موسوعة التاريخ الإسلامي
موسوعة التاريخ الإسلامي تألیف محمد هادى يوسفى غروى ، در اين كتاب نويسنده به تفصيل، درباره تاريخ اسلام از آغاز بعثت تا پايان حيات پيامبر اكرم(ص) سخن مى‌گويد. مؤلف با بهره‌گيرى از متون تاريخى و تفسيرى عامه و خاصه و منابع سيره، به ويژه سيره ابن اسحاق به شرح حالات و أهم وقايع و حوادث و بيان شأن نزول برخى آيات همت گمارده است.
| نام کتاب | موسوعة التاريخ الإسلامي |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | یوسفی غروی، محمدهادی (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 14 /ی9م8 |
| موضوع | اسلام - تاریخ |
| ناشر | مجمع الفکر الإسلامي |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1417 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE10779AUTOMATIONCODE |
اين اثر در 4 جلد تأليف شده است.
گزارش محتوا
در جلد اول ابتداء به جريان پرداختن مسلمانان به تاريخ با آغاز بعثت پيامبر اكرم(ص) و تدوين سيره نبوى و تاريخ اسلام از جانب ايشان، اصول سيره نبوى و تكامل آن، اولين نويسندگان سيره پيامبر، مورخان صدر اسلام، آثار باقى مانده در سيره، اصطلاحات ابن هشام در سيره ابن اسحاق، نقد كتابهاى سيره، شرايط تحقيق در تاريخ و روش مؤلف در بررسى تاريخ پرداخته شده و پس از آن طى 10 فصل، موضوعاتى مطرح شده است: فصل اول: نگاهى به حوادث و تاريخ قبل از اسلام.
فصل دوم: نشو و نماى نبى اكرم(ص) كه ضمن آن به موضوعاتى چون: ايمان عبدالمطلب، ولادت على(ع)، سفرهاى پيامبر(ص) به شام، ازدواج با خديجه و ولادت فاطمه (سلام اللّه عليها) و... پرداخته شده است.
فصل سوم: بعثت مبارك نبى اكرم(ص) كه مباحثى چون: چگونگى آغاز بعثت، انقطاع وحى و... را دربر مى‌گيرد.
فصل چهارم: اعلان دعوت عمومى، كه به خطبه‌هاى پيامبر(ص) براى دعوت علنى، اسلام حمزة و ايمان ابوطالب و... مى‌پردازد.
فصل پنجم: معراج پيامبر(ص) فصل ششم: هجرت به حبشه.
فصل هفتم: هجرت پيامبر(ص) به طائف.
فصل هشتم: بيعت عقبه و انتشار و گسترش اسلام در مدينه.
فصل نهم: هجرت مسلمانان به مدينه.
فصل دهم: توطئه ترور پيامبر(ص).جلد دوم به بررسى مهمترين حوادث سالهاى اول تا ششم هجرى مى‌پردازد. حوادثى چون رسيدن پيامبر(ص) به قباء و بناء مسجد قباء، