أخبار الأعيان في جبل لبنان

أخبار الأعيان في جبل لبنان، اثر طنوس شدياق، با تحقيق فؤاد افرام بستانى، كتابى است پيرامون وضعيت جغرافيايى لبنان و نسب اعيان و واليان (از سنه 600ق تا 1855ق) كه به زبان عربى نوشته شده است.

أخبار الأعيان في جبل لبنان
نام کتاب أخبار الأعيان في جبل لبنان
نام های دیگر کتاب کتاب أخبار الأعيان في جبل لبنان
پدیدآورندگان شدیاق، طنوس (نويسنده)

بستانی، فواد افرام (مقدمهنويس)

زبان عربی
کد کنگره ‏DS‎‏ ‎‏89‎‏ ‎‏/‎‏ج‎‏2‎‏ش‎‏4
موضوع جبل عامل - تاریخ

لبنان - تاریخ

ناشر منشورات جامعة لبنانیة، قسم الدراسات التاریخیة
مکان نشر بیروت - لبنان
سال نشر 1970 م
کد اتوماسیون 11705


معرفى اجمالى

ساختار

كتاب با مقدمه محقق آغاز و مطالب در سه قسم، در قالب دو جلد، تنظيم شده است.

نويسنده در تدوين اثر حاضر، از آثار مورخين بسيارى استفاده كرده است كه عبارتند از: جبرائيل قلاعى حفدى؛ احمد بن شباط فقيه غربى عاليهى؛ بطرك اسطفان دويهى؛ قمس حنانيا منير زوقى؛ امير فخرالدين صفدى و... (ر.ك: مقدمه، ج1، ص6</ref>.

گزارش محتوا

در مقدمه، به شرح حال كوتاهى از نويسنده پرداخته شده و توضيح مختصرى پيرامون بخش‌هاى كتاب، داده شده است [۱].

اثر حاضر، يكى از مصادر اصيل در تاريخ جديد لبنان مى‌باشد. در قسم اول كتاب، به جغرافياى لبنان پرداخته شده است. در اين قسمت، نويسنده ابتدا حدود لبنان و وضعيت سكنه آن را تشريح نموده و سپس، به بيان موقعيت و ويژگى شهرهاى آن از جمله طرابلوس، بترون، جبيل، جونيه، بيروت، صيدا، صور، عكاء و نهرهاى نه‌گانه لبنان (نهر ابوعلى، نهر جوز، نهر ابراهيم، نهر كلب، نهر انطلياس، نهر بيروت، نهر دامور، نهر اولى و نهر قاسميه) پرداخته و در نهايت، مقاطعات و حدود شمالى و جنوبى آن را تبيين نموده است [۲].

در قسم دوم، در بيست و پنج فصل، در سه بخش زير، به ذكر انساب اعيان لبنان پرداخته شده است:

بخش اول: اعيان (امرا و مشايخ) نصارى كه از جمله آن‌ها مى‌توان از مشايخ بنى ظاهر، بنى صالح، دحادحه، صعبيه و بنى شدياق نام برد [۳].

بخش دوم: اعيان دروز كه از جمله آن‌ها عبارتند از: امراى ارسلانى و مشايخ جانبولاديه، عماديين، نكديين، تلحوقيين، ملكيين و آل حصن‌الدين [۴].

بخش سوم: اعيان اسلام كه شامل امراى معنيين، بنى عساف تركمان، بنى سيفاى كرد، سكان راس نحاش كرد و مشايخ حماديه مى‌شود [۵].

در قسم سوم، در هشت فصل، به بيان شرح حال و تاريخ گروهى از واليان لبنان، در فاصله سنه 600 تا سنه 1855 پرداخته شده است؛ مثل امراى تنوخى قيسى؛ امراى معنى؛ امراى بنى عساف؛ امراى بنى سيفا و... [۶].

وضعيت كتاب

فهرست مطالب، به‌همراه فهرست اشخاص، اماكن و سنوات مذكور در متن، در انتهاى جلد دوم آمده است.

كتاب، فاقد پاورقى است.

پانویس

  1. ر.ك: مقدمه، ج1، ص1-6
  2. ر.ك: متن كتاب، ج1، ص9-29
  3. ر.ك: همان، ص33-110
  4. ر.ك: همان، ص122-181
  5. ر.ك: همان، ص186-192
  6. ر.ك: همان، ص201-530


منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.


پیوندها

مطالعه کتاب أخبار الأعيان في جبل لبنان در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور