بورینی، حسن بن محمد
حسن بن محمد دمشقى صفورى (963 - 1024ق/1556 - 1615م) شاعر مورخ و فقيه شافعى در 963 در صفوريه در منطقه الجليل (شمال شهر ناصره در فلسطين) به دنيا آمد. چون پدرش اهل بورين در جنوب نابلس بود، به بورينى شهرت يافت.
| نام | بورینی، حسن بن محمد |
|---|---|
| نامهای دیگر | حسن البورینی |
| نام پدر | محمد |
| متولد | 963 |
| محل تولد | صفوريه در منطقه الجليل (شمال شهر ناصره در فلسطين) |
| رحلت | 1024 ق |
| اساتید | شيخ‌الاسلام محمدبن ابى اللطف |
| برخی آثار | شرح دیوان ابن الفارض من شرحی الشیخ بدرالدین الحسن بن محمد البورینی و الشیخ عبدالغنی بن اسماعیل النابلسی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE04985AUTHORCODE |
در ده سالگى همراه پدر رهسپار دمشق شد و در جامع منجك قرائت قرآن آموخت. سپس در مدرسه عمريه واقع در صالحيه دمشق به تحصيل پرداخت. وى در همين مدرسه، نحو، فرائض (ميراث) و حساب را نزد تنى چند از بزرگان دمشق فراگرفت و در سال 975 به سبب قحطى ناچار شد كه به مدت چهار سال ترك تحصيل كند و در بيت‌المقدس اقامت گزيند.
در بيت‌المقدس از محضر شيخ‌الاسلام محمدبن ابى اللطف بهره برد، سپس به دمشق بازگشت و در خانقاه سميساطيه ساكن شد و نزد شيوخ آن ديار به تحصيل علوم از جمله ادبيات، فقه، قرائات و حديث مشغول شد.
در سال 988 تدريس فقه شافعى را در جامع اموى عهده‌دار شد. همچنين منصب موعظه را در جامع سلطان به عهده داشت و در بسيارى از مدارس دمشق تدريس مى‌كرد. تسلط وى بر ادبيات و تأثير و حسن بيان او باعث شد كه شاگردان بسيارى در محضر درس او گردآيند. وى را به حافظه قوى، فصاحت و بلاغت در گفتار و علاقۀ وافر به ادب، لغت و تاريخ ستوده‌اند. وى مفتى شافعى مبرزى در دمشق به شمار مى‌آمد و از اعتماد و تأييد حاكمان و قاضيان آن‌جا برخوردار و در ادبيات نيز چيره دست بود. از وى اشعار بسيارى در استقبال و نظيرويى شمارى از قصائد و قطعات عرب نقل كرده‌اند.
وى به سياحت و سير و سفر علاقه فراوانى داشت و در خلال سفرهاى خود با دانشمندان معاشرت و گفتگو مى‌كرد. در دمشق با شيخ بهاءالدين عاملى (متوفى1030) معروف به شيخ بهائى كه براى سياحت به دمشق آمده بود، ملاقات و مناظره كرد. همچنين از دو سفرنامه‌اش «الرحلة الطرابلسية» و «الرحلة الحلبية» چنين استفاده مى‌شود كه به اين دو شهر نيز رفته بوده است.
آثار
- تراجم الاعيان من أبناء الزمان
- شرح ديوان عمربن فارض با عنوان البحر الفائض في شرح ديوان ابن الفارض
- حاشيه بر تفسير بيضاوى
- حاشيه بر مطول
- شرح بر كافية ابن حاجب
- ديوان شعر
منابع مقاله
- بورینی، حسن، تراجم الاعیان من ابناء الزمان، دمشق 1959.
- محبی، محمدالامین: خلاصة الاثر فی اعیان اهل القرن الحادی عشر، قاهره 1284ق.
- سايت تبيان