آشتیانی، احمد

ميرزا احمد آشتيانى (۱۲۶۱ ـ ۱۳۵3 ش)، فقيه و فيلسوف شيعى امامى، از مشاهیر علمای تهران

آشتیانی، احمد
نام آشتیانی، احمد
نام‌های دیگر آشتیانی، میرزا احمد

Mirza Ahmad Ashtiani

نام پدر ميرزا حسن مجتهد آشتيانى
متولد 1261 ش
محل تولد تهران
رحلت 1353ش یا 1395ق
اساتید ميرزاى نائينى

آقاضياءالدين عراقى،

برخی آثار بیست رساله

لوامع الحقائق في أصول العقائد

کد مؤلف AUTHORCODE10459AUTHORCODE

ولادت

او چهارمين و كوچك‌ترين فرزند ميرزا حسن مجتهد آشتيانى، فقيه سرشناس روزگار ناصرالدين شاه و مظفرالدين شاه قاجار، در حدود سال 1261-1300ش در تهران به دنيا آمد.


تحصیلات

وى پس از تحصيل علوم مقدماتى، چندى در درس فقه و اصول پدرش حاضر گرديد. پس از رحلت او، تحصيلاتش را نزد علماى ديگرى مانند سيد‌‎محمد يزدى، ميرزا هاشم رشتى، حكيم کرمانشاهى و حكيم اشكورى، شيخ مسيح طالقانى، ميرزا شهاب‌الدين نيريزى شيرازى و آخوند ملا محمد هديجى زنجانى و سيد‌‎عبدالكريم لاهيجى دنبال كرد و آنگاه در مدرسه سپهسالار به تدريس معقول و منقول مشغول شد. پس از مدتى حكمت مشاء، حكمت متعاليه، عرفان نظرى، طب و رياضيات و نجوم را آموخت و به مقاطع بالاى علمى رسيد. در سال 1340ش و در چهل سالگى رهسپار نجف شد و افزون بر كسب فيض از محضر استادانى چون ميرزاى نائينى و آقاضياءالدين عراقى، خود نيز مجلس درس فلسفه داير ساخت.

ايشان در سال 1350ش پس از اقامت ده ساله در نجف، به ايران بازگشت و بقيه عمر را در تهران به تدريس فقه و اصول و علوم عقلى، تألیف کتاب و ارشاد مردم گذراند. وى علاوه بر احاطه بر علوم عقلى و نقلى، در پزشکى قديم و دانش‌هاى رياضى نيز دستى داشت و خط را به نيكویى مى‌نوشت و با تخلص «واله» شعر مى‌سرود. وى عارفى خوش‌خلق، متواضع، سليم النَّفس، متعبّد و پارسا بود. ميرزا احمد از پنج تن از مراجع زمان يعنى ميرزاحسين نائينى، حايرى يزدى، آقاضياءالدين عراقى، سيد‌‎ابوالحسن اصفهانى و حاج آقا حسن بروجردى گواهى اجتهاد داشت.

شاگردان

از شاگردان ايشان مى‌توان به: سيد‌‎جلال‌الدين آشتيانى، ميرزا محمدباقر آشتيانى، حسن حسن‌زاده آملى و سيد‌‎عباس طباطبايى اشاره نمود.

وفات

وى در سوم تيرماه 1354 برابر با 14 جمادى‌الثانى 1395 در نودوپنج سالگى در تهران درگذشت و در صحن حرم عبدالعظيم حسنى در رى به خاک سپرده شد.

آثار

از ميرزا احمد آشتيانى جمعاً 62 کتاب و رساله و حاشيه باقى‌مانده كه بيش از 27 کتاب و رساله آن به چاپ نرسيده است. از تأليفات چاپ نشده وى 32 حاشيه است كه ميرزا احمد آنها را بر کتاب‌هاى معتبر فقه، اصول، حكمت، معانى و بيان، عرفان، صرف و نحو عربى، هيئت و منطق نوشته است.

از جمله آثار اوست:

  1. رساله قول ثابت (فارسى)؛
  2. نامه رهبران (فارسى)؛
  3. مقالات احمديه (فارسى)؛
  4. طرائف الحكم (عربى)؛
  5. لوامع الحقايق في اصول العقايد (عربى)؛
  6. چهارده رساله (فارسى)؛
  7. صدوبيست حديث و چهار رساله عرفانى و فلسفى (عربى)؛
  8. رساله سرمايه سعادت (فارسى).


منابع مقاله

آشتيانى، احمد، چهارده رساله فارسى، به كوشش رضا استادى، ص18-24، چهل‌ستون، تهران، 1403ق.


وابسته‌ها