سیری در زیبایی‌های نهج‌البلاغه
سيرى در زيبايى‌هاى نهج‌البلاغه اثر فارسى مرتضى قائمى از انديشمندان معاصر ايران است كه درباره ادبيات و سجائع به كار رفته در كتاب شريف نهج‌البلاغه مولا على(ع) نوشته شده است.
| سیری در زیبایی‌های نهج‌البلاغه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قائمی، مرتضی (نويسنده) |
| ناشر | ذوی القربی |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1388 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-518-320-0 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
ساختار
اين كتاب شامل سه فصل است كه فصل اول درباره شخصيت امیرالمؤمنین(ع)، فصل دوم در زيباشناسى تصاوير ادبى نهج‌البلاغه و فصل سوم درباره موسيقى خطبه‌هاى نهج‌البلاغه است.
گزارش محتوا
مؤلف در فصل اول، به عظمت و بزرگى حضرت على(ع) با سه نگرش پرداخته است. ابتدا با استفاده از آيات قرآن كريم كه در شأن و ولايت حضرت على(ع) نازل شده است به معرفى وى پرداخته، سپس از زبان پيامبر(ص) و طبق احاديثى كه از كتب اهل سنت نقل شده و مورد قبول شيعيان نيز هست، به معرفى اين شخصيت مى‌پردازد. در ادامه، على(ع) را از زبان انديشمندان، اديبان، فيلسوفان و سخن‌شناسان، هر كدام به اندازه ظرفيت خود معرفى مى‌نمايد، از جمله اين افراد مى‌توان به جرج جرداق مسيحى، ميخائلى نعيمه نويسنده معروف مسيحى، محمد عبده شارح مشهور نهج‌البلاغه، جاحظ از بزرگان معروف اهل سنت، عبدالفتاح عبدالمقصود نويسنده معروف مصرى، سرپرسى سايكس، توماس كارلايل، بارون كاراديفول پژوهشگر فرانسوى، شبلى شميل دانشمند مسيحى، جبران خليل جبران اديب و نويسنده مشهور مسيحى، عمر بن خطالب خليفه دوم، بورس سلامه، نصرى سلهب از دانشمندان مسيحى و ديگران نام برد.
نويسنده در فصل دوم، ابتدا به تعريف زيبايى‌شناسى مى‌پردازد و بيان مى‌دارد كه نظريه‌هايى كه درباره تعريف زيبايى‌شناسى هست، دو دسته‌اند، يكى ذهنى و ديگرى عينى، صاحبان نظريه ذهنى مى‌گويند زيبايى در خارج وجود ندارد و نمى‌توان به آن اشاره كرد و با شرايط و موازين خاصى آنرا تعريف كرد و زيبايى كيفيتى است كه ذهن انسان در برابر بعضى محسوسات از خود ايجاد مى‌كند. از سوى ديگر صاحبان نظريه عينى قائلند كه زيبايى از صفات عينى موجودات است و ذهن انسان به كمك قواعد و اصول معينى آن‌ها را درك مى‌كند.
مؤلف در اين كتاب از دو راه به معرفى زيبايى‌هاى نهج‌البلاغه مى‌پردازد، يكى از نقل آرا و صاحب‌نظران و دانشمندان و اصحاب ذوق ادبى و ديگرى از راه بررسى خطبه‌هاى حضرت با معيارهاى زيباشناختى.
وى در ادامه به تصويرپردازى حضرت در نهج‌البلاغه اشاره كرده و بيان مى‌دارد كه تصوير، در حقيقت مجموعه امكانات بيان هنرى است كه در شعر مطرح است و زمينه اصلى آن را انواع تشبيه، استعاره، اسناد مجازى و رمزگونه و گونه‌هاى مختلف ارائه تصاوير ذهنى مى‌سازد.
وى خاطر نشان مى‌كند كه نهج‌البلاغه، كتاب تصوير مجموعه تابلوهاى ترسيم شده از موضوعات مختلف و متنوع است كه هر ناظرى را مجذوب خود مى‌نمايد و هر انديشه‌اى را تغذيه مى‌كند.
تابلوهاى زيباى نهج‌البلاغه، از طرح‌هايى ابتكارى، رنگ‌آميزى متنوع، وسعت و عمق بينش و فكر، مناظر پويا و پر تحرك، هم‌آهنگى و تناسب شگفت‌آور، موسيقى سحرانگيز و وحدت و انسجام فوق العاده تشكيل شده است.
فصل آخر كتاب درباره موسيقى نهج‌البلاغه بوده و در آن تلاش شده است تا مهم‌ترين عوامل موسيقايى خطبه‌هاى نهج‌البلاغه و نقش آن در زيبايى و جذابيت تصاوير و انتقال تجارب انسانى ارزش‌مند امام على(ع) و افكار غنى و عميق ايشان بررسى گردد.
وضعيت كتاب
فهرست مطالب در ابتداى كتاب و فهرست منابع در انتهاى كتاب قيد شده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.