاری کتابهای منطقی بوده و در این اواخر هم مرحوم سبزواری ذکر کرده بود از برخی کتابهای رسمی درسی حذف شده بود و برعکس مسائل غیرلازم و حتی غیرصحیح (مانند ضابطه شرایط اشکال اربعه و برخی شرایط شکل چهارم) را ذکر کردهاند»[۲].
وی سپس سبب نامگذاری کتاب با لفظ «مقارن» را همراه بودن آن با ذکر مکتبهای دیگر دانسته است[۳]. همچنین از مخالفتش با ترجمه کتاب در ابتدا و سبب رضایت به آن سخن گفته و تصریح کرده که ترجمه را دقیقاً مطالعه کرده است:... عربی نوشته شد که متناسب درسی بودن باشد و تمایلی به ترجمه آن نداشتم و بااینکه مکرر درخواست ترجمه شد قبول نکردم. توجه نسل جوان پس از انقلاب اسلامی ایران به مطالعه علوم حوزههای علمیه، توجه به ترجمه را در نظرم جلوه داد و پذیرفتم. خوشبختانه جناب آقای عبدالله بصیری بهخوبی از عهده اینکار برآمدند، من هم ترجمه ایشان را دقیقاً مطالعه کرده آن را مفید یافتم[۴].
اگرچه این اثر از ترجمهای روان برخوردار است اما خالی از اشکال هم نیست؛ بهعنوانمثال مترجم گاه نص روایات را در متن آورده ولی از ترجمه نه در متن و نه در پاورقی خبری نیست[۵].
پانویس
- ↑ ر.ک: مقدمه مؤلف، ص3
- ↑ ر.ک: همان، ص4
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: همان، ص5-4
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص165
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.