اخلاق در خانه
اخلاق در خانه، اثر آیت الله حسین مظاهری، کتابی است دو جلدی، به زبان فارسی با موضوع اخلاق کاربردی. محتوای این دو جلد بهصورت سخنرانی در ماه رمضان دو سال در مصلای قدس شهر قم ایراد شده و سپس پس از حذف و اضافات و ویرایش به چاپ رسیده است. ابتدا جلد اول و سپس جلد دوم چاپ شده. در جلد دوم با اجازه خود نویسنده، بخشهایی از سخنرانیهای دیگر ایشان در غیر ایام ماه مبارک رمضان نیز به آن افزوده شده است.
| اخلاق در خانه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مظاهري، حسين (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | اخلاق در خانه |
| ناشر | اخلاق |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | مجلد1: 1389ش, مجلد2: 1388ش, |
| زبان | فارسي |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | |
ساختار
در جلد اول کتاب پس از بیان سخنی با خوانندگان، محتوای مطالب در بیستوچهار جلسه، ضمن دوازده فصل بیان شده است. مطالب جلد دوم، در بیستوسه جلسه ارائه شده است.
گزارش محتوا
نویسنده در ابتدای جلد اول و دوم کتاب در مقدمههایی جداگانه درباره محتوای مطالب کتاب توضیحاتی داده است؛ مطالبی که در جلد اول کتاب ارائه شده، قسمت اول سلسله بحثهای نویسنده است که در میان ماه رمضان سال 1409ق/1368ش، در مصلای قدس شهرستان قم بعد از نماز جماعت ظهر و عصر ایراد شده است. ناشر کتاب در سخنی با خوانندگان مینویسد: «استقبال بینظیر مردم همیشه در صحنه قم - چه آنها که با اجتماعشان در مصلی آن را از جمعیت مملو نموده بودند و چه آنها که از طریق پخش مستقیم رادیو قم در منازل و محل کارشان مقید به استماع بیاناتشان بودند و چه آنها که با تلفنهای مکرر ضرورت اینگونه مباحث را به حضرت استاد اطلاع میدادند - ما را بر آن داشت که با کسب اجازه از حضرت ایشان، نوارها را پیاده کرده و هرجا - که بهمناسبت منبر - مطالب تکراری بود، حذف نموده و آیات و روایات خواندهشده را اعرابگذاری و با ذکر مأخذ آنها، آنجا که لازم بود ترجمه کردیم. سپس برای اطمینان بیشتر از صحت کار، از حضرت حجتالاسلاموالمسلمین جناب آقای حاج شیخ حسین طیّبیان تقاضا کردیم تا قبول زحمت نموده و یک بار دیگر مطالب کتاب را بررسی نمایند. ایشان هم قبول کردند و با صرف وقت زیاد و دقت فراوان آن را اصلاح نمودند - که بدین وسیله از زحمات بیشائبه ایشان قدردانی میشود - تااینکه بهصورتی که ملاحظه میفرمایید در اختیار شما علاقهمندان قرار گرفته است»[۱].
وی در جلد اول، بهصورت ضمنی با عبارت «از خداوند توفیق میخواهیم که بتوانیم بهزودی و با همین سبک، جلد دوم این کتاب را که مجموعه سخنرانیهای معظمله در ماه رمضان سال بعد(1410ق)...»، وعده چاپ جلد دوم را پیشاپیش داده است[۲]. او همچنین بیان میدارد که نام این کتاب را بر اساس سخن خود استاد مظاهری، اخلاق در خانه گذاشته است[۳].
محتوای مطالب جلد اول کتاب، مباحثی است درباره فطری بودن دین، زندگی از دیدگاه اسلام، مباحث ازدواج، موانع آن مانند جهیزیههای سنگین، چشم همچشمی و...، تقدس خانه و نگه داشتن حرمت آن، اهمیت تفاهم، مباحث مربوط به حجاب، غیرت، بهره بردن حلال زن و مرد از یکدیگر، تهذیب نفس، محبت و رحمت در خانه، اخلاقهای بد مانند خودپسندی، لجاجت و...، بیان موارد جلب محبت، بحث مربوط به تعدد زوجات، مباحث طلاق، بیان نیازهای مادی و معنوی خانواده، تأثیر سوء دخالتهای دیگران در زندگی، اطاعت زن از شوهر و برقراری توافق در خانه و بیان برخی موارد سوء اخلاقی که در خانه خودشان را بیشتر نشان میدهند.
ناشر، در ابتدای چاپ جلد دوم کتاب هم پیشگفتاری بر کتاب دارد. در آن بیان کرده که: «خوشوقتیم که پس از مدتها انتظار، جلد دوم کتاب «اخلاق در خانه» با نام «فضائل و رذائل اخلاقی» از چاپ خارج شده و در دست علاقهمندان به درسهای استاد اخلاق، حضرت آیتالله مظاهری قرار گرفت. در این قسمت از مباحث، درباره تعدادی از فضائل اخلاقی و در مقابل آنها تعدادی از رذائل بحث شد. بحثها بهگونهای مطرح شده است که عموم مردم بتوانند از آنها بهره ببرند و به همین جهت حضرت استاد از اصطلاحات علمی کمتر استفاده نمودهاند. در تصحیح کتاب نیز همانند جلد اول سعی شده است تا مکررات را که طبعا در منبر و سخنرانی پیش میآید - حذف نماییم. آدرس آیات و روایات را نوشته و هرجا که لازم بود ترجمه آن را در پاورقی آوردیم. لازم به تذکر است که حضرت استاد بهمناسبت ایام خاصی همچون «نوروز»، مطالبی عنوان فرمودهاند که گرچه خارج از بحث میباشد، اما ازآنجاکه اینگونه مباحث برای توده مردم ضروری و مفید به نظر رسید، با کسب اجازه از معظمله در ضمن مباحث کتاب گنجانده شد»[۴].
در جلد دوم، بحثهای مربوط به روزه، فضیلت توجه و تفکر، بیان غفلت و اقسام آن، فضیلت یقین و اقسام آن، بیان صفت رذیله جهل، علاج آن، توضیح رذیله وسوسه، بیان انواع آن و راه علاج و درمان وسوسه فکری و عملی، تبیین رذیله تخیل و اقسام آن و بیان تخیلات فردی و اجتماعی منفی، توضیح درباره توبه، فضیلت راز و نیاز با خدا، معرفی شخصیت امیرالمؤمنین علی(ع)، بیان فضیلت دعا و اخلاص در عمل و توضیح و تبیین رذیله ریا و تظاهر و چند بحث درباره جمهوری اسلامی و صلح امام حسن(ع)، بحثی درباره امام زمان(عج) و عید نوروز، مطرح شده است.
وضعیت کتاب
هر دو جلد از کتاب، دارای مقدمه خاص خود هستند. ارجاعات در پاورقیها ذکر شدهاند. همچنین گاهی در پاورقی ترجمه مربوط به آیات را هم شاهدیم، مانند صفحات 62 و 75 جلد دوم. فهرست مطالب هر جلد در انتهای آن آمده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.