عمید زنجانی، عباسعلی

آيت‌الله عباسعلى عميد زنجانى (۱۳۱۶ -۱۳۹۰ش)، فقیه، مجتهد، نویسنده، استاد دانشگاه، عضو هیات علمی، عضو گروه آموزشی حقوق خصوصی و اسلامی و عضو وابستهٔ گروه آموزشی حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران بود. وی در مقطعی رئیس دانشگاه تهران و در دو دوره نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی ایران بوده‌است، عضويت هيئت‌امناى دانشگاه‌هاى امام خمينى و علوم پزشکى زنجان و دانشگاه تهران، او داماد آیت‌الله مرعشی نجفی بود.

نام	عمید زنجانی، عباسعلی
نام‌های دیگر
نام پدر	اصغر عمید
متولد	1316ش یا 1937 م
محل تولد	زنجان
رحلت	1390 ش یا 1432 ق یا 2011 م
اساتید	سید حسین بروجردی امام خمینی محمدعلی اراکی سید محمد حسین طباطبایی میرزا علی مشکینی سید محمد محقق داماد
برخی آثار	‏امامت از دیدگاه نهج‌البلاغه ‏حقوق اقلیتها بر اساس قانون قرارداد ذمه: بررسی گوشه‏‌هائی از مفاهیم حقوق بین‌الملل از نظر فقه اسلامی ‏دانشنامه فقه سیاسی (مشتمل بر واژگان فقهی و حقوق عمومی) ‏در راه برپائی حج ابراهیمی
کد مؤلف	AUTHORCODE00321AUTHORCODE

ولادت

در تاريخ دهم فروردين 1316ش، در شهرستان زنجان، به دنيا آمد. پدرش اصغر عمید از کسبه زنجان بود و به علوم دینی و روحانیت علاقه داشت و از ارادتمندان آقا شیخ فیاض زنجانی بود.

عمید زنجانی پدرش را در سال ۱۳۴۳ش از دست داد. مادرش از خانواده‌ای روحانی و نوه میرزا مجید زنجانی معروف به میرزا مجید حکمی از شاگردان میرزا ابوالحسن جلوه بود.

تحصیلات

عمید زنجانی در سال ۱۳۲۲ش و از سن ۶ سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه توفیق زنجان آغاز کرد و همزمان دروس طلبگی می‌خواند. در کلاس دهم یا یازدهم بود که از ترس اینکه گرفتن دیپلم که آن زمان تحصیلات سطح بالایی بود، انگیزه تحصیلات حوزوی را از بین ببرد، دبیرستان را رها کرد و به مدرسه سید زنجان رفت. در حدود سال ۱۳۳۰ش به شهر قم مهاجرت کرد و برای کسب علوم دینی در سطوح بالا‌تر وارد حوزه علمیه قم شد. پدرش از مقلدین آیت‌الله سید محمد حجت کوه‌کمری بود و او را نزد آن مرجع برد و با مساعدت آیت‌الله، وی وارد مدرسه حجتیه شد. او بعد از ورود به حوزهٔ علمیه قم و شرکت در درس اساتید آن دوره، به علوم حوزوی اکتفا نکرد و در تعطیلات تابستانی که به زنجان مراجعت می‌کرد با اساتید آن شهر به تحصیل هیئت و نجوم می‌پرداخت.

اساتید

- سید حسین بروجردی
- امام خمینی
- محمد مجاهد تبریزی
- شیخ عبدالجواد اصفهانی
- سید محمد حسین طباطبایی
- میرزا علی مشکینی
- شیخ ابوالفضل اردبیلی
- محمدعلی اراکی
- محمد اسماعیل صائینی
- عباسعلی شاهروردی
- سید محمد محقق داماد
- ناصر مکارم شیرازی
- سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
- ابوالقاسم خزعلی
- سید محسن حکیم.
- سید ابوالقاسم خوئی.
- میرزا باقر زنجانی

ايشان استاد عضو گروه آموزشى حقوق خصوصى و اسلامى و عضو وابسته گروه آموزشى حقوق عمومى دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران

وى همچنين در علوم حوزوى داراى تخصص و درجه اجتهاد بوده و از صاحب‌نظران به شمار مى‌آيد و در دو دوره قانون‌گذارى به‌عنوان نماينده مردم تهران در مجلس شوراى اسلامى نيز خدمت نموده و عضويت هيئت‌امناى دانشگاه‌هاى امام خمينى و علوم پزشکى زنجان و دانشگاه تهران را بر عهده داشته است.

ايشان به‌عنوان اولين رئيس روحانى دانشگاه تهران است كه هرگز دانشجو نبوده و مدرک دكترى خود را در رشته فقه و حقوق اسلام در سال 1366ش، از طريق خبرگان دانشگاهى از وزارت علوم جمهورى اسلامى ايران اخذ نموده و با كسب امتياز علمى كه از آثار پژوهشى (كتاب‌ها و مقالات متعدد) به دست آورده بودند، توسط هيئت مميزه وزارت علوم به مرتبه دانشيارى ارتقاء يافته و در سال 1373ش به مقام استادى نائل آمدند.

وى با سابقه پنجاه سال تدريس و تألیف بيش از چهل جلد كتاب و هفتاد مقاله علمى، دروس بسيارى را در مقاطع تحصيلى كارشناسى، كارشناسى ارشد و دكترى در زمينه‌هاى مرتبط با حقوق اسلامى مانند فقه سياسى، حقوق بين‌الملل اسلام، فقه تطبيقى و حقوق اساسى (كليات و حقوق اساسى جمهورى اسلامى ايران و حقوق اساسى تطبيقى) و مبانى حقوق عمومى در اسلام تدريس نموده‌اند. ايشان همچنين در بيش از 179 همايش داخلى و بين‌المللى با ارائه مقاله يا به‌عنوان سخنران، شركت داشته‌اند.

استاد زنجانى در بازنگرى قانون اساسى به سال 1368 به‌عنوان منتخب مجلس در شوراى بازنگرى حضور فعال داشته است.

راهنمايى بيش از140 تز و رساله كارشناسى ارشد و دكترى، از جمله فعالیت‌های علمى او مى‌باشد. ايشان مؤسس پژوهشكده مطالعات و تحقيقات علوم اسلامى هستند كه از سال 1367ش فعال مى‌باشد.

وى در روند سياست‌گذارى و فعالیت‌های اجرايى انقلاب فرهنگى در دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالى، همكارى مؤثرى داشته‌اند. او در بيست و ششمين سال تدريس در دانشگاه از تاريخ ششم دى‌ماه 1384ش، به سمت رياست دانشگاه تهران منصوب شده و در تاريخ 17 بهمن 1386ش، از سمت خود بركنار شد.