نهضت انتظار و انقلاب اسلامی
نهضت انتظار و انقلاب اسلامى(3) اثر على‌اصغر الهامى‌نيا، به تحليل و بررسى مسأله انتظار، حكومت جهانى حضرت مهدى(عج) و زمينه‌سازى انقلاب اسلامى براى آن پرداخته است.
| نهضت انتظار و انقلاب اسلامی 3 | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | الهامی‌نیا، علی‌اصغر (نويسنده) |
| ناشر | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی مقاومت بسیج، معاونت آموزش |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1382 ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | مهدویت - انتظار |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 5 224 /ن9* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
كتاب به زبان فارسى و در سال 1382ش نوشته شده است.
ساختار
كتاب با مقدمه ستاد طرح معرفت بسيجيان در معرفى سرفصل‌هاى مهم، آغاز و مطالب در هشت درس ارائه شده است.
مباحث با تعريف ماهيت نهضت انتظار شروع شده و پس از اشاره به ديدگاه‌ها و برنامه‌هاى مطرح شده، پيرامون انديشه حكومت جهانى، ديدگاه شيعه پيرامون حكومت در عصر غيبت كبرى بررسى شده است.
زمينه‌ساز بودن انقلاب اسلامى ايران براى ظهور، علائم و چگونگى ظهور و ارائه ترسيمى از حكومت جهانى حضرت مهدى(عج) مطالب پايانى مى‌باشند.
در پايان هر درس، سؤالاتى از متن همان درس مطرح شده است.
نظر به اين كه حكومت جهانى بقيه الله(عج)، پديده‌اى بديع و بى‌بديل است، از ديدگاه نگارنده، از ابعاد گوناگون قابل تحليل بوده كه در لابلاى مباحث به برخى از آن‌ها اشاره شده است. به طور مثال، عدالت سرفصل همه برنامه‌هاى حضرت مهدى(عج) معرفى شده و منظور نويسنده از اين واژه، مطلق دادگرى و ريشه‌كن كردن انواع ظلم و بى‌عدالتى است؛ يعنى حاكم ساختن يك نظام عادلانه جهان در ابعاد سياسى، اقتصادى و تجارى، آموزشى و تربيتى، عقيدتى و فكرى، توزيع صحيح و عادلانه قدرت و ثروت، تأمين آزادى‌هاى مشروع اجتماعى، مبارزه با فساد، فقر و فحشا و...
گزارش محتوا
در درس اول، ماهيت نهضت انبياء الهى چنين تشريح شده است كه در ميان مخلوقات، انسان داراى جايگاه ويژه‌اى بوده و خداوند، براى راهنمايى او، انسان‌هاى دانا و وارسته‌اى را به عنوان پيامبر، در ميان مردم مبعوث كرده و دلايل روشن را همراه آنان فرستاده است تا مردم، جامعه‌اى بر اساس حق و عدالت برپا كنند. نبرد حق و باطل نيز، عمرى به درازاى زندگى بشر دارند؛ اما آن‌چه در نهايت برجاى مانده، راه، رسم، انديشه و سيره پيامبران است.
نويسنده معتقد است، گر چه سرشت آدمى با فطرت الهى خمير شده و او استعداد خدايابى، خداپرستى و خدايى شدن را دارد؛ ولى در پرورش اين استعداد و پيمودن مسير كمال، نيازمند برنامه و مربى كامل است كه پيامبران و دين‌شان، اين مسئوليت را به عهده دارند؛ در اين ميان، دين آخرين پيامبر(ص)، كامل‌ترين آن‌ها بوده و شريعت او، عالى‌ترين نظام حكومتى را براى هميشه دنيا، طراحى كرده كه از چهار ركن: خدا، دين، رهبر و امت، تشكيل شده است.
تاريخ گواهى مى‌دهد كه بشر از سال‌هاى نخستين زندگى، گرفتار حكومت‌هاى فاسد و ظلم و بى‌عدالتى آن‌ها بوده و پيشرفت‌هاى حاصل نيز نتوانسته است به اين نابسامانى‌ها پايان بدهد. از سوى ديگر عقل و شريعت‌هاى آسمانى، هر گونه ظلم و نابهنجارى را محكوم مى‌كنند ولذا وضع موجود، نه خواست وجدان و فطرت آدمى بوده و نه به امضاى شرع و عقل رسيده است.
حال سؤال اساسى اين است كه در چنين اوضاعى، چاره چيست. نويسنده در درس دوم، با بررسى برخى مكاتب و كتب آسمانى، به دنبال يافتن اين پاسخ بوده و به دنبال اثبات آن است كه سرانجام از آن با تقوايان خواهد بود؛ همان‌ها كه با حمايت و عنايت الهى بر سراسر زمين، حكومت خواهند كرد.
در درس سوم، پس از تعريف واژه انتظار، آن را اصل راهبردى دانسته و معتقد است، اولين كسى كه موضوع مهدویت و انتظار فرج را مطرح كرد، شخص پيامبر(ص) بود.
وى پس از انتقاد از كسانى كه از روى كج‌انديشى يا اغراض مادى، به ترويج انتظارى پرداخته كه با انتظار حقيقى هيچ سنخيتى ندارد، آنان را به چهار گروه زير تقسيم كرده است:
- عده‌اى معتقدند كه بايد به تكاليف فردى عمل نموده و ديگران را نيز در همين محدوده، امر به معروف و نهى از منكر كرد، ولى كارى به سياست، مردم و وضعيت ممالك اسلامى ندارند.
