الجراحة عند الزهراوي
الجراحة عند الزهراوي تألیف عبدالناصر كعدان، جراح و استاد تاريخ طب است.
| الجراحة عند الزهراوي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | کعدان، عبدالناصر (نویسنده) |
| ناشر | دانشگاه علوم پزشکی ایران، مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1386 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | پزشکی اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
جراحی - قرن 4ق. زهراوی، خلف بن عباس، - 404؟ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | RD 27/35 /ز9ک7 |
وى در مقدمه كتاب هدف از نگارش كتاب را شناخت مفاهيم جراحى زهراوى در كتاب «التصريف لمن عجز عن التأليف» دانسته است. وى با توجه به علم جراحى در پزشکى نوين به مناقشاتى در مبانى و آراء زهراوى نيز پرداخته است. تحرير كتاب در 1999م پایان يافته است.
ساختار
اين اثر در يك مقدمه، پنج باب و نودوهفت فصل و يك خاتمه تدوين شده است. در سراسر كتاب شيوه‌اى يكسان را پى‌گيرى نموده است يعنى در ابتدا نص عبارات زهراوى را ذكر و سعى كرده است براساس نسخ خطى، نص صحيح او را نقل كند. بعد از نقل عبارات نيز به شرح مشكلات و سپس مناقشه در مطالب كتاب پرداخته است.
گزارش محتوا
زهراوى بزرگترين جراح در مكتب طب سنتى پس از اسلام است و كتاب التصريف او مهم‌ترين نگاشته در زمينه جراحى است كه توانسته بر مكاتب ديگر پزشکى از جمله مكتب طبى اروپا در قرون وسطى و پس از آن اثرگذار باشد.
اين اثر بارها به چاپ رسيده است و توسط پزشکان ديگر به زبان‌هاى مختلف ترجمه شده است. دكتر عبدالناصر كعدان نيز با درك اهميت اين اثر به تحرير و توضيح انتقادى اين اثر دست زده است.
دكتر كعدان پس از نقل كلمات زهراوى - و احياناً توضيح آن در پاورقى -مناقشات ارزشمندى را پيرامون كلمات زهراوى مطرح مى‌كند. وى در اين كنكاش و مناقشه احياناً به مبانى طب جديد نيز استناد مى‌كند و گاه به تطبيق طب سنتى و طب جديد در مسائل و مباحث جراحى مى‌پردازد كه اين كار باعث شده ارزش اين اثر دو چندان شود.
عناوين ابواب كتاب به ترتيب عبارت است از:
- طب در اندلس قبل و اثناء عصر زهراوى: كه تاريخچه‌اى از مكتب طب سنتى در اندلس را دربردارد.
- ابوالقاسم زهراوى، ولادت، مؤلفات و جايگاه علمى او: مؤلف در اين باب به بررسى زندگى علمى و آثار زهراوى پرداخته است.
- كتاب التصريف لمن عجز عن التأليف: دكتر كعدان در اين باب به معرفى تفصيلى معروف‌ترين كتاب زهراوى يعنى كتاب التصريف پرداخته است.
- مقاله سى‌ام (در داغ نهادن و جراحت و شكسته‌بندى): در اين باب مقاله سى‌ام يعنى آخرين و مهم‌ترين مقاله كتاب التصريف مورد بررسى قرار گرفته است.
- جراحت زهراوى: اين باب كه بيشترين بخش كتاب را به خود اختصاص مى‌دهد تحرير باب سى ام كتاب التصريف زهراوى و مناقشه در گفتار اوست.
وضعيت كتاب
افست كتاب الجراحة عند الزهراوى را مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکى، طب اسلامى و مكمل دانشگاه علوم پزشکى ایران با مقدمه‌اى كوتاه به قلم آقاى دكتر محمد مهدى اصفهانى در سال 1386ش منتشر نموده است.
در انتهاى اثر فهرست منابع به تفكيك عربى و غيرعربى و فهرست مطالب ذكر شده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب