رسائل حجابيه

رسائل حجابيه (شصت سال تلاش علمى در برابر بدعت كشف حجاب) مجموعه 33 رساله و كتاب است كه از سال 1290 تا 1348ش درباره حجاب نوشته شده و توسط جناب آقاى رسول جعفريان و به زبان فارسى گرد آمده است.

رسائل حجابیه
رسائل حجابيه
پدیدآورانجعفریان، رسول (نویسنده)
عنوان‌های دیگرشصت سال تلاش علمی در برابر بدعت کشف حجاب
ناشردليل ما
مکان نشرقم - ایران
سال نشر1428 ق
چاپ1
شابک964-7528-23-x
موضوعحجاب - مقاله‌‏ها و خطابه‌‏ها کشف حجاب - ایران - مقاله‌‏ها و خطابه‌‏ها
زبانفارسی
تعداد جلد2
کد کنگره
‏BP‎‏ ‎‏230‎‏/‎‏17‎‏ ‎‏/‎‏ج‎‏7‎‏ر‎‏5

به دليل طرح كشف حجاب كه پس از مشروطيت اوج گرفت، بسيارى از علما و دانشمندان اسلامى به دفاع از حجاب پرداختند و آثار زيادى در اين باب تدوين شد. مؤلف، اين آثار را از منابع مختلف گردآورى و ضمن تحقيق و تصحيح، آنها را به چاپ رسانده است.

رساله‌ها و كتاب‌هاى اين مجموعه دو جلدى مختلف است. برخى رساله‌ها به جنبه‌هاى اجتماعى حجاب پرداخته‌اند و تعدادى از آنها نيز به مباحث علمى و فقهى اختصاص دارند.

انگيزه تأليف

مؤلف، بر اين باور است كه بحث حجاب هم‌چنان بحثى رايج و مهم است كه گاه تحت عناوينى مانند دفاع از حقوق زنان و نهضت آزادى زنان مورد هجمه قرار مى‌گيرد. حجاب، امروزه در ميان زنان كشورهاى در حال توسعه كه روزگارى كمتر زمينه مقبوليت داشته، مورد استقبال مجدد قرار گرفته است و حتى خود غرب نيز به نوعى با روى‌كرد جديد زنان به حجاب مواجه است.

مؤلف، ضمن آن‌كه برخى از ديدگاه‌هاى مطرح شده در اين آثار را افراطى مى‌داند، طرح چنين ديدگاه‌هايى را به دو دليل مفيد و سازنده خوانده است: نشان دادن تلاش مدافعان سنت دينى در برابر بدعت‌ها (از جمله بدحجابى) و آشنايى محققان با ديدگاه‌هاى متفاوتى كه در اين باره مطرح شده است.

ساختار و گزارش محتوا

مؤلف، ضمن مأخذ يابى منابع اين رساله‌ها، در ابتداى هر رساله مقدمه‌اى در شرح حال نویسنده و ارائه برخى از ديدگاه‌هاى وى تدوين كرده است. رساله‌ها به ترتيب تاريخى تنظيم شده و تعداد 28 رساله در جلد اول و پنج رساله باقى مانده در جلد دوم درج شده است.

مؤلف، در مقدمه مفصلى كه بر اين رساله‌ها نگاشته است به نخستين برخوردها با پديده بى‌حجابى اشاره مى‌كند.

وى معتقد است رساله ناصريه، رساله ميزان الملل و رساله اتحاد اسلام از جمله اولين آثارى است كه در زمينه مبارزه با بى‌حجابى به نگارش درآمده است.

هم‌چنين به روش بحث و استدلالى كه در اين رساله‌ها آمده است اشاره مى‌كند. به اعتقاد وى در نگارش اين رساله‌ها نوعى از عقل‌گرايى در قضاياى كلامى و فقهى و تاريخى مشهود است و اين روى‌كرد به دليل ورود تجدد به ايران بوده.

