آریا لرستانی، محمدحسین
محمدحسین آريا لرستانى (1315-1390ش)، نویسنده، پژوهشگر لرستانی، مترجم حوزه تاریخ و تمدن
| نام | آریا لرستانی، محمدحسین |
|---|---|
| نام‌های دیگر | آریا، محمدحسین |
| نام پدر | حاج رضا آریا |
| متولد | 1315ش |
| محل تولد | خرم آباد |
| رحلت | ۱۵ شهریورماه 1390ش |
| اساتید | |
| برخی آثار | سفرنامه لرستان و خوزستان |
| کد مؤلف | AUTHORCODE04926AUTHORCODE |
ولادت
«محمدحسین آريا لرستانى» فرزند حاج رضا آریا، در سال 1315ش در خرم‌آباد لرستان متولد شد.
تحصیلات
تحصيل دبستانى را به صورت شبانه يا اكابر و دوره دبيرستان را تا سال پنجم در همان شهر طى كرد و در سال 1334 وارد دبيرستان نظام تهران شد و ديپلم تجربى را با رتبه اول دريافت كرد. سپس دوره دانشكده افسرى نيروى زمینى را از سال 1335 تا 1338 با دريافت ليسانس در رشته علوم نظامى به پایان برد.
مدت 25 سال در يگان‌هاى مختلف نيروى زمینى خدمت كرد و در این مدت برای تكمیل تحصيلات نظامى خود، چهار بار به مؤسسات آموزشى در ايالات متحده اعزام شد و پس از طى دوره تكمیلى مقدماتى، دوره عالى اردنانس، دوره دانشكده فرماندهى و ستاد و عاقبت مديريت آموزش، سال‌هاى متوالى در دانشكده اردنانس تبريز و دانشكده فرماندهى و ستاد در تهران تدريس نمود و به درجه استادى ممتاز و دريافت نشان عملى نائل آمد. در طول خدمت خود آيين‌نامه‌هاى مختلفى از جمله تعمیر و نگهدارى توپ 155 میليمترى هدتيزر، موشك‌انداز آر.پى.جى و آمادگاه تداركى را ترجمه كرد و یک جلد آيين‌نامه با عنوان شناسايى و نگهدارى مهمات روسى و آمریکايى را تأليف نمود و پس از آن با درجه سرهنگى از خدمت نظامى فراغت يافت و از آن بعد به ترجمه آثار فرهنگى از زبان انگليسى به فارسی پرداخت؛ تاكنون نزدیک به 30 جلد از برگردان‌هاى او به فارسی انتشار يافته؛ از وى مقالاتى نيز در مجلات و روزنامه‌ها منتشر شده است.
وى در نخستين دوره انتخاب کتاب سال لرستان در سال 1386 به عنوان مترجم نمونه معرفى شد. اينك چند سالى است كه این مترجم اهتمام خود را تماماً متوجه ترجمه آثار تاريخى كرده كه از آن جمله بايد از برگردان چند مجلد از دوره كامل «تاريخ جهان» به روايت دانشگاه كمبريج ياد كرد.
وفات
استاد محمد حسین آریا صبح سه شنبه ۱۵ شهریورماه 1390ش در سن ۷۵ سالگی و پس از ۳ ماه تحمل بیماری در بیمارستان طالقانی تهران بدرود حیات گفت.
آثار
تا کنون نزدیک 4۰ اثر از برگردان‌های محمدحسین آریا به فارسی انتشار یافته که تمدنهای عالم، تمدن مغرب‌زمین و گزیده‌ی آثار توین‌بی از شناخته شده‌ترین آن‌هاست. آریا اثری به نام لرستان در سفرنامه‌ی سیاحان نیز تألیف کرده که انتشارات فکر روز آن را منتشر کرده است.
استاد محمد حسین آریا لرستانی به خاطر انتقال صریح مقصود نویسنده، حفظ مفهوم متن اصلی، حفظ لحن نویسنده، انتقال زبان خاص و متناسب با متن اصلی، رعایت دقیق دستور زبان، توجه عمیق به واژه‌های درست و دقیق و خوش آهنگی ترجمه، موفق شده بود که آثاری ارزشمند از خود به جای بگذارد.
- تمدن مغرب زمین، اشپيل فوگل
- تمدن‌هاى عالم، فيليپ آدلر
- بررسى تاريخ تمدن، آرنولد توین‌بى
- گزيده آثار توین‌بى، فردریک تاملين
- سليمان باشكوه، آنتونى بريج
- برخورد آراى مسلمانان و مسيحيان، مونتگمرى وات
- مسلمانان در اروپا، برنارد لوئيس
- اقليت‌هاى مسلمان در جهان امروز، كتانى
- ديدگاه‌هاى بين المللى درباره جنگ خليج فارس، الكس دنچف
- دايرة المعارف جنگ و سلاح، سيمون آدامز
- عجایب هفتگانه‌ی دنیای باستان. مارتین پرایس، پیتر کلیتون.
- زندگی‌نامه‌ی مهاتما گاندی. رجینالد رنلدز
- فرزندان درباری ایران(ظل السلطان). ویلفرید اسپاروی
- رؤیای خانه‌ی سرخ. تسائوسوئه-چین
- تمدنهای خاورمیانه. ویلیامز برین
- روح انسان در هنر آسیایی. لارنس بنیون
- دیدگاه‌های بین‌المللی درباره‌ی جنگ خلیج فارس. الکس دنچفو
- جنگ‌افزار در دوران قدیم. ویل فاولر
- جنگ جهانی اول. سیمون آدامز
- جنگ جهانی دوم. سیمون آدامز
- دریازنی. ویلیامز برین