منجزات المريض

منجزات المريض تألیف آیت‌الله شيخ مشكور الحولاوى نجفى(م 1273 ق) است.

منجزات المریض
پدیدآوران	مشکور حولاوی، مشکور بن محمد (نویسنده) مشکور، ام‌علی (مصحح)
ناشر	جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1415 ق
چاپ	1
موضوع	منجزات مریض
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏192‎‏/‎‏7‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏5‎‏م‎‏8‎‏
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

اين كتاب شرح قسمتى از عبارتهاى شرايع الاسلام است كه در آن احكام تصرفات تبرعى مريضى كه با آن بيمارى مى‌ميرد بيان شده است.

در اين موضوع کتاب‌هاى متعددى از بزرگانى همچون شيخ محمد صالح مازندرانى،(م 1086 ق)، سيد محمد كاظم يزدى (م 1337 ق)سيد محمد بحر العلوم (م 1326 ق)، شيخ اعظم انصارى (م 1281 ق)، ميرزاى قمى(م 1231 ق)، نوشته شده كه در الذريعة جلد 23، صفحات 16 تا 19 به آنها اشاره شده است.

از آنجائى كه تصرفات مريض بر دو قسم تبرعى و غير تبرعى تقسيم مى‌شود و اجماع و اتفاق علماء بر آن است كه تصرفات غير تبرعى مريضى كه با آن بيمارى مى‌ميرد از اصل مال وى(نه از ثلث)حساب مى‌شود و وارثين در آن دخالتى ندارند ولى در تصرفات تبرعى در بيمارى كه با آن مى‌ميرد اختلاف شده و دو نظريه وجود دارد مؤلف به تأليف اين كتاب پرداخته است.

اين دو نظريه عبارتند از:

1. اين تصرفات مثل منجزات غير تبرعى از اصل مال حساب مى‌شود و بزرگانى همچون شيخكلينى (م 329 ق)، شيخ صدوق(م 381 ق)، شيخ مفيد(م 413 ق)، شيخ طوسى در النهاية و غير آنان اين نظريه را برگزيده‌اند.
2. اين تصرفات از ثلث مال حساب مى‌شود مگر اينكه وارثين رضايت دهند كه از اصل مال حساب مى‌شود كه بزرگانى همچون ابن جنيد(م 381 ق)، شيخ طوسى(م 460 ق) در المبسوط، علامه حلّى(م 726 ق)، محقق حلّى (م 676 ق)، شهيد دوّم(م 966 ق)، اين نظريه را انتخاب كرده‌اند.

   در اين كتاب مصنف نظريه اوّل را انتخاب كرده است و به صورت گسترده به بررسى آن پرداخته است.

   وى دلايل هر دو نظريه را در ابتدا از كتاب، سنت، اصول عملى و قواعد فقهى بيان نموده است و سپس به صورت وسيع‌تر به روايات آن پرداخته است.

وى در مورد روايات در ابتدا به سند روايات به صورت مختصر پرداخته است و سپس به فقه الحديث و متن و كيفيت روايات پرداخته است و در آخر به دلايل نظريه دوم و روايات پرداخته است و اخبار آن را به 6 قسم تقسيم كرده است و دلالت آنها را رد نموده است.

وى در مورد روايات نظريه اوّل مى‌نويسد:ان اكثر الاخبار المزبورة من قسم الصحيح او الحسن

او المؤثق التى لا ينبغى الريب في حجية كل منها

آقا بزرگ تهرانى در اعتبار و عظمت علمى مؤلف در كتاب نقباء البشر ج 341/1 مى‌نويسد:كان من اعاظم العلماء و مراجع التقليد

تاريخ تأليف

از تاريخ دقيق تأليف كتاب اطلاعى در دست نيست ولى با توجه به عبارت(رحمه اللّه) که بعد از نام شيخ محمدحسین نجفى، صاحب جواهر (م 1266 ق) در صفحه 41 ذكر شده است و تاريخ وفات مؤلف كه 1273ق است مى‌توان نتيجه گرفت كه اين كتاب بين سالهاى 1266ق تا 1273ق تأليف شده است

نسخه‌ها

در چاپ كتاب از يك نسخه خطى و يك نسخه چاپ سنگى به روش تلفيق بين آن دو استفاده شده است.نسخه خطى از كتابخانه مسجد جامع گوهرشاد و مربوط به قرن سيزده است كه با رمز (ك) مشخص شده است.اين نسخه توسط نوه مؤلف شيخ مشكور بن محمد جواد بن مصنف تأليف شده است

تاريخ انتشار

كتاب توسط مؤسسه نشر اسلامى تابع جامعه مدرسين در سال 1415ق چاپ شده است

تحقيق و تصحيح كتاب توسط نوه مؤلف ام على مشكور انجام شده است.

در چاپ كتاب موجود، آيات قرآن كريم، روايات شريف، اقوال فقهاى بزرگ استخراج شده است.همچنين فهارست متعدد مفيدى زينت‌بخش آن مى‌باشد.