یوسف کرم
یوسف کرم (1886-1959م)، منتقد عربزبان و استاد فلسفه در دانشگاههای قاهره و اسکندریه بود که از وی آثاری به زبان فرانسوی و عربی با موضوعات فلسفه و تاریخ فلسفه برجای مانده است. وی بهلحاظ فکری، به اندیشههای قدیس توماس آکویناس گرایش داشت.
تولد، تحصیلات و وفات
وی در روز هشتم دسامبر 1886م، در طنطا به دنیا آمد. در همان شهر تحصیلات ابتدایی و راهنمایی را در مدارس سان جورج و قدیس لویس به پایان برد. او برای تحصیلات دانشگاهی به فرانسه رفت و در دانشگاه کاتولیک آنجا درس خواند. وی مدرک کارشناسی ارشدش را از دانشگاه سوربون فرانسه دریافت کرد[۱].
وفات وی در روز بیستوهشتم ماه مه 1959 بود. دکتر جورج قنواتی در اینباره می‌نویسد: وی در 28 مه 1959 با حالت آرامش در شهر طنطا پس از مریضی طولانی بهسوی رحمت ایزدی شتافت. ده روز قبل از وفاتش تقریبا این امر برای ما به حالت عادت درآمده بود که هرروز برای عیادتش به دیدارش برویم و او با آن که برایش سخت بود و خسته و ناتوان بود، سریع از کنار یک حرف یا عقیده رد نمی‌شد..[۲].
تدریس، گرایش فلسفی
وی در یک دوره در مدارس راهنمایی فرانسه تدریس داشت. او در دانشگاههای قاهره و اسکندریه به تدریس فلسفه اشتغال داشت[۳].
یوسف کرم بهلحاظ فکری، بسیار تحت تأثیر اندیشههای قدیس توماس آکوینی بوده است؛ تا حدی که میتوان اندیشههای او را نوعی توماسگرایی جدید به حساب آورد. بااینحال وی در فلسفه صرفا مقلد نبود و نزد آرای یک فیلسوف معین توقف نکرده و با آنها به دیالوگ می‌پرداخت[۴].
آثار
- تاريخ الفلسفة اليونانية؛
- تاريخ الفلسفة الأروبية في العصر الوسيط؛
- تاريخ الفلسفة الحديثة؛
- العقل و الوجود؛
- الطبيعة و مابعدالطبيعة؛
- المعجم الفلسفي؛
- دروس في تاريخ الفلسفة[۵].
ترجمه از فرانسه
- سه درس درباره دکارت؛
- درسگفتارهای الکساندر کواریه؛
- درسگفتارهای اندریه لالاند (با عنوان نفسية الأحكام التقويمية).
نوشتهها به زبان فرانسه
مباحث و درسگفتارهایی که از او به زبان فرانسه باقی مانده، در نشریه توماویه به چاپ رسیده است که ترجمه عناوین برخی از آنها از این قرارند:
- حمله غزالی بر فلاسفه؛
- مفهوم فلسفه مسیحی؛
- اندیشه فلسفی توماس آکوینی؛
- مدینه فاضله فارابی؛
- اضطراب انسانی در اندیشه یونانی؛
- آرای فلسفی اخوانالصفا؛
- افلاطونگرایی و مسیحیت؛
- مسئله شر؛
- مذهب توماوی؛
- اندیشه دکارت.
مقالات دیگران درباره یوسف کرم
دیگر اساتید دانشگاهها یا دکتران، درباره او مقالاتی نوشته‌اند که ذیلا ذکر می‌شود:
- الزميل يوسف كرم: ابراهیم مدکور؛
- إلی صديقي يوسف كرم: محمد یوسف موسی؛
- يوسف كرم الفيلسوف: عثمان امین؛
- الفلسفة العربية بين التشدد و الترحيب: نجیب بلدی؛
- توفي يوسف كرم: مراد وهبه[۶].