آیت‌الله‌زاده شیرازی، مرتضی

سيد‌‎مرتضى آیت‌الله‌زاده شيرازى (1307-1379ش)، نوه ميرزاى بزرگ شيرازى(ره)، فارغ التحصیل و استاد زبان فارسی و ادبیات عرب از دانشگاه تهران و قاهره مصر، گذراندن دوره تخصصی زبانهای سامی(آرامی) از دانشگاه کمبریج انگلستان، تأليف و ترجمه بيش از 25 اثر و نگارش حدود بيست مقاله در مجلات معتبر داخلی و خارجی

آیةالله‌زاده شیرازی، مرتضی
نام آیةالله‌زاده شیرازی، مرتضی
نام‌های دیگر آی‍ت‌ال‍ل‍ه‌زاده‌، م‍رت‍ض‍ی‌

آی‍ت‌ال‍ل‍ه‌زاده‌ ش‍ی‍رازی‌، م‍رت‍ض‍ی

نام پدر میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود
متولد 1307ش
محل تولد نجف اشرف
رحلت 1379 ش
اساتید دكتر طه حسين

دكتر يحيى الخشّاب

دكترى شوقى ضيف

دكتر يحيى قلماوى

برخی آثار استناد نهج البلاغه (ترجمه فارسی)

بخشی از تفسیری کهن به پارسی

کد مؤلف AUTHORCODE5045AUTHORCODE

ولادت

در سال 1307 ش در نجف اشرف به دنيا آمد.

تحصیلات

وی پس از سپرى كردن دوره ابتدائى در دبستان علوى ايرانيان در نجف اشرف،به حوزه علمیه وارد شد. پس از آن كه دروس حوزوی را در نجف و سپس در سال 1325ش به ایران عزيمت کرد و در تهران و ادامه تحصيلات حوزوی را در مدرسه‌خان مروى و پاره‌اى حوزه‌هاى ديگر گذراند تا به مراحل عاليه رسید.

سپس در 1330ش  در سن 23 سالگی به دانشكده منقول و معقول (الهيات) راه یافت.

و پس از اخذ ليسانس در رشته زبان و ادبيات عرب، جهت گذراندن دوره‌‏های فوق ليسانس و دكتری در دوره‌هاى علوم تربيتى و علوم قضايى، راهی دانشگاه قاهره گرديد و به عنوان نخستين دانشجوى اعزامى از دانشگاه تهران شروع به تحصیل در آن دانشگاه پرداخت.

او در این مدت از محضر اساتید نامدار دانشگاه قاهره (دكتر طه حسين، دكتر يحيى الخشّاب، دكترى شوقى ضيف، دكتر يحيى قلماوى) بهره گرفت و به راهنمايى دكتر عبدالحليم نجار موفق به دریافت «الاجازةالعالميه» از «معهد الدراسات الاسلاميّة» گردید.

دكتر شيرازی در طول اقامت ده ساله خود در مصر و اخذ دكترای زبان و ادبيات عرب، به مدت پنج سال در دانشگاه الازهر به تدريس زبان و ادبيات فارسی اشتغال داشت و در دانشكده الهيات و معارف اسلامى دانشگاه تهران استخدام گردید و مراحل استاديارى، دانشيارى و استادى تا پايه 22 را گذراند.

سپس برای گذراندن دوره تخصصی زبان‏های سامی(آرامى)، وارد دانشگاه كمبريج انگلستان شد. وی در طول حيات علمي‏اش، به مدت 21 سال سردبير نشريه علمي و پژوهشی دانشكده ادبيات بود و به تأليف و ترجمه بيش از 25 اثر و نگارش حدود بيست مقاله در مجلات معتبر داخلی و خارجی توفيق يافت. برخی از آثار استاد شيرازی بدين قرارند: ترجمه كتاب الادب المقارِن با نام ادبيات تطبيقی، فرهنگ اصطلاحات روز و فرهنگ چند زبانه مجمعُ اللُّغات.

فعالیتها

  1. عضو هيأت مؤلفان لغتنامه دهخدا، به مدّت 14 سال.
  2. مدير مسؤول و سر دبير مجله (مقالات و بررسى‌ها) تا سال 1375، به مدت 21 سال.
  3. نماينده پژوهشى دانشكده الهيات در شوراى پژوهشى دانشگاه، به مدت چهار سال.
  4. نماينده دانشكده الهيات در شوراى انتشارات دانشگاه تا كنون.
  5. مدير بخش عربى گروه علوم قرآن و حديث از سال 1365ش تا كنون.
  6. عضو كميسيون ارزشيابى مدارک خارجى وزارت فرهنگ و آموزش عالى.
  7. عضو شوراى تحصيلات تكميلى و پژوهشى دانشكده الهيات.

وفات

اين استاد فرزانه سرانجام پس از عمری تلاش خستگی‌ناپذير در چهاردهم شهريور 1379 ش در 72 سالگی بر اثر عارضه قلبی چشم از جهان فروبست و در قبرستان شيخان قم به خاک سپرده شد.

آثار

ترجمه كتاب الادب المقارِن با نام ادبيات تطبيقى، اثر محمد غنيمى، مقدمه و تصحيح تفسير سواطع الالهام، ترجمه و تحشيه کتاب نظام حكومت و مديريت در اسلام اثر محمدمهدى شمس‌الدين، تحقيق و تصحيح بخشى از تفسيرى كهن به پارسى، فرهنگ اصطلاحات روز و فرهنگ چند زبانه مجمعُ اللُّغات.

منابع مقاله

پایگاه مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی

وابسته‌ها