- برخى معتقدند كه آمدن امام زمان(عج)، مشروط به فراوانى فساد و فحشا است، پس نبايد از منكرات جلوگيرى كرد.
- دسته ديگر معتقدند كه براى تعجيل در ظهور، بايد به گناهان دامن زد.
- گروهى نيز بر اين عقيده‌اند كه هر حكومتى پيش از ظهور، بر خلاف اسلام و باطل است.
پاس‌داشت انديشه‌ها، هوشيارى انقلابى، آراستگى اخلاقى، اصلاحات عمومى و آماگى رزمى؛ از جمله امورى است كه در اين درس، از وظايف شيعه در عصر انتظار دانسته شده است.
انسان موجودى اجتماعى بوده و ساختار اسلام نيز به گونه‌اى است كه تشكيل حكومت، از اولويت نخست آن بوده و بخش‌هاى مهمى از اسلام، از قبيل حقوق جزايى، دريافت ماليات، جهاد و...، به حكومت بستگى داشته و بدون آن قابل اجرا نيست.
پيامبر اسلام(ص) نيز پس از ورود به مدينه، به تأسيس حكومت اسلامى پرداخت و همه مسلمانان به حكومت ايشان، گردن نهادند.
نويسنده معتقد است، تمام مسلمانان بر استمرار حكومت اسلامى، اتفاق نظر داشته و تنها اختلافى كه در ميان آنان بروز كرده، بر سر شكل حكومت و تعيين حاكم آن بود و لذا در درس چهارم، ديدگاه شيعه در مورد حكومت اسلامى در عصر انتظار، مورد بررسى قرار گرفته است.
در اين ديدگاه، كسى بايد در زمان غيبت عهده‌دار منصب حكومت شود كه از نظر شرايط رهبرى، نزديك‌ترين كس به امام معصوم(ص) باشد؛ اين شرايط عبارتند از: دانش اسلامى، عدالت، تقوا، تدبير و مديريت.
نويسنده معتقد است ظهور، قيام و حكومت حضرت مهدى(عج)، مهم‌ترين و شگفت‌انگيزترين رخدادى است كه در جهان رخ مى‌دهد و طى آن، همه مفاسد و منكرات از جهان رخت مى‌بندد. به نظر وى، انقلاب اسلامى ايران، يكى از زمينه‌سازهاى ظهور حضرت مهدى(عج) بوده كه در پنجم، بعد از بررسى نقش ايرانيان در پذيرش و ترويج اسلام، به توضيح آن پرداخته است.
تشكيل حكومت اسلامى، احياى اسلام، اجراى قوانين اسلامى، برقرارى عدالت، وحدت كلمه، بلوغ فكرى و فرهنگى مردم، مبارزه با ظلم و فساد، كرامت و آزادى انسان، سرفصل‌هاى قيام حضرت مهدى(عج) هستند كه نويسنده بر اين باور است، انقلاب اسلامى، با الهام از تعاليم اسلام، تا حدودى به آن‌ها دست يافته است.
علامت‌هاى ظهور حضرت مهدى(عج) چيست؟ ايشان چگونه قيام مى‌كند؟ چه كسانى با او به مخالفت مى‌كنند؟ پرسش‌هايى است كه در درس ششم، در پى پاسخ دادن به آن‌ها است.
خروج سفيانى و فرورفتن لشكريان او در زمين، سروش آسمانى، كشته شدن نفس زكيه و قيام يمانى از جمله علائم ظهور هستند كه در اين درس توضيح داده شده‌اند.
نويسنده پس از تشريح چگونگى قيام امام زمان(عج)، علاوه بر سفيانى و دجال، سردمداران كفر و استكبار، علماى دربارى و مرتجعان متعصب؛ به ويژه نژادپرستان صهيونيست را از مخالفان آن حضرت دانسته كه به تلاشى مذبوحانه دست مى‌زنند تا به گمان خويش، مانع پيروزى آن حضرت شوند.
انقلاب جهانى حضرت مهدى(عج)، بزرگ‌ترين رخداد تاريخ بشر است كه طى آن، بساط فساد و تباهى برچيده خواهد شد و عدالت دين بر سراسر جهان حاكم خواهد شد. نويسنده معتقد است، براى تحقق اين رخداد شگفت‌انگيز، تمهيداتى ضرورى است كه برخى از آن‌ها عبارتند از: امدادهاى غيبى، رهبرى بى‌نظير، ياران فرهيخته و همكاى طبيعت و هفتم، به توضيح و تشريح اين امور اختصاص دارد.
نويسنده معتقد است، حكومت جهانى حضرت مهدى(عج)، از جهات متعددى بى‌نظير بوده و لذا توصيف آن نيز غير ممكن است، با اين وصف، سعى شده است در آخرين درس، دورنمايى از پهنه گسترده آن، با استفاده از روايات معصومين(ع)، ترسيم شود.
پيشرفت برق‌آساى دانش، امنيت فراگير، احياى اسلام، تكامل اخلاقى، آبادانى و رفاه، تيم حكومتى نمونه و نظارت مداوم، مؤلفه‌هاى اين حكومت دانسته شده است.
وضعيت كتاب
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع مورد استفاده مؤلف در انتهاى كتاب آمده است.
پاورقى‌ها به ذكر منابع و توضيح برخى كلمات متن پرداخته است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.