علماى اين دوره براى پاسخ گويى به اشكالات نسل جديد متأثر از تجدد، جهت گيرى استدلال‌هاى فقهى خود را متناسب با اين فضا تغيير دادند و در كنار استدلال به قرآن و حديث، از تفهيم عقلايى و بيان فلسفه حجاب نيز بهره گرفتند.

در پايان جلد دوم، مؤلف با اشاره به برخى از كتاب‌شناسى‌هايى كه درباره حجاب وجود داشته است، خود به تدوين يك كتاب‌شناسى اقدام كرده و پس از آن تصاوير برخى از رساله‌هاى حجابيه را ضميمه نموده است.

عناوين رساله‌هاى اين مجموعه عبارتند از:

بدعت كشف حجاب در ايران، نوشته رسول جعفريان.

رساله وجوب حجاب، نوشته محمد صادق ارومى فخر الاسلام.

سدول الجلباب فى وجوب الحجاب، تأليف آیت‌الله سيد عبدالله بلادى بوشهرى.

رساله شريفه لزوم حجاب، اثر چند نفر از مشروطه خواهان.

رساله ردّ كشف حجاب، تأليف سيد اسدالله خرقانى.

فلسفه حجاب، ابوعبدالله زنجانى.

صواب الخطاب في إتقان الحجاب، اثر مير هاشم مجتهد مرندى خويى.

حجاب پرده دوشيزگان، تأليف محمدحسن حائرى مازندرانى.

لب اللباب في فلسفة الحجاب، نوشته سيد على اكبر رضوى برقعى.

جوابيه مقاله ضالّه طالبين رفع حجاب با نگارش زينب بيگم شيرازى.

هفت رساله در دفاع از حجاب كه در نشريه الاسلام با مديريت محسن فقيه شيرازى در شيراز به چاپ رسيده است، با عناوين:

دفاع از حجاب.

نقد مقاله حبل المتين.

پاسخ به پرسش‌هاى چهارده‌گانه حبل المتين.

حدود تربيت بنات.

انتقاد از مقاله اصفهانى.

حجابيه ديگر در پاسخ به مقاله حبل المتين.

رساله حجابيه در نقد مقاله حبل المتين.

عناوين ديگر رساله‌ها عبارتند از:

مكالمه خسرو و پرويز، نوشته محمد هادى طارى منجيلى.

وسيله العفايف يا طومار عفت، تأليف شيخ يوسف گيلانى.

وجوب ستر و حجاب، از شخصى به نام محمد كاظم نجل محمد سعيد.

مكالمه در موضوع حجاب، نوشته سيد ابوالحسن طالقانى تهرانى.

ضيائيه در موضوع حجاب، تأليف آقا موسى كاظمينى ضيايى.

سرادق دوشيزگان و سعادت ايرانيان در وجوب حجاب و لزوم نقاب، سيد محمد على مبارکه‌اى.

ترجمه فلسفة الحجاب في وجوب النقاب، تأليف شيخ غلام حسين طهرانى.

مدينة الإسلام روح التمدن، شيخ احمد شاهرودى.

تأكيد حجاب نسوان به حكم آيات قرآن، نوشته محمد على مدرس طهرانى.

رساله حجابيّه، نگارش فياض‌الدين زنجانى.

رساله‌اى در اثبات وجوب حجاب، نوشته شيخ عباسعلى اسلامى.

حجاب و پرده‌دارى، نوشته ابوالفضل حاذقى و محمد جواد لارى.

حقيقت حجاب در اسلام، تأليف شيخ محمد خالصى‌زاده.

أحسن الحكايات في حجاب السافرات، نوشته شيخ ابوالفضل خراسانى.

مناظره دهقان پير و جوان دانش‌جو، نوشته سيد جلال كاشانى.

حجاب در اسلام، تأليف شيخ محمود حلبى.

مسأله حجاب اثر شهيد مرتضى مطهرى.