تاريخ أمراء المدينة المنورة
كتاب «تاريخ امراء المدينه المنورة»، تألیف عارف أحمد عبدالغنى به زبان عربى در موضوع حاكمان شهر مدينه مى‌باشد. اين كتاب به تاريخ حاكمان مدينه از سال اول هجرى تا قرن چهاردهم مى‌پردازد و مختصرى از زندگينامه اين اشخاص در مقابل اسامى هر شخص بيان شده است. يكى از منابع تاريخى و جغرافيايى درباره مدينه مى‌باشد كه اطلاعات خوبى به خواننده آن درباره اين شهر و حكام آن در طول تاريخ تا قرن حاضر به دست مى‌دهد.
| تاریخ أُمراء المدینة المنورة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عبدالغنی، عارف احمد (نويسنده) |
| ناشر | دار کنان للطباعة و النشر و التوزیع |
| مکان نشر | دمشق - سوریه |
| چاپ | 1 |
| موضوع | اسلام - تاریخ - از آغاز تا 15ق.
اسلام - سرگذشت‌نامه مدینه - شاهان و فرمانروایان |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | CT 203 /ع2ت2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
اهداء، مقدمه مؤلف، تمهيد، شش بخش و بخش فهرست‌ها مى‌باشد.
مؤلف مطالب كتاب خود را به صورت دسته‌بندى حكومت‌هاى اسلامى بيان كرده است و در ذيل هر حكومت امراء و حاكمان مدينه را در بيان آورده است. ايشان ترتيب هر بخش را به صورت سالشمار قرار داده و آورده است.
گزارش محتوا
مؤلف كتاب خود را به پيامبر(ص) اهداء كرده است. مقدمه مؤلف به كتاب و محتويات آن مى‌پردازد كه بعد از بيان مطالبى در مورد كتاب به مشكلات آن نيز اشاره كرده است.
تمهيد كتاب درباره مدينه منوره و گزارش مختصرى درباره تاريخ اين شهر مى‌باشد.
بخش اول كتاب، از سال اول هجرى و اولين حاكم مدينه بعد از پيمان عقبه را مورد اشاره قرار مى‌دهد كه مصعب بن عمير بوده است.
در بخش اول مؤلف امرا مدينه در زمان پيامبر(ص) و خلفا و حكومت بنى‌اميه را بيان كرده است؛ همانند: سهل بن حنيف بن واهب بن العليم بن ثعلبه كه امير مدينه منوره در زمان خلافت على بن ابى‌طالب بوده‌اند و امام جمعه مدينه در اين زمان عثمان بن عفان در سال 37ق بوده است. كنيه وى ابا سعد و اباعبدالله و ابا ثابت و مادرش هند بنت رافع بن عميس بن معاويه بوده است. از كسانى بود كه در جنگ بدر و احد شركت داشت. و از صحابى على(ع) محسوب مى‌شود و در جنگ صفين نيز در ركاب ايشان شركت كرد و در سال 38ق در كوفه وفات يافت و امام على(ع) بر بدن ايشان نماز خواند....
مؤلف در معرفى هر شخص سعى كرده است كه گزارش مختصر و كاملى از آن را بيان كند.
در بخش دوم كتاب، به امراى مدينه در زمان حكومت بنى‌عباس بوده است. صد و يكمين نفرى كه بر مدينه حكومت كرده است، از طرف حكومت بنى‌عباس بوده است. اين شخص يحيى بن حسين بن جعفر بن تمام بن عباس مى‌باشد.
وى در زمان عبدالله بن سفاح سال 132ق امير مدينه بود.
بخش بعدى كتاب درباره امرا مدينه در زمان صلاح‌الدين ايوبى مى‌باشد كه قسمتى از آن به شيوخ مدينه است. مورد بحث قرار گرفته است.
حاكمان عثمانى مدينه در فصل بعدى آمده است و بخش پايانى كتاب امراء مدينه در زمان آل‌سعود مى‌باشد.
اين كتاب يكى از منابع مهمى است كه در تاريخ امراء مدينه به صورت اختصاصى جمع‌آورى شده است و در دسترس مى‌باشد و اطلاعات مفيدى در هنگام بيان احوالات حاكمان مدينه به دست مى‌دهد.
وضعیت کتاب
كتاب داراى ارجاعات و پاورقى مى‌باشد. بخش فهرست‌ها؛ شامل: فهرست آيات و احاديث، اعلام، اماكن، اشعر، مصادر و مراجع، سلسله امراء و فهرست موضوعات كتاب مى‌باشد.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.