پاینده، ابوالقاسم
ابوالقاسم پاينده (1292-1363ش)، نویسنده، روزنامهنگار، اديب، داستان نویس، پژوهشگر و مترجم معاصر
نام | پاینده، ابوالقاسم |
---|---|
نام های دیگر | |
نام پدر | |
متولد | 1292 ش |
محل تولد | نجفآباد |
رحلت | 1363 ش |
اساتید | شیخ محمود مفید
شیخ محمود گنابادی |
برخی آثار | نهج الفصاحة |
کد مؤلف | AUTHORCODE00917AUTHORCODE |
ولادت
در سال 1292ش در نجفآباد اصفهان چشم به جهان گشود.
تحصيلات مقدماتى را در نجف آباد آغاز كرد، به تشويق حجتالاسلام احمد حججى يكى از روحانیون سرشناس نجف آباد به اصفهان رفت و در مدرسه جده بزرگ اقامت گزيد. صرف و نحو عربى، معانى و بيان، منطق، بلاغت، اصول، فقه اسلامى، حكمت، هيئت و فلسفه را نزد اساتیدی چون شیخ محمود مفید و شیخ محمود گنابادی معروف به خراسانی منطق و فلسفه آموخت و اسفار ملاصدرا و اشارات ابن سينا را نزد اساتيد آنزمان فراگرفت.
به تدريج بر زبان عربى چيرگى يافت و با انگليسى و فرانسه نيز آشنا شد تا بتواند آثار نويسندگان ديگر را به مطالعه گيرد؛ و براى كسب درآمد به كار در چاپخانه روى آورد.
كار مطبوعاتى را از شانزده سالگى به سال 1308ش در روزنامه عرفان اصفهان آغاز كرد و به سردبيرى آن رسيد. اين روزنامه به مديريت احمد عرفان (مراغى) از بهترين روزنامههاى شهرستانى به شمار مى رفت.
به سال 1311ش به تهران رفت و به چاپ مقالات سياسى، اجتماعى، ادبى و تاريخى در روزنامه شفق سرخعلى دشتى و روزنامه ايران زينالعابدين رهنما پرداخت. در همين زمان در وزارت پست و تلگراف و تلفن استخدام شد و پس از مدتى به وزارت معارف رفت.
پاينده چندى سردبيرى مجله تعليم و تربيت را بر عهده گرفت. آنگاه سردبير هفتهنامه سياسى و اجتماعى صبا شد تا اينكه به سال 1330ش آن را توقيف كردند. پاينده اين مجله را به مقام يكى از موفقترين نشريات تاريخ مطبوعات ايران رساند. صبا ارگان حزب مردم بود، بسيارى از مشاهير با اين نشريه همكارى میكردند و مقاله مىفرستادند و در آن زمان تنها نشريهاى بود كه به صورت منظم جلسه هيئت تحريريه تشكيل مىداد.
پاينده در دوره دوم مجلس مؤسسان و دورههاى بيستويكم و بيستودوم مجلس شوراى ملى، نماينده مردم نجف آباد اصفهان شد و به سال 1344ش، نماينده ايران در كنفرانس اسلامى مكه بود.
او ذهنى خلاق و قلمى شيوا و روان داشت. همين باعث شد تا قصههاى او به دلها بنشيند و مخاطبان را به خود بخواند. بسيارى از داستانهاى او به زبانهاى روسى، عربى، فرانسوى و انگليسى ترجمه شده است. سبک او در داستاننويسى، واقعگرايى به همراه استفاده از كنايه و طنز بود.
در داستانهاى او، خاطرات دوران كودكى و مكتبخانه، انتقاد از فساد دستگاه ادارى با طنز طعنهآميز، جنبههاى خندهدار و طنز زندگى روستایى، جايگاه ويژهاى دارد.
ترجمههاى او همگى فصيح و جذاب و امروزين و در عين حال، مسجع و آهنگين و يادآور فخامت متون كهن است. نثر او غيرقابل تقليد، رجعتطلب و در حوزه كلاسيك به شمار مىرود. او در داستانهاى خود از مضمونهاى اصيل سود مىجست، و تناسب ميان شكل و زبان را به بهترين صورت رعايت مىكرد.
وفات
بالاخره اين قلب توفنده در هيجدهم مرداد 1363 در تهران از تپيدن افتاد و ديده از جهان فروبست، مزار پاينده در قبرستان ابن بابويه در شهر رى قرار دارد.
آثار
تعدادى از نوشتههاى او كه به بيش از 40 اثر مىرسد، عبارتند از:
- ترجمه قرآن كريم
- ترجمه نهجالفصاحه
- كتاب املاء يا دستور نوشتن
- ترجمه زندگانى محمد(ص)
- ترجمه تاريخ سياسى اسلام در سه جلد
- ترجمه مروج الذهب و معادن الجوهر
- ترجمه تاريخ طبرى
- ترجمه التنبيه و الاشراف
- على(ع) ابرمرد تاريخ
- ترجمه اسرار نيكبختى
- در گوشه دارالمجانين
- عشق و زناشويى
- تاريخ تكامل انديشه نو
- داستانهاى برگزيده
- ظلمات عدالت
- ترجمه تاريخ نوشتههاى جغرافيايى
منابع مقاله
- فهرست مستند اسامى مشاهير و مؤلفان.
- چهره مطبوعات معاصر، غلامحسين صالح يار
- اعلام اصفهان، سيد مصلحالدين مهدوى