رسالة في المهر
رسالة في المهر تألیف شيخ مفيد، محمد بن محمد بن نعمان، از چهرههاى علمى و از فقهاى بزرگ شيعه در آغاز قرن پنجم هجرى.
رسالة في المهر | |
---|---|
پدیدآوران | نجف، مهدی (محقق) مفید، محمد بن محمد (نويسنده) |
ناشر | المؤتمر العالمي لألفية الشيخ المفيد |
مکان نشر | قم - ایران |
سال نشر | 1413 ق |
چاپ | 1 |
موضوع | احادیث احکام
زناشویی (فقه) مفید، محمد بن محمد، 336 - 413ق. - کنگرهها مهر (حقوق مدنی) - اسلام کلام شیعه امامیه - قرن 4ق. |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | BP 209/7 /م7ک9 41.ش* |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شيخ مفيد در اين كتاب به بررسى مسئله مهريه در ازدواج پرداخته و ميزان و مقدار آن را در شرع مقدس بيان فرموده است.
ارزش كتاب
كتابهاى شيخ مفيد از معتبرترين منابع فقهى شيعه به شمار مىآيد و در طول هزار سال از زمان نگارش تا كنون پيوسته مورد توجه علما و فقهاى شيعه قرار گرفته و پيوسته به آن استناد كرده و به آن مراجعه مىكنند.
اين كتاب، اثرى ارزشمند براى آشنايى با شيوۀ اجتهاد و استنباط علما و فقهاى شيعه در آغاز دوران غيبت كبرى و اطلاع از مبانى استنباطى شيخ مفيد است.
انگيزۀ نگارش
شيخ مفيد اين كتاب را به درخواست يكى از شاگردان خود نگاشته است.
يكى از علماى معاصر شيخ مفيد دربارۀ روايتى از امام جعفر صادق عليهالسلام كه مىفرمايد: «إنَّ المَهرَ ما تَراضَى عَليهِ النّٰاسُ» يعنى «مقدار مهر بستگى به رضايت مردم دارد و حدّ معينى ندارد»، گفته است اين روايت دربارۀ نكاح متعه و عقد غير دائم است و شامل نكاح دائم نمىشود.
شيخ مفيد اين كتاب را در ردّ اين نظريه نگاشته و در آن مىفرمايد: اين روايت شامل هر دو نكاح - دائم و موقت - مىشود و روايات ديگرى را نيز در اين باره آورده است.
شيوۀ نگارش
شيخ مفيد اين كتاب را به سبك فقه استدلالى نگاشته و با استدلال به قرآن و روايات و اجماع و عقل، ديدگاه خود را به اثبات مىرساند.
وى براى پاسخ گويى به اين مسئله مراحل زير را بيان كرده است:
- استدلال به رواياتى كه دلالت بر عدم تحديد مهريه دارد؛ با توجه به اين كه اين روايات اطلاق داشته و اختصاص به نكاح موقت ندارند يا صريح در نكاح دائم مىباشند.
- استدلال به مسلّمات فقهى، مانند صحت نكاح با مهريهاى كه از اموال نيست از جمله آموزش قرآن و آموزش مسائل دينى.
- استناد به قاعدۀ «عمل به آنچه موافق با قرآن است»، با توجه به اين كه عدم تحديد مهر موافق با آيه 20 سورۀ نساء است.
- استناد به سيره عرف متشرعه كه در عقد نكاح مىتوان مهريه را مشخص نكرد و آن را واگذار نمود به آنچه بعدا به آن راضى مىشوند (بنابر اين كه اين سيره متصل به عصر معصومين عليهمالسلام باشد).
در پايان، شيخ مفيد احاديثى در طلب علم و سخن نگفتن درباره چيزهايى كه نمىدانيم و سؤال از علما و دانشمندان آورده است.
نسخههاى خطى
1 - نسخهاى در كتابخانه حضرت آیتالله نجفى مرعشى در شهر مقدس قم