التطبيق النحوي

التطبيق النحوي، اثر دكتر عبده الراجحى، كتابى است پيرامون علم نحو و جملات كه به زبان عربى و در سال 1391ق، نوشته شده است.

التطبيق النحوي
التطبيق النحوي
پدیدآورانراجحی، عبده (نويسنده)
ناشردار المعرفة الجامعية
مکان نشراسکندریه - مصر
سال نشر1998 م
چاپ2
موضوعزبان عربی - نحو
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏ر‎‏2‎‏ت‎‏6‎‏
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

اهميت آموختن لغت عربى و ضرورت فراگيرى نحو، برای آموختن آن، انگيزه نويسنده از تدوين كتاب بوده است.[۱]

ساختار

كتاب، با دو مقدمه از نويسنده آغاز و مطالب در دو باب، ارائه گرديده است.

نويسنده در ابتدا به بحث پيرامون كلمه و مباحث مرتبط با آن پرداخته و در ادامه به بررسى جمله و شبه جمله پرداخته است.

گزارش محتوا

در مقدمات نويسنده، ضمن اشاره به نكاتى پيرامون كتاب، انگيزه نويسنده از تدوين آن، بيان شده است.[۲]

نويسنده در باب اول كتاب، به بحث و بررسى پيرامون كلمه و مباحث مربوط به آن پرداخته است. وى ابتدا، اقسام كلمه و سپس حالات آن از نظر اعراب و بنا را بررسى نموده و سپس به بحث از امور زير پرداخته است: اعراب و علامات آن؛ اعراب ظاهرى و مقدر؛ بناء و كلمات مبنى از جمله: اسم موصول، ضماير، اسم اشاره، اسم استفهام، اسم شرط، اسم مركب و.[۳]

باب دوم، درباره جمله و شبه جمله بوده و از جمله مباحث مطرح‌شده در آن، مى‌توان به موارد زير اشاره كرد: جمله اسميه؛ مبتدا و معرفه و نكره بودن آن؛ حذف مبتدا؛ خبر؛ افعال ناقصه؛ حروفى كه مانند ليس عمل مى‌كنند؛ افعال مقاربه، شروع و رجاء؛ حروف ناسخه؛ حروف مشبهة بالفعل؛ لاى نفى جنس؛ جمله فعليه؛ فاعل و نائب فاعل؛ مفاعيل خمسه؛ حال؛ تميز؛ جمله استثناء؛ جمله نداء؛ منادا؛ استغاثه؛ ندبه؛ جمله امر، نهى و عرض؛ جمله استفهام؛ جمله تعجب؛ جمله مدح و ذم؛ جمله شرطيه؛ جمله قسم؛ جملاتى كه محلى از اعراب دارند؛ جملاتى كه محلى از اعراب ندارند (مانند جمله ابتداییه، مستأنفه و معترضه)؛ شبه جمله؛ توابع (نعت، تأكيد، بدل، عطف بيان)؛ اسامى غير منصرف؛ عدد و.[۴]

نويسنده، معتقد است كه علم نحو، اساس ضرورى تمام مطالعات مرتبط با لغت عربى از جمله فقه، تفسير، ادبيات، فلسفه، تاريخ عرب و... مى‌باشد و آگاهى يافتن به نص لغوى، بدون معرفت به نظامى كه اين لغت بر آن بنا نهاده شده، ميسر نمى‌باشد.[۵]

وضعيت كتاب

فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است.

در پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع پرداخته شده است.

پانويس

  1. مقدمه نويسنده، ص8
  2. مقدمه نويسنده، ص5 - 9
  3. متن كتاب، ص11 - 79
  4. همان، ص81 - 421
  5. مقدمه نويسنده، ص8

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.