مهلبی، حسن بن احمد
دربارۀ مؤلف
حسن بن احمد المهلّبي متوفاى 380 ه990/ م، از دانشمندان و جهانگردان دورۀ خلفاى فاطمى مصر به شمار مى‌رود.متأسفانه كتب تراجم دربارۀ شرح حال وى سكوت كرده‌اند.از اين رو نه ابن خلّكان در «وفيات الاعيان» و نه ذهبي در «سير أعلام النبلاء» و نه صفدى در «الوافي بالوفيات» و نه هم‌ابن نديم در «الفهرست» نامى از وى نبرده‌اند.فقط حاجى خليفه در «كشف‌الظنون» اشاره‌اى به وى و كتاب او «المسالك و الممالك» نموده است البته‌حاجى خليفه از وى با نام حسين، به جاى حسن، نام مى‌برد كه احتمالا اين اشتباه ناشى از اعتماد وى بر نقل ابن ياقوت حموى است كه دربارۀ نام صحيح ابن مهلّبى بارها دچار خطا شده است ياقوت با نام‌هاى ذيل از وى ياد مى‌كند:محمد بن حسن مهلبى، ابوالحسن مهلبى، حسن بن محمد مهلبى، حسين بن محمد مهلبى و...اما كلاعى و ابوالفداء و ابن عديم همگى بر نام «حسن بن احمد مهلبى» اتفاق نظر دارند.ابن عديم از او با عنوان «رجل فاضل» یاد مى‌كند و ياقوت در يك‌جا از او به «مصرى» یاد مى‌كند.ياقوت‌تنها كسى است كه از وى با عنوان «مصرى» یاد مى‌كند و اين مى‌تواند اشاره‌اى به محل رشد و نموابن مهلبى باشد هر چند شامى بودن وى نيز احتمال بعيدى نيست.از محتواى كتاب چنين برمى‌آيد كه ابن مهلّبى فردى جهانگرد بوده و به اقاليمى كه قبل از او كسى بدانجا سفر نكرده، پا گذارده است.از خلال حواشى ابن مهلبى بر برخى وقايع و حوادث تاريخى تمايل شيعى وى آشكار مى‌شود.