المسائل الطبية


المسائل الطبية، كتابى است كه درباره احكام و استفتاءات پزشکى به قلم آيت‌الله سيد صادق حسينى شيرازى و به زبان عربى نگاشته شده است.

المسائل الطبیة
المسائل الطبية
پدیدآورانحسینی شیرازی، صادق (نويسنده) حدیدی حسینی، مهند صالح (گردآورنده)
عنوان‌های دیگرطبقا لفتوی سماحة آیت‌الله السید صادق الحسینی الشیرازی دام ظله الوارف
ناشرياس الزهراء (سلام‌الله‌علیها)
مکان نشرقم - ایران
سال نشر1428 ق
چاپ2
شابک964-8185-87-5
موضوعپزشکی - فتواها

فتواهای شیعه - قرن 14

فقه جعفری - رساله عملیه

مسایل مستحدثه
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏BP‎‏ ‎‏198‎‏/‎‏6‎‏ ‎‏/‎‏پ‎‏4‎‏ح‎‏5

اين كتاب، در پى سؤالات متعدّدى كه پزشکان از آيت‌الله شيرازى داشته‌اند و ايشان بدان‌ها جواب داده‌اند، شكل گرفته است.

اين كتاب، از سلسله نگاشته‌هاى ارتباطى فقه با دانش‌هاى پيرامون خود است. البته در دسته‌بندى، اين كتاب را بايست از جمله نگاشته‌هاى فقهى به حساب آورد تا نگاشته‌اى پزشکى.

ساختار

كتاب «المسائل الطبية»، داراى فصول و بخش‌هاى متعدد و مجزا نيست، بلكه بيشتر به سلسله مقالاتى پيرامون علم پزشکى و ديدگاه اسلام و شيعه درباره آن شبيه است تا كتابى بر اساس ساختارى منطقى و فصول و بخش‌هاى مرتب و مجزا. مؤلف، در اين اثر كوشيده به مسائل پزشکى به‌صورت مختصر و به شيوه سؤال و جواب بپردازد.

گزارش محتوا

مى‌توان گفت اين كتاب در دو بخش تدوين يافته است:

بخش اول، دربرگيرنده مباحثى همچون «قرآن و دانش پزشکى»، «پزشکى نزد اهل بيت» و... است و بخش دوم، احكام پزشکى و مسائل مرتبط با پزشک و پزشکى و پاسخ‌هايى را كه آيت‌الله شيرازى به سؤالات پزشکان داده‌اند، در بر دارد.

قسمت دوم كتاب، خود داراى دو بخش است. در بخش اول - كه بيشترين حجم كتاب را به خود اختصاص داده است - به مسائل رايج و عمومى پزشکى و احكام آنها و در بخش دوم به مسائل جديد (مستحدثه)، همانند تغيير جنسيت، پيوند اعضاء، تلقيح و... پرداخته شده است.

گرچه، كتاب، به‌صورت سؤال و جواب است، ولى گاه مؤلف محترم، از اشاره به استدلال‌هايى - هرچند مختصر - دريغ نمى‌ورزد؛ مثلا در پاسخ به اين سؤال كه گاه كاركنان زن بيمارستان‌ها زينت و آرايش خود را نمى‌پوشانند و آيا نگاه - بدون شهوت و ريبه - به آنها جايز است؟ نوشته‌اند: آرايش و زينت براى زنان و نگاه به آنها براى بيماران جايز نيست. ايشان براى پاسخ به قسمت اول سؤال به آيه   وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ [نور–31]  

و براى پاسخ به قسمت دوم به آيه   قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ [نور–31]   استناد كرده‌اند..[۱]

نمونه‌هاى ديگر اين گونه استدلالات را مى‌توانيم در ضمن مطالب ديگر مشاهده كنيم.[۲]

اهميت اين اثر و آثارى از اين دست - در نگاه موضوع‌شناسانه و درعين‌حال فقيهانه به مسائل مورد ابتلاى جامعه است.

از سوى ديگر، اين نگاشته به مباحثى مى‌پردازد كه در كتب فقهى استدلالى رد پايى از آنها نمى‌بينيم و نحوه نگرش به آنها - هرچند به‌صورت مختصر و بدون بررسى استدلال - براى دانشجويان فقه، قابل استفاده است و از سويى مى‌تواند زمينه‌ساز تحقيقات فقهى بعد از خود باشد.

وضعيت كتاب

كتاب، همراه با مقدمه‌اى كه گويا به قلم ناشر آن است، در 176 صفحه منتشر شده است.

مقدمه اين اثر، پيرامون اهميت دانش پزشکى، مسئوليت پزشکان در تشخيص و درمان بيمارى‌ها و رويكرد دانش فقه به دانش پزشکى است.

در انتهاى كتاب، فهرست موضوعات اين اثر تنظيم شده است.

در پاورقى‌ها به آدرس آيات و رواياتى كه در متن كتاب آمده و توضيح واژگان دشوار پرداخته شده است.

پانويس

  1. المسائل الطبية، ص65
  2. براى نمونه، به المسائل الطبية، ص78 و 108 و 110 و 133 مراجعه كنيد

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.