الفقه الاستدلالي
الفقه الاستدلالي، اثر آیت‌الله باقر ایروانی، مباحثی استدلالی در برخی از ابواب فقه میباشد.
| الفقه الاستدلالي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ايرواني، باقر (نویسنده) |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| چاپ | 2 |
| زبان | عربي |
| تعداد جلد | 2 |
ساختار
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در دو بخش عبادات و معاملات، در دو جلد، تنظیم شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، به این نکته اشاره گردیده که کتاب «دروس تمهيدية في الفقه الاستدلالي»، اولین تجربه نویسنده در نگارش کتب فقهی بوده و با انگیزه بدیل واقع شدن برای «الروضة البهية» شهید ثانی نوشته شده و این اثر، دومین تجربه و بهعنوان بدیل برای «المكاسب» شیخ انصاری به رشته تحریر درآمده است؛ با این تفاوت که این کتاب، تمامی ابواب فقه را در بر نگرفته و فقط شامل برخی از مباحث مربوط به عبادات و معاملات می‌شود[۱].
جلد اول، بخش اول را در خود جای داده که مربوط به عبادات بوده و مسائل مربوط به سه مبحث طهارت، صلات و صوم، در آن مطرح گردیده است. جلد دوم، به مباحث مربوط به معاملات اختصاص یافته است.
از جمله ویژگیهای این اثر در مقایسه با کتب و آثار پیشینیان، میتوان به امور زیر، اشاره نمود:
- آثار پیشنیان مانند گنجینهای بزرگ و مهم از افکار و طرق استدلال آنان میباشد و حال آنکه پس از ایشان، افکار و طرق استدلال جدیدی به وجود آمده است که آثاری از جمله کتاب حاضر، دربردارنده آن میباشد و این امر با توجه به حرکت تطور علوم و افکار، امری طبیعی و معمول است.
- روش قدیمی، هرچند دانشپژوه را به عمق و دقت در مطالب وامیداشت، اما او را در مدت اندک و بهصورت گامبهگام، به ملکه استنباط نمیرساند؛ درحالیکه در اثر حاضر، دانشجو نحوه ورود و خروج به مطالب و استنباط و استدلال در آن را بهخوبی فرامیگیرد.
- تدریس روش قدیم، مستلزم دو مرحله بوده است: اولی بیان آنچه مشتمل است بر بیان افکار دقیق و دیگری استفاده از الفاظ سخت و دیرفهمی که ذهن دانشپژوه را درگیر خود کرده و در فهم معنای دقیق، به مشکل میاندازد؛ درحالیکه در روش جدید، به دلیل استفاده از معانی آسانتر، فهم مطالب سریعتر و راحتتر میباشد.
وضعیت کتاب
فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده و در پاورقیها بیشتر به ذکر منابع پرداخته شده است.[۲].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.