فقه فضا
فقه فضا، ترجمه کتاب «فقه الفضاء» تألیف آیت‌الله سید محمد صدر (متوفی 1419ق) می‌باشد که توسط مؤسسه المنتظر لإحیاء تراث آل‌الصدر به فارسی ترجمه شده است.
| فقه فضا | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صدر، محمد (نویسنده) مؤسسة المنتظر لإحياء تراث آل‌الصدر(مترجم) |
| ناشر | محبين |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | 1388ش |
| شابک | 978-600-131-000-3 |
| موضوع | سفرهاي فضايي (فقه)
مسايل مستحدثه فقه جعفري - رساله عمليه |
| زبان | فارسي |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ص7 ص4041 198/6 BP |
کتاب «فقه الفضاء» دربردارنده مسائل شرعی مستحدثه بوده و شامل مسائلی است که هم‌اکنون موردنیاز مکلفین است و نیز مسائلی که هنوز مورد ابتلا و نیاز واقع نشده و موضوع آن، منوط به پیشرفت‌های علمی بشر در زمینه فضا در آینده است. در این کتاب، باشکوه‌ترین شکل فقه و پیشرفت علوم و انسجام آن دو، تجلی پیدا کرده است. این کتاب، دلیل و قاطع و روشنی است بر اینکه فقه، همه زمینه‌ها و ابعاد زندگی را شامل می‌شود و در سرتاسر قرون، بی‌نقص و جاودان است و مدعیان برای اثبات نقص آن، هیچ حجتی ندارند[۱].
دو مقدمه از مقتدی صدر و مؤسسه المنتظر به ابتدای کتاب افزوده شده است. در مقدمه نخست، ضمن اشاره به ویژگی‌های کتاب «فقه الفضاء»، به بیان این نکته پرداخته شده است که این کتاب تا زمان تألیف آن، برای پیشرفت علوم فضایی، کتابی است جامع که برای تمام مسائل تازه کشف شده در این زمینه، فتوای فقهی داده که بر اصول شرعی یا قواعد عقلی و یا مسائل علمی، استناد می‌کند[۲]. در مقدمه دوم نیز به‌ضرورت ترجمه کتاب به زبان فارسی، اشاره شده است[۳].
کتاب از ترجمه‌ای شیوا و رسا برخوردار بوده و مترجم ضمن رعایت اصل امانت در ترجمه، ترجمه‌ای نسبتاً سلیس و روان از کتاب ارائه نموده است. برای آشنایی با نوع ترجمه و مقدار توانایی مترجم، بخشی از متن عربی همراه با ترجمه فارسی آن نقل می‌شود:
«(23) مع تعذر الدفن، إما لكونه في المركبة الفضائية. مع تعذر الانتظار. أو لكون ارض الكوكب صلبة لا يمكن حفرها أو لغير ذلك من الأسباب. فإن وجد هناك بحر أو بحيرة أمكن تثقيل الجثة وإلقاؤها فيه. سواء صدق على السائل أنه ماء أم لا. وكذلك إن وجد مستنقع عميق أو نهر كبير أو غيرهما. فإن لم يوجد كل ذلك وأمكن إلقاء الجثة في الفضاء الكوني. تعين ذلك على الأحوط. وإن لم يمكن ذلك وجب الانتظار بها إلى الوقت الذي يمكن دفنها فيه. ويجب صيانة الآخرين من مضاعفاتها عندئذ مع الامكان كما يحرم إهمالها من دون دفن مع الامكان. وقد يتعين في بعض حالات الضرورة إعطاء الجثة للحيوانات لكي تأكلها أو أن تحرق بالنار للتخلص من مضاعفاتها أو أن تحرق تحت حرارة عالية نسبياً. كل ذلك مع الامكان»[۴].
«23. اگر به دليل اين‌كه ميت در سفينه فضايى است و نمى‌توان تا رسيدن به سياره و دفن در آنجا منتظر ماند يا سطح سياره به حدى سخت است كه نمى‌توان در آن حفره‌اى ايجاد نمود و يا به دليل موانع ديگر، دفن جنازه امكان نداشت، در اين صورت اگر دريا يا درياچه‌اى در آنجا پيدا مى‌شود، جسم سنگينى به جنازه او مى‌بندند و آن را درون دريا مى‌افكنند؛ خواه بر آن مايع، آب صدق كند يا خير و اگر يك باتلاق و مرداب عميق يا رودخانه بزرگى و جز اين‌ها هم پيدا شود، همين كار را مى‌كنند و اگر هیچ‌کدام از اين موارد امكان‌پذير نبود و بتوان جنازه را در فضاى كيهانى انداخت، بنا بر احتياط بايد همين كار را كرد و اگر اين هم مقدور نبود، واجب است تا زمانى كه جاى دفنى برايش فراهم شود، منتظر ماند و در اين وضعيت بايد ديگران را در صورت امكان از مشكلات و مفاسد اين جسد مصون نگه داشت؛ چنان‌كه رها كردن مرده بدون دفن در صورت امكان آن نيز حرام است. در برخى از وضعيت‌هاى اضطرارى، در صورت امكان لازم است برای رهایی یافتن از مشکلات و بوی تعفن، جنازه به حیوانات داده شود تا آن را بخورند یا با آتش و حرارت نسبتاً بالا سوزانده شود»[۵].
فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده و پاورقی‌ها نیز ترجمه پاورقی‌های عربی بوده و چیزی بدان افزوده نشده است[۶].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- صدر، سید محمد، فقه الفضاء، هیئة التراث السید الشهید الصدر، النجف الاشرف؛ و دار و مکتبة البصائر، بیروت، لبنان، 1432ق.