الحلية في حرمة حلق اللحية

الحلية في حرمة حلق اللحية اين رساله در بررسى موضوع مبتلابه تراشيدن ريش توسط مردان مى‌باشد كه به قلم آيت‌اللّه سيد‌‎ابوالحسن موسوى تبريزى معروف به مولانا در سال 1335ش مطابق 1376ق به زبان عربى تأليف شده است.

الحلیه فی حرمه حلق اللحیه
الحلية في حرمة حلق اللحية
پدیدآورانمولانا، ابوالحسن (نویسنده)
ناشرنور ولایت
مکان نشرتبریز - ایران
سال نشر1379 ش
چاپ1
شابک964-91444-8-X
موضوعریش - جنبه‎های مذهبی - اسلام
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏BP‎‏ ‎‏252‎‏/‎‏45‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏9‎‏ح‎‏8*
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

ساختار

مؤلف، اين رساله را در سه بخش تنظيم نموده كه در واقع ادله سه‌گانه حرمت حلق لحيه مى‌باشند.

گزارش محتوا

همان‌گونه كه اشاره شد مؤلف براى اثبات حرمت تراشيدن ريش به سه دليل تمسك نموده كه عبارتند از: كتاب و سنّت و سيره قطعيه.

اما كتاب:

آيه‌اى كه مؤلف از آن براى چنين حكمى بهره گرفته، آيه 118 و 119 سوره نساء مى‌باشد كه فرموده: «لأتّخذن من عبادك نصيبا مفروضا و لأضلّنّهم و لأمنينهم و لآمرنّهم فليبتكنّ آذان الأنعام و لآمرنّهم فليغيرن خلق اللّه»، وجه استدلال به اين آيه داراى اشكالى مى‌باشد كه اشاره‌اى است به تخصيص اكثر، در صورت قائل شدن به اينكه آيه از حلق لحية نهى مى‌كند.

اما سنّت:

در اين بخش هم رواياتى وارد شده كه اولين آنها در مستدرك آمده به نقل از جعفريات به اين صورت: «قال أخبرنا عبداللّه أخبرنا محمد حدثني موسى حدثنا أبيعن أبيه عن جدّه جعفر بن محمد عن أبيه عن جدّه علي بن الحسين عن أبيه عن علي بن أبي‌طالب‌ عليه‌السلام قال:قال رسول اللّه(ص):حلق اللحية من المثلة و من مثل فعليه لعنة اللّه».

از ديگر روايات اين بخش روايتى است كه علامه مجلسى در كتاب مرآة العقول آورده و مضمونش به اين صورت است:كه شارع تطويل شارب و حلق لحيه را ذم نموده كه نشان از حرمت آن مى‌باشد، البته اين مسئله بعد از تأكيد علامّه مجلسى بر مجهول السند بودن حديث مى‌باشد.

از ديگر روايات مورد اشاره مؤلف روايتى است كه ابن ابی‌جمهور احسايى در كتاب عوالى اللئالى به نقل از حماد بن زيد از مخالد از شعبى از جابر از رسول خدا(ص)آورده است كه حضرت فرمود: «ليس منّا من سلق و لا خرق و لا حلق»، مؤلف ضمن تبيين مفردات روايت و قدر بهره ما از آن و هم‌چنين چند روايت ديگر مى‌رسد به سوّمين بخش ادله خود.

اما سيره قطعيّه:

سيره قطعى متشرعين كه به عنوان مؤيدى بر ادلّه اربعه از سوى فقها مطرح مى‌باشد يا نهایتا به عنوان شاهدى بر ادله تلقى شده سوّمين دليل مؤلف براى حرمت حلق لحيه مى‌باشد.ايشان تأكيد مى‌كند كه متشرعين در تمام زمان‌ها از صدر اسلام تا زمانه ما تراشيدن ريش را منكرى از منكرات حساب كرده و از آن اجتناب مى‌نمودند.ايشان اين سيره را كافى در پذيرش قول به حرمت اين عمل قلمداد مى‌نمايند، زيرا اين عمل ايشان نشان‌گر ارتكاز حرمتى است كه همواره در نزدشان بوده و چنين تلّقى می‌كردند كه پيامبر(ص) و اوصياى طاهرينش عليهم‌السلام اين عمل را تحريم نموده‌اند.

نتيجه آنكه قول به حرمت اين امر از مسائلى است كه هيچ گونه شك و ترديدى در آن راه ندارد.