المناهل
المناهل تألیف سيد محمد مجاهد طباطبايى از علماى بزرگ شيعه در قرن سيزدهم و متوفاى سال 1242 هجرى قمرى. وى علامه‌اى بزرگ، فقيه، اصولى، متكلم و صاحب تأليفات ارزشمند و مجاهد در راه خدا بود.
| المناهل | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طباطبایی، محمد بن علی (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | کتاب المناهل |
| ناشر | موسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث |
| مکان نشر | قم - ایران |
| چاپ | 1 |
| موضوع | فقه جعفری - قرن 13ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 183/3 /ط2م8 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شيوه نگارش
مؤلف در اين كتاب، بسيار مبسوط و گسترده وارد مباحث شده و نظرات، ادله و فروع آنرا ذكر مى‌نمايد. وى با بيانى ساده و روان ولى دقيق و علمى به بررسى مباحث فقهى مى‌پردازد. مؤلف در آغاز كتاب قرض و اين، استدلال به اجماع بر مشروعيت قرض و جواز آن مى‌نمايد. و آنرا از مستحبات مى‌داند. و بر اين مسئله به كتاب نهايه، غنيه، سرائر، مراسم، شرايع، تبصره، تذكره، تحرير، قواعد، دروس، لمعه، تنقيح، روضه، مسالك، كفايه و برخى ديگر از منابع فقهى استدلال مى‌آورد. سپس مؤلف به طرح ادله هر يك از فقها مى‌پردازد.
اين كتاب براى بررسى دقيق و كامل مباحث فقهى كتاب ارزشمند و مناسب مى‌باشد.
ارزش و اعتبار كتاب
اين كتاب اثرى ارزشمند براى آشنايى با نظرات فقهى مؤلف و ادله آن مى‌باشد. اين كتاب از منابع فقهى مى‌باشد كه مورد توجه علماى شيعه واقع شده است.
مباحث كتاب
نسخه‌اى كه در اين برنامه از آن استفاده شده از كتاب القرض شروع مى‌شود تا آخر فقه، و شامل 28 كتاب مى‌شود.
قرض، مفلس، حجه، ضمان، حواله، كفاله، شركت، قسمت، مضاربه، مزارعه، وديعه، احكام متفرقه، بيع، صلح، رهن، وكالت، وقف، هبه، نكاح، طلاق، يمين، نذر، عتق، اقرار، جعاله، اطعمه، شفعه، احياء موات، مواريث، قضاء.
اين كتاب در 758 صفحه آمده است.
نام ديگر كتاب
در آغاز نام اين كتاب مصابيح بوده سپس مؤلف نام آنرا به مناهل تغيير داده است.
مختصر كتاب
اين كتاب توسط مؤلف، مختصر شده به نام مختصر المناهل، و شاگرد ايشان مولى حسين واعظ شوشترى پدر حاج شيخ جعفر شوشترى آنرا به فارسى ترجمه كرده است.
آقا بزرگ تهرانى مؤلف كتاب ارزشمند الذريعة إلى تصانيف الشيعة ج 22 ص352 درباره اين كتاب مى‌فرمايد: «المناهل في الفقه، للسيد المجاهد الآقا سيد محمد بن الآقا مير سيد علي، صاحب الرياض- الطباطبائي الحائري المتوفى بقزوين، سنة اثنين و أربعين و مائتين و ألف 1242 و حمل إلى الحائر الشريف و دفن بمقبرته المشهور في السوق بين حرمين الشريفين-العباس و الحسين (عليهما‌السلام)، و له مفاتيح الأصول كما مر، أوله[الحمد لله رب العالمين] و هو في غاية البسط-من الأدلة و الأقوال و الفروع، و قد طبع بإيران و رأيت بعض مجلداته وقفه السيد حسين بن السيد المجاهد...
و مر المصابيح الذي كان عنوان هذا الكتاب أولا، فإنه كان يذكر في أول كل كتاب المصابيح مثلا يقول كتاب مصابيح الطهارة ثم غيّر العنوان بقوله: كتاب مناهل الطهارة و طبع بعنوان المناهل».
المناهل في الفقه نوشته سيد مجاهد آقا سيد محمد فرزند آقا مير سيد على، صاحب رياض، طباطبايى حائرى متوفاى قزوين در سال 1242، جنازه ايشان به كربلا حمل شد و در مقبره مشهور به نام ايشان در بازار و در بين الحرمين شريفين ميان دو حرم حضرت عباس و امام حسين(ع) دفن شد. از ديگر آثار ايشان كتاب مفاتيح الأصول مى‌باشد. اول كتاب مناهل با اين عبارت شروع مى‌شود. سپاس مخصوص پروردگار جهانيان است.
اين كتاب در نهايت گستردگى و شامل ادله، اقوال و فروع مسئله مى‌باشد. اين كتاب در ايران به چاپ رسيده. من بعضى از مجلدات آنرا ديده‌ام كه بر آن وقف سيد حسين فرزند سيد محمد مؤلف كتاب است. نام اول اين كتاب مصابيح بوده، وى در آغاز هر بخش نام مصابيح را مى‌آورده مثلا مصابيح في الطهارة سپس مؤلف نام كتاب را به مناهل تغيير داده و در اول هر بخش كلمه مناهل را مى‌آورد مثلا مناهل الطهارة. اين كتاب با نام مناهل به چاپ رسيده است.