ابن قاصح، علی بن عثمان


ابوالبقاء نور‌الدين على بن عثمان بن محمد عذرى، معروف به ابن قاصح، از عالمان و قاريان شافعى‌مذهب قرن هشتم هجرى است كه در سال 716ق / 1316م، در بغداد ديده به جهان گشود.

ابن قاصح، علی بن عثمان
نام ابن قاصح، علی بن عثمان
نام‌های دیگر ابن العذری

ابن القاصح، ابوالبقاء علی بن عثمان

ابن القاصح، علی بن عثمان

نام پدر
متولد 1316 م
محل تولد
رحلت 801 هـ.ق یا 1399 م
اساتید
برخی آثار
کد مؤلف AUTHORCODE1305AUTHORCODE

وى در علم قرائت استاد فن بود و از دانش‌هاى ديگر نيز بهره داشت. آثار به‌جاى‌مانده از وى گوياى آن است كه وى به نجوم، هيئت و رياضيات نيز آگاه بوده است.

نام او گاه به‌صورت «على بن محمد بن عثمان» و كنيه وى به شكل «ابوالقاسم» و «ابوالحسن» نيز آمده است.

او، «شاطبيه» را از مجد‌الدين اسماعيل كفتى فراگرفت و از ميدومى، ابن ابى حوافر، رحبى و مقدسى اجازه روايت دريافت كرد.

وى همچنين قرائت‌هاى ده‌گانه و غير آن را بر ابوبكر بن جندى خواند و در جامع ماردانى به تعليم قرائت پرداخت. وى در اين زمينه، شاگردانى نيز تربيت كرد، از جمله برهان‌الدين صالحى كه برخى از تصانيف وى و آثار پيشينيان را همچون «المستنير» ابن سوار، «ارشاد المبتدى» قلانسى و «الكافى» ابن شريح، از او فراگرفت و روايت نمود.

زراتينى و زين‌الدين رضوان نيز از شاگردان وى به شمار مى‌روند.

آثار

الف) چاپى:

  1. تلخيص الفوائد في شرح اتراب القصائد كه شرحى است بر «رائيه» شاطبى در رسم مصحف؛
  2. سراج القارى المبتدى و تذكار المقرى المنتهى.

ب) خطى:

  1. اتفاق القراء؛
  2. تحفة الانام في الوقف على الهمزة لحمزة و هشام؛
  3. تحفة الطلاب في العمل بربع الاسطرلاب؛
  4. درة الافكار في معرفة اوقات الليل و النهار؛
  5. قرة العين في الفتح و الامالة و بين اللفظين؛
  6. مصطلح الاشارات في القرائات الزوائد المروية عن الثقات؛
  7. المنهل العذب المسيب في شرح العمل بالريع المجيب؛
  8. نزهة المشتغلين في احكام النون الساكنة و التنوين.

ضمناً آثار ديگرى نيز در قرائت و نجوم به وى نسبت داده شده كه يافت نشده‌اند.

وفات

وى در 801ق / 1399م، وفات يافت[۱].

پانویس

  1. نقیئی، عباس، ج4، ص436

منابع مقاله

  1. نقیئی، عباس، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377
  2. لغت‌نامه علامه دهخدا، مدخل على عذرى.

وابسته‌ها

سراج القاری المبتدی و تذکار المقری المنتهی

مصطلح الإشارات في القرائات الزوائد المروية عن الثقات

قرة العين في الفتح و الإمالة و بين اللفظين

شرح تلخيص الفواد و تقريب المتباعد علي عقيلة أتراب القصايد