زبدة الأصول (شيخ بهايي)
زبدة الأصول اثر شيخ بهايى، شامل كتاب زبده الاصول و حاشيه بر آن است. اين اثر به نظر مؤلف متنى است بدون حشو و زوايد و اطاله كلام و متضمن خلاصه‌اى از علم اصول است و لذا آن را «زبده» ناميده است..
| زبدة الأصول (شیخ بهایی، محمد بن حسین) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شیخ بهایی، محمد بن حسین (نويسنده) کریم، فارس حسون (محقق) |
| ناشر | مرصاد |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1423 ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-90627-9-3 |
| موضوع | اصول فقه شیعه - قرن 11ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 158/87 /ش9ز2 1381 |
ساختار
كتاب از پنج بخش كلى با عنوان منهج تشكيل شده است كه هر منهج نيز مشتمل بر فصولى است.
گزارش محتوا
منهج اول:
مقدمات در ابتداى كتاب، شامل سه مطلب است، مطلب اول احوال و مبادى منطقى و در نه فصل از جمله فصولى در تعريف علم اصول، در جزيى و كلى و نيز در ذاتى و عرضى و در احكام قضايا و قياس استثنائى مى‌باشد.
مطلب دوم در مبادى لغوى در شش فصل تنظيم شده است كه احوال معنا، اشتراك و ترادف، حقيقت و مجاز و مشتق از آن جمله است.
مطلب سوم در مبادى احكام بوده و شامل فصول و مسائل متعدد از قبيل حد حكم، حسن و قبح، حد واجب، واجب كفايى و مخير، صحيح، باطل و مباح مى‌باشد.
منهج دوم:
با عنوان ادله شرعيه شامل چهار مطلب است: كتاب، سنت، اجماع و استصحاب. برخى از عناوين فصول اين بخش عبارتند از:
فصلى در تواتر قرآن، تعبدبه آن، خبر واحد، در تزكيه راوى، و سرانجام تذنيب در قياس.
منهج سوم:
اين بخش از كتاب با عنوان مشتركات كتاب و سنت در هفت مطلب آمده است: مطلب اول در امر و نهى و شامل فصل مره و تكرار، وفور و تراخى
مطلب دوم در عام و خاص و شامل چهارده فصل از جمله تخصيص و اقسام آن، تخصيص كتاب و سنت، تنافى عام و خاص و استثناء
چهار مطلب بعدى، مطلق و مقيد، مجمل و مبين، ظاهر و مأول، منطوق و مفهوم است و مطلب آخر در سنخ مى‌باشد.
منهج چهارم:
در اجتهاد و تقليد و در چهار فصل اجتهاد نبى، تصويب و تخطئه و تقليد در اصول دين تدوين است.
منهج پنجم:
آخرين منهج كتاب در ترجيحات است و ترجيح به متن و مدلول را مورد واكاوى قرار داده است
وضعيت كتاب
فهارس آيات، احاديث، آثار و اقوال، اعلام، فرق و طوائف و مذاهب، امكنه، بقاع و بلدان، مصادر تحقيق و موضوعات در انتهاى اثر آمده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب