تاریخ غیبت کبری (ترجمه)
تاريخ غيبت كبرى (ترجمه)، اثر سيد محمد صدر، تحليلى است از تاريخ دوران غيبت كبراى امام مهدى(عج) از دو منظر روايى و تاريخى كه به بيان ويژگى‌هاى دوران غيبت كبرى، زندگانى شخصى، وظائف الهى، نحوه غيبت امام(ع) و مشاهده آن حضرت در اين دوران پرداخته است.
| تاریخ غیبت کبری (ترجمه) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | افتخارزاده، حسن (مترجم) صدر، محمد (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | تاریخ الغیبه الکبری: تاریخ غیبت کبری تاریخ الغیبه الکبری. فارسی |
| ناشر | نيک معارف |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1382 ش |
| چاپ | 2 |
| شابک | 964-5567-03-3 |
| موضوع | محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - مهدویت - انتظار |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 224/4 /ص4 ت2041 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
كتاب به زبان عربى و در سال 1390ق، نوشته شده است.
ساختار
مقدمه مترجم به‌همراه تمهيد و مقدمه‌اى از مؤلف، آغازگر مباحث بوده و مطالب كه گزارشى تحليلى از غيبت كبرا مى‌باشد، در سه بخش و هر بخش در چندين فصل، ارائه شده است.
مستندات اين گزارش، احاديث و روايات تاريخى شيعه و اهل سنت مى‌باشد.
گزارش محتوا
مقدمه مترجم به دنبال تبيين فلسفه شناخت بوده و در پى پاسخ دادن به اين سؤال است كه آيا تصورات و انديشه‌هاى انسانى و به دنبال آن عمل‌هاى برخاسته از آن‌ها، در اختيار ماست و يا آنكه شناخت ما معلول اين عوامل بوده و حركت ما، به دنبال شناخت ما، برنامه‌اى از پيش طرح‌شده است.
تمهيد، به دنبال اثبات اين است كه حضرت مهدى(عج) داراى دو گونه غيبت بوده و اين خصوصيت، جز با عقيده اماميه درباره آن حضرت تطبيق نمى‌كند.
نويسنده بعد از آوردن نمونه‌اى از احاديثى كه پيرامون غيبت حضرت مهدى(عج) روايت شده، دو برداشت ممكن از آن‌ها را بيان كرده است:
- موافق با عقيده غير اماميه: مهدى(ع) كسى است كه در زمان خود تولد يافته و زمين را از عدل پر خواهد كرد. طبق اين عقيده، دو غيبت از يكديگر جدا بوده و در فاصله بين دو غيبت، حضرت بر مردم آشكار شده و ظهور بعد از غيبت دومى خواهد بود.
- موافق با عقيده اماميه: مهدى(عج) از روز تولدش در قرن سوم، تا هنگام ظهور زنده مى‌باشد.
وى، پس از بررسى مجموع روايات، برداشت نخست را رد نموده و به سؤالات مطرح‌شده در اين زمينه پاسخ داده است.
نويسنده در مقدمه خود، معتقد است كه مسلمين در دوران فترت غيبت كبرى، در شرايطى دشوارتر از زندگى ديگر پيروان اديان آسمانى به سر برده و با برشمردن و توضيح ويژگى‌هاى زير، آن را دشوارترين دوره زندگى بشريت دانسته است:
- قطع ارتباط كلى از رهبر؛
- حاكميت ظلم و جور؛
- شدت و وضوح امتحان الهى.
بخش اول به بررسى تاريخ زندگى شخصى امام زمان(عج) در دوران غيبت كبرى و خصوصيات و صفاتى كه ايشان بدان‌ها متصف مى‌باشند پرداخته است.
نويسنده، پس از تحليل مفهوم اساسى غيبت حضرت مهدى(عج) و دو نظريه پنهانى جسم و پنهانى شخصيت و عنوان، وظايف امام(ع) را پس از ظهور برشمرده و زندگى خصوصى ايشان از قبيل ازدواج، مكان و جايگاه زندگى، نام فرزندان و محل سكونت آن‌ها را بررسى كرده است.
وى براى ديدار با حضرت، اهداف و مقاصدى را برشمرده و براى هر يك مثالى زده است؛ از قبيل:
- هدايت و راهنمايى يك فرد و ملحق ساختن او به دوستداران و ياران حضرت.
- كمك كردن يكى از دو طرف دعوا.
- حل برخى از مسائل مشكلى كه علما از حل آن‌ها عاجز شده‌اند و...
بخش دوم اختصاص دارد، به تدوين و بررسى رويدادها و حالاتى كه مجتمع انسانى به‌طور عام و جامعه اسلامى به‌طور خاص دارا مى‌باشند؛ بر حسب آنچه در روايات آمده و نيز آنچه قواعد عامه مقتضى آن است.
نويسنده، پس از بررسى و جداسازى روايات و به دست آوردن قواعدى كلى براى فهم آن‌ها، وضعيت فرد و جامعه را از نظر تدين و تعهد اسلامى و رويدادهاى مربوط به آن، طبق اخبار پيشگويى آينده، از دو جنبه مهم، مورد ارزيابى قرار داده است: 1. قواعد عمومى؛ 2. اخبار و روايات.
وى اعتراف به وجود بقيةالله(ع) و پيشوايى ايشان را از مهم‌ترين تكاليف اسلامى دوران غيبت دانسته و اين امر را به‌عنوان يك اصل پذيرفته است.
بخش سوم، به تحليل علائم ظهور و بررسى دقيق، منظم و جامع آن‌ها در پرتو روشى منتقدانه پرداخته است.
مؤلف، مفهوم شرايط ظهور را از چند جهت مورد بررسى قرار داده است:
- فرق شرايط با علائم؛
- معنى و تعداد شرايط ظهور از جمله وجود طرح و برنامه عادلانه كامل، وجود رهبر و پيشوايى شايسته و ياران همكار؛
- ارتباط شرايط ظهور با برنامه‌ريزى الهى؛
- برنامه‌ريزى ويژه الهى براى ايجاد و پيدايش رهبر.
وى بعضى از علائم، از قبيل مسخ شدن برخى از افراد و پيدا شدن صورت و سينه‌اى در خورشيد و... را با در نظر گرفتن ضوابط سندى، قابل اثبات ندانسته و با اين حال معتقد است، از بعضى از آن‌ها مى‌توان معانى دقيق رمزى به دست آورد و يا با موارد ديگر، تطبيق نمود.
از ويژگى‌هاى كتاب، طبقه‌بندى و تقسيم منظم مطالب در تبيين شقوق و بخش‌هاى مختلف آن، توأم با دقت نظر مى‌باشد.
نگاهى به ترجمه
كتاب توسط سيد حسن افتخارزاده به فارسی ترجمه شده و تحت‌اللفظى ترجمه شدن آن، از سلاست و روانى آن كاسته است.
وضعيت كتاب
فهرست تفصيلى مطالب و مصادر مهم، در انتهاى كتاب آمده است.
پاورقى‌ها توسط مترجم، به توضيح يا تبيين مطالب پرداخته است.
در موارد مهمى كه منابع مورد استفاده مؤلف، كتب خطى و يا طبع قديم بوده، مدارک روايات طبق چاپ‌هاى جديد و متداول، توسط مترجم در پاورقى‌ها افزوده شده است.
منابع مقاله
- مقدمه و متن كتاب.
- پارسا با مشاركت بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمكران، (1388)، «امام مهدى(عج) در آينه قلم كارنامه منابع پيرامون امام مهدى(ع) و مهدویت»، قم، مؤسسه اطلاع‌رسانى اسلامى مرجع، ج1، ص233 و ص687.