بستانی، محمود
دكتر محمود بستانى (1316- 1389ش) از ادبا و شعرای معاصر عراق
| نام | بستانی، محمود |
|---|---|
| نامهای دیگر | |
| نام پدر | حاج عبدالحسین ابوریحه |
| متولد | 1316ش |
| محل تولد | نجف اشرف |
| رحلت | 1389ش- قم |
| اساتید | |
| برخی آثار | منتهی المطلب في تحقيق المذهب |
| کد مؤلف | AUTHORCODE08316AUTHORCODE |
ولادت
در سال 1356قمری برابر با 1316ش در نجف اشرف در خانواده‌اى مذهبى ديده به جهان گشود. روح بلند و شخصيت والاى اخلاقى اين انديشمند فرزانه در اين خاندان نورانى، با معارف اهل‌بيت(ع) ذره ذره آبيارى شد.
پدر وی حاج عبدالحسین ابوریحه بوده است. کنیه ابوریحه به اعتبار شغل عطرفروشی وی بوده است. مادر «محمود بستانی» از سادات خاندان سرابی است. مادر وی، فرزند سید حسین سرابی که از عالمان حوزه نجف است می‌باشد.
تحصیلات
ايشان حركت علمى خود را با نگاهى اديبانه آغاز كرد و چنان مصمم و با اراده اين مسير علمى را پى‌گرفت كه مرزهاى ظاهرى را درهم شكست و تا غايت قصواى اين دانش در روزگار خويش پيش رفت و با تحمل مشقت‌ها و سختى‌هاى بسيار دكتراى ادبى خود را در گرايش نقد ادبى از جامعة الأزهر در كشور مصر كسب نمود. وى پس از بازگشت از مصر در حوزه‌ى علميه‌ى نجف اشرف به تحصيل معارف الهى پرداخت.
دكتر محمود بستانى تحصيل علوم دينى را تا حد اجتهاد با جديت تمام طى نمود و به تصريح برخى از علماى نجف به درجه اجتهاد نائل آمد.
از ايشان مقالات بسيارى در نقد و بررسى مهم‌ترين كتب فقهى و فقهاى شيعه در دست است كه گوياى تلاش بى‌وقفه‌ى اين محقق فرهيخته در فهم و ترويج معارف الهى و احكام الله است.
تدريس در كلية الفقه مرحوم علامه مظفر و تربيت انديشمندان فاضل در اين دانشگاه علوم دينى، برگ زرينى است در كارنامه پربار ايشان.
وى در كتاب «القواعد البلاغية في ضوء المنهج الإسلامى» به نظريه‌پردازى در حوزه بلاغت با محوريت قرآن كريم و نصوص صادره از معصومين(ع) پرداخت و نقاط خالى و مبهم موجود در بلاغت موروث را با تحليل دقيق علمى و ارائه‌ى نظريات بديع خويش مرتفع نمود.
نظريه‌پردازى در حوزه تحليل ساختار متن و بحث از شاخص‌هاى اساسى و محورى چون «سوره»، «دعا»، «قصه» و تحليل علمى آن‌ها براى اولين‌بار در فضاى بحث بلاغى آن هم بر اساس آخرين دستاوردهاى ادبى معاصر از نوآورى‌هاى بستانى در كتاب القواعد البلاغية محسوب مى‌گردد.
وى تنها به نظريه‌پردازى اكتفا ننموده و به تطبيق اين قواعد نويافته در عرصه‌هاى گوناگون ادبى پرداخته و آثار فاخر و پربارى در تماى اين عرصه‌ها از خود به جاى گذاشته است.
بررسى صورت‌پردازى‌هاى ادبى در كلام الهى، از شاهكارهاى بى‌نظير او در كتاب «دراسات فنية في صور القرآن» است.
دلباختگى وى به مكتب اهل‌بيت(ع) مشهور همگان و التزام وى در تمامى شئون انديشه و عمل، فردى و اجتماعى، به خاندان عصمت و طهارت از او شخصيتى بى‌نظير ساخته بود. اين نگاه و تلاش او براى اين‌گونه زيستن در ارائه آثارى چون «تأريخ الأدب العربى في ضوء المنهج الإسلامى» و «أدب الشريعة الإسلامية» و همچنين «أدب فاطمة الزهراء(س) كاملا مشهود است.
وى كه توانمندى دين در پاسخگويى به عرصه‌ها و مجالات گوناگون انديشه را به خوبى درك مى‌نمود، با فهم متعالى خويش از نصوص دينى، به نظريه‌پردازى در فضاهاى معاصر انديشه‌ى دينى پرداخت و آثار بديعى چون «دراسات في علم النفس الإسلامى» و «علم الإجتماع في ضوء المنهج الإسلامى والفن والإسلام» را پديد آورد و به جهان اسلام و انديشه‌ى معاصر دين ارائه نمود. آثارى كه به اعتراف كنگره‌ها و نشست‌هاى بين‌المللى در مجامع علمى گوناگون در جهان اسلام، به حق نشأت گرفته از درونمايه‌هاى دين است و هيچ وابستگى فكرى به انديشه‌هاى مدعیان تمدن و علم ندارد.
نگارش مقالات بى‌شمار، ارائه طرح‌هاى علمى متعدد و نظريات بديع و تربيت شاگردان متعدد در كشورهاى مختلف جهان اسلام، حكايت‌گر تلاش‌هاى بى وقفه‌ى اين انديشمند دينى است.
وفات
وى پس از سال‌ها تلاش خستگى‌ناپذير در خدمت به انديشه اسلامى، ظهر دوشنبه 23 اسفندماه 1389ش، در اثر ايست قلبى در شهر مقدس قم به رحمت ايزدى پيوست.
پيكر اين انديشمند فرزانه چهارشنبه 25 اسفندماه 1389، براى آرميدن در جوار حضرت اميرالمؤمنين(ع)، به نجف اشرف منتقل و در كنار كميل بن زياد، به خاک سپرده شد.
منابع مقاله
پايگاه اطلاع‌رسانى جامعه فكرى و دين‌انديشى.