خورشاه بن قباد
خورشاه بن قباد حسينى، معروف به ايلچى نظام شاه، تاريخ‌نگار ايرانى‌تبار هندى، در عراق عجم به دنيا آمده است؛ متأسفانه تاريخ تولد او مشخص نيست.
| نام | خور شاه بن قباد |
|---|---|
| نامهای دیگر | حسینی، خور شاه بن قباد
خور شاه بن قباد الحسینی ایلچی نظام شاه |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 972 ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE2149AUTHORCODE |
در روزگار سلطنت برهان نظام شاه، فرمانرواى احمدنگر، به هندوستان كوچ كرد. وى به شاه طاهردكنى، شاعر و پيشواى فرقه اسماعيليه، ارادت مى‌ورزيد و گويا خود نيز چون شاه طاهر مذهب اسماعيله داشته است.
وى در سال 952ق از جانب برهان شاه و شاه طاهر، در مقام سفارت، به همراه هيأتى رهسپار ايران شده، در قزوين به حضور شاه طهماسب رسيد و مدّت يك سال و نيم در اردوى شاه طهماسب ماند و به همين سبب به «ايلچى نظام شاه» اشتهار يافت.
وى حدود يك سال و نيم در دربار شاه صفوى زيست و به همراه شاه طهماسب به گرجستان و شروان سفر كرد.
او در سال 954ق، براى رساندن نامه شاه طهماسب به شاه طاهر، به هند برگشت و در احمدنگر، به خدمت برهان شاه و شاه طاهر رسيده، پس از مدّتى باز به ايران مراجعت كرده و نوزده سال ديگر در ايران ماند.
خورشاه در طول اقامت طولانى خود در ايران، به نواحى مختلف ايران؛ از جمله گيلان و مازندران سفر كرده و ديده‌ها و شنيده‌هاى خود را ثبت نموده و در اثر خود آورده است.
سفر وى به ايران، تا سال 971ق به درازا كشيد و در بازگشت به هندوستان، در گلكنده سكنى گزيده، به دربار ابراهيم قطبشاهى (957- 989ق) پيوست و كتاب تاريخ معروف خود را به نام اين پادشاه به پايان برد.
اين تاريخ عمومى، كه داراى نثرى ساده بوده و به دور از تعقيد، درازگويى و پيچيدگى منشيانه مى‌باشد، به «تاريخ ايلچى نظام شاه» معروف شده است. اين تاريخ، وقايع دنيا از آغاز آفرينش تا سال 970ق را در برداشته و شامل هفت مقاله به شرح زير است:
1- تاريخ پيشداديان تا پايان كار ساسانيان در ايران.
2- از تولد پيامبر(ص) تا خروج عباسيان.
3- عباسيان و سلسله‌هاى هم روزگار ايشان تا قراختائيان.
4- پادشاهان تركستان، مغول‌ها و ظهور ايلخانان تا دولت آل مظفر.
5- تيمور و فرزندان او.
6- تركمان‌هاى قراقوينلو و آق قوينلو تا سلطنت شاه طهماسب صفوى.
7- پادشاهان هندوستان.
وى سرانجام در بيست و پنجم ذيقعده سال 972ق در گلكنده درگذشت و احتمالا در همان جا مدفون گرديد.
اطلاعات ديگرى از ايشان در دست نيست.
منابع مقاله
1- دايرةالمعارف تشيع، ج7 ص326.
2- مقدمه كتاب «تاريخ ايلچى نظام شاه».
وابسته‌ها
تاریخ ایلچی نظام شاه: تاریخ صفویه از آغاز تا سال 972 هجری قمری