رسائل فقهی (علامه جعفری)

رسائل فقهی اثر حضرت استاد علامه آیت‌الله محمدتقى جعفرى می‎باشد

رسائل فقهی (علامه جعفری)
رسائل فقهی (علامه جعفری)
پدیدآورانجعفری تبریزی، محمدتقی (نویسنده)
ناشرمؤسسه نشر کرامت
مکان نشرتهران - ایران
سال نشر1377 ش
چاپ1
موضوعفقه جعفری - قرن 14 - مجموعه‌‏ها
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏BP‎‏ ‎‏183‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ج‎‏7‎‏ر‎‏5

در عرصۀ علم و فرهنگ معاصر ايران و جهان اسلام، چهرۀ تابناك انديشمند وارسته و متفكر فرهيخته حضرت استاد علامه آیت‌الله محمدتقى جعفرى اغلب در ابعاد فلسفه، عرفان، تحليل جهان بينى‌ها، انسان شناسى، مولوى شناسى و تفسير نهج‌البلاغه شناخته شده است، و احاطه و اشراف كم نظير ايشان بر مسائل فقهى و حقوقى اسلام كمتر بازتاب اجتماعى و ظهور و بروز داشته است.

به نظر مى‌رسد كه يكى از دلايل اين امر اتخاذ رسالت فرهنگى ايشان در عرصۀ اجتماع و دانشگاه، پس از خروج از حوزۀ علميه نجف اشرف در چهار دهۀ پيش بوده است.

به رغم آن كه حضرت استاد در حوزه‌هاى علميه از جايگاه والا و اعتبار فراوان در عرصۀ فقه و شرايط مساعد براى كسب مدارج و مراتب اعلاى حوزوى برخوردار بودند، بنا به ضرورت زمان به موضوعات مبتلا به و مورد نياز دانشگاهیان و جامعۀ علمى كشور در زمينۀ معارف اسلامى و جهان‌بينى‌ها اهتمام ورزيده و ساليان سال جانهاى تشنۀ مخاطبان مشتاق خويش را از شراب طهور معارف حكمى و ربانى سيراب نموده‌اند.

حال آن كه، بدون اغراق و به شهادت بسيارى از صاحب نظران و انديشمندان، حضرت استاد علامه جعفرى در حوزه معارف فقهى و حقوقى اسلام نيز همانند ساير عرصه‌ها، باريك بينى‌ها، ژرف انديشى‌ها، ابتكارات و انديشه‌هاى بديع و راه گشاى فراوانى دارند كه اندكى از آن به جامعه عرضه گشته است.

البته در ساليان گذشته موارد بسيارى از مباحث فقهى و نكته سنجى‌هاى فقيهانۀ ايشان در لابلاى ساير آثار مكتوب و سخنرانى‌هاى منتشره يافت مى‌شود كه از ديد محققان و انديشمندان نكته‌ياب و سخن سنج پنهان نمانده است.

هم چنين بعد از دو اثر منتشره حضرت استاد در حوزۀ علميه نجف در زمينه مسائل فقهى به زبان عربى، به نامهاى «الأمر بين الأمرين» و «الرضاع» تقريرات دروس دو تن از مراجع و مدرسان برجستۀ حوزۀ نجف، نخستين كتابى كه به خامۀ ايشان در زبان فارسى در اين زمينه انتشار يافت، كتاب كم نظير و پر نكتۀ «منابع فقه» بود كه در سال هزار و سيصد و چهل و نه (ه‍.ش) عرضه گشت و هم اكنون ناياب است.

چاپ كتاب

كتاب حاضر كه جلد اول از مجموعۀ «رسائل فقهى» حضرت استاد علامه جعفرى مى‌باشد، در پاسخ به نياز روز افزون جامعه به اين گونه مباحث و تقاضاهاى مكرر فضلاء و روحانیون و علاقمندان مباحث فقهى، به همت مؤسسه نشر كرامت آماده و تدوين و چاپ گشته است.

مباحث كتاب

شش رسالۀ اول اين كتاب تحت عناوين «طهارت اهل كتاب»، «حكم ذبايح اهل كتاب»، «عدم انحصار موارد نه گانۀ زكات»، «قاعدۀ لا ضرر و لا ضرار»، «حليت و حرمت گوشت انواع حيوانات»، همان مقالات منتشره در كتاب «منابع فقه» مى‌باشند كه در اينجا با اندكى اصلاحات، مجددا به چاپ مى‌رسند.

مقالات مزبور بخشى از سخنرانى‌هايى است كه حضرت استاد از اواسط سال 1347 (ه‍.ش) تا اواخر سال 1348 (ه‍.ش) براى تعدادى از اعضاى انجمن اسلامى مهندسين و جمعى از علاقمندان ايراد فرموده بودند.

برخى ديگر از موضوعات مطروحه در آن جلسات از قبيل مباحث فقهى مربوط به استعمال طلا و نقره، ريش تراشى، مجسمه سازى، نقاشى و موسيقى در آن زمان امكان انتشار نيافتند كه اميد است در ادامۀ مجلدات همين عنوان كتاب و يا به صورت مستقل با نظريات معظم له در مسائل مستحدثه به چاپ برسند.

همان گونه كه كتاب مستقلى تحت عنوان «موسيقى از ديدگاه فلسفى و روانى» و با نگاهى به ابعاد فقهى موضوع، توسط همين مؤسسه در دست تدوين و آماده سازى مى‌باشد كه با عنايات خداوند به چاپ خواهد رسيد.

هفتمين رسالۀ كتاب حاضر، با عنوان «كيفر سرقت در اسلام»، تقريرات درس حضرت استاد مى‌باشد كه توسط محقق انديشمند جناب آقاى منوچهر صدوقى (سهى) به رشتۀ تحرير در آمده است.

رسالۀ «مقايسۀ حقوق بشر در اسلام و غرب و تطبيق آن دو با يكديگر» هشتمين مقالۀ اين مجموعه است كه گزيدۀ قسمت‌هايى از كتاب ارزشمند حضرت استاد جعفرى با عنوان «تحقيق در دو نظام حقوق جهانى بشر از ديدگاه اسلام و غرب و تطبيق آن دو با يكديگر» مى‌باشد.

سه رسالۀ انتهایى اين كتاب با عناوين «بحثى در بارۀ امر به معروف و نهى از منكر»، «حرمت سقط جنين» و «مسئوليت مدنى ناشى از جرم كودكان بزهكار در فقه و حقوق اسلامى» براى اولين بار به اين شكل انتشار مى‌يابند.

پايان بخش كتاب حاضر متن برخى از پرسش‌هاى فقهى و حقوقى است كه در بارۀ چهار موضوع مشخص از حضرت استاد به صورت كتبى و يا حضورى بعمل آمده است، كه پس از تنظيم تحت عنوان استفتائات در بارۀ «بيمارى‌هاى علاج ناپذير»، «انتقال نطفۀ مرد به رحم زن»، «عمل قاضى به علم خود در قضاء» و «ماهيت طنز در فرهنگ دينى»، براى نخستين بار به چاپ مى‌رسند.

جلد دوم كتاب «رسائل فقهى» مشتمل بر رسالاتى ديگر در بارۀ ربا، مجسمه سازى، استعمال طلا و نقره و برخى مسائل فقهى و مستحدثه ديگر، در دست تنظيم مى‌باشد كه ان شاء الله چاپ و عرضه خواهد شد.

&