الدرة النجفية في شرح نهج‌البلاغة
الدرة النجفية كتابى است، به زبان عربى در شرح نهج‌البلاغه سيد رضى كه توسط ابراهیم بن حسن خويى انجام گرفته است.
| الدرة النجفیة فی شرح نهج‌البلاغة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | دنبلی خویی، ابراهیم بن حسین (نویسنده) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا] - |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
جلد اول اين شرح در سال 1273ق. در دهه دوم صفر و جلد دوم آن را در جمادى‌الاول 1291ق. به پایان رسيده است.
ساختار
كتاب در دو جزء تهيه گرديده و مشتمل بر امور ذيل است:
جزء نخست، مشتمل بر خطبه مؤلف(شارح) و مقدمه ايشان و يك باب مى‌باشد. مقدمه خود بر هشت فصل و فصل هفتم خود دو مطلب را در برمى‌گيرد.
جزء دوم، مشتمل بر تتمه باب نخست و دو باب ديگر و نيز وصيت(سفارش) شارح مى‌باشد.
گزارش محتوا
اين شرح گزيده‌اى است، از شرح ابن‌ميثم بحرانى. در مقدمه شرح، مؤلف اشاره‌اى مبسوط به زندگانى و مدت عمر شريف حضرت امير عليه‌السلام نموده و از نسب و كنيه و القاب و صفات و ويژگى‌هاى حضرت و نيز كرامات ايشان و آنچه به نحوى در ارتباط با ايشان است، سخن مى‌گويد و در ادامه به معرفى نسب گردآورنده سخنان على عليه‌السلام؛ يعنى مرحوم سيد رضى مؤلف نهج‌البلاغه و سپس شرح مقدمه سيد رضى بر نهج‌البلاغه مى‌پردازد. در باب نخست كه به شرح خطبه‌هاى حضرت اختصاص يافته، مؤلف 177 خطبه از خطبه‌هاى نهج‌البلاغه را شرح مى‌كند و در جلد دوم باقيمانده خطبه‌هاى حضرت در نهج‌البلاغه را شرح مى‌دهد. دو باب ديگر كتاب به ترتيب به شرح نامه‌ها و كلمات قصار حضرت امير عليه‌السلام اختصاص يافته است.
در پایان كتاب شارح خواننده را بيدارى از خواب غفلت سفارش كرده و وصيت علماى ابرار را به وى يادآور مى‌شود كه همان وصيت به تقوا و پرهيزكارى مى‌باشد. وى همچنين از خواننده مى‌خواهد كه از مجالست با علما و مردان الهى غفلت نورزيده و در جهت دست‌يابى به قله‌هاى كمال سعى و تلاش نمايد و از نماز شب غافل نماند.
وضعيت كتاب
نسخ متعددى از اين كتاب در دست است كه جلد اول نسخه اصل مؤلف در مدرسه نمازى خويى و جلد دوم در كتابخانه آيت‌الله مرعشى نگهدارى مى‌شود. اين شرح در زمان حيات مؤلف در تبريز به صورت سنگى به چاپ رسيده است كه نسخه حاضر در برنامه همان نسخه چاپ سنگى مى‌باشد. اين نسخه فاقد هر گونه تعليقه و فهرست مى‌باشد.
منابع مقاله
1- بروجردى، مصطفى، نگاهى به شرح‌هاى نهج‌البلاغه، قبسات، بهار1380، ش19، ص126-137.
2- صدرايى نيا، على، مشكوة، تابستان 1374، ش47، ص188-204.
3- مقدمه مؤلف.
4- متن كتاب.