ابن قانع بغدادی، عبدالباقی
ابن قانِع، ابوالحسين عبدالباقى بن قانع بن مرزوق اموى (265-351ق)، محدث بغدادى و نویسنده شرح حال صحابه. وى از موالى بنی‌امیه بوده و به همین جهت او را اموى خوانده‌اند.
| نام | ابن قانع بغدادی، عبدالباقی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بغدادی، ابوالحسین عبدالباقی بن قانع |
| نام پدر | قانع |
| متولد | 265ق |
| محل تولد | بغداد |
| رحلت | 351 ق |
| اساتید | حارث بن ابى اسامه |
| برخی آثار | معجم الصحابة |
| کد مؤلف | AUTHORCODE05177AUTHORCODE |
مذهب ابن قانع
بر اساس آن‌چه در برخى منابع آمده، او مذهب حنفى داشته است، ولى از آن‌جا كه طوسى، نام وى را در الفهرست (ص178) و رجال خود (ص488) آورده، برخى از متأخرين او را از امامیه دانسته‌اند. خطيب بغدادى پس از اشاره به تضعيف ابن قانع از سوى برقانى، توثيق وى را توسط جمعى از مشايخ بغداد نقل كرده و ضمناً يادآور شده كه ابن قانع در دو سال آخر عمر دچار اختلاط شده است.
اساتید
به گفته ذهبى او فردى كثير السفر بوده و شيوخ بسيارى داشته كه از مهم‌ترين آنان، حارث بن ابى اسامه، صاحب «مسند» را مى‌توان نام برد.
شاگردان
از جمله شاگردان و راویان او نيز مى‌توان از ابوالحسن دارقطنى، حاكم نيشابورى، ابوبكر جصّاص، ابوعلى ابن شاذان و ابوبكر دورى نام برد.
آثار
مهم‌ترين اثر او، کتاب «معجم الصحابة» اوست كه در آن اصحاب پيامبر(ص) را بر شمرده و از هر یک حديثى مسند آورده است. دو نسخه خطى ناقص از آن در کتابخانه‌هاى كوپريلى استانبول و ظاهريه دمشق نگهدارى مى‌شود. ابن فتحون کتابى درباره اغلاط ابن قانع در این کتاب نوشته است.
از ديگر آثار او، «الفوائد» است كه نسخه خطى آن در کتابخانه ظاهريه وجود دارد.
طوسى در «الفهرست» (ص178) از یکى از آثار وى با عنوان «السنن عن اهل البيت(ع)» ياد كرده است.[۱].