صفاتی، زهره
زهره صفاتی، مشهور به بانو مجتهده صفاتی (متولد ۱۳۲۸ش)، از زنان شیعه ایرانی دارای درجه اجتهاد است. وی از اساتید دروس عالی فقه و اصول و بیشتر نوشته‌هایش درباره مباحث مرتبط با زنان است.
خانواده
بانو مجتهده زهره صفاتی در خانواده‌ای مذهبی و مبارز در آبادان چشم به هستی گشود. پدرش «حاج امید» مردی متدین و صادق و مادرش زنی پارسا و حافظ قرآن بود[۱].
تحصیل و تدریس
وی در زادگاهش آبادان، نخست به مکتب رفت و پس از آموختن مقدماتی از قرآن و برخی احکام دینی، در همان شهر به دبستان رفت. دوره دبیرستان را به‌صورت «متفرقه آزاد» گذرانید و هم‌زمان با دروس دبیرستانی، در سال 1345ش، به تحصیل علوم حوزوی در آبادان مشغول شد[۲]. بانو صفاتی، در سیر تحصیل علوم دینی، نخست در آبادان، «سیوطی»، «مغنی» و بخشی از «معانی و بیان و لمعتین» را فراگرفت و سپس برای ادامه تحصیلات دینی، در سال 1349ش، به شهر مقدس قم مهاجرت کرد و در آنجا به آموختن فقه و اصول و همچنین بخش‌هایی از «مکاسب» پرداخت. در طول تحصیلات حوزوی در آبادان و قم، از محضر درس اساتیدی چون: آیت‌الله شهیدی، آیت‌الله حقی، آیت‌الله مشکینی و آیت‌الله احمدی بهره برد. وی از حضرات آیات عظام: غروی تبریزی (از شاگردان مرحوم آیت‌الله نائینی) و فاضل لنکرانی اجازه روایت دارد و از آیت‌الله صافی گلپایگانی و آیت‌الله محمدحسن احمدی، اجازه روایت و تصدیق اجتهاد دریافت کرده است. وی از اساتید دروس عالی فقه و اصول است و دیدگاه‌های فقهی ارزنده و تازه‌ای پیرامون مسائل بانوان ارائه کرده است[۳].
فعالیت‌ها
ازآنجاکه تأسیس حوزه علمیه «ویژه بانوان» به همت، پیگیری و کوشش‌های وی در قم آغاز شده است، او را از بنیان‌گذاران حوزه علمیه خواهران در قم دانسته‌اند[۴].
در آذر ۱۳۹۳ش، به‌عنوان مشاور امور فقهی شهین مولاوردی، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده منصوب شد و پس‌ازآن سفری به واتیکان کرد و در آنجا ملاقات و گفتگوهایی با پاپ داشت. همچنین سفرهایی تبلیغی از سوی سفارت‌های ایران در سوئد، هند، سوریه و لبنان و خانه فرهنگ ایران در دبی، به این کشورها و امارات داشته است[۵].
آثار
آثار بانوی مجتهده صفاتی، گرچه به‌طور عمده پیرامون مسائل بانوان و احکام فقهی - حقوقی آن‌هاست، اما آنچه این آثار را از سایر کتاب‌ها متمایز می‌کند، جنبه علمی و پژوهشی آن‌هاست. کتب ایشان عبارتند از:
- پژوهشی فقهی پیرامون سن تکلیف؛
- پیشگیری از بارداری (کنترل جمعیت) و مسائل فقهی مرتبط به آن؛
- زیارت در پرتو ولایت: شرحی بر زیارت عاشورا؛
- طهارة النساء في أحكام الدماء؛
- نوآوری‌های فقه در احکام بانوان؛
و...
همچنین مقالات متعددی به این قلم منتشر شده است:
- حمله به نظرات فقها موجب هتک حقوق زنان خواهد شد؛
- سن بلوغ شرعی دختران؛
- نفقه دادن همسر؛
- جلوه‌های اجتهاد؛
- شهادت در حدود؛
- نقش زمان و مکان از دیدگاه فقهی حضرت امام خمینی(ره)[۶].
پانویس
منابع مقاله
- بدیعی، محمد، «گفتگو با فقیه پژوهنده بانو زهره صفاتی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کیهان فرهنگی، اردیبهشت 1382، شماره 199 ، صفحه 5 تا 30، به آدرس اینترنتی:
- ویکی شیعه، زنان شیعه دارای اجازه روایت، زنان آبادان، به آدرس اینترنتی:
- پروین‌زاد، شهلا، «نگاهی به آثار بانو مجتهده زهره صفاتی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: کیهان فرهنگی، اردیبهشت 1382، شماره 199، صفحه 31، به آدرس اینترنتی:
http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/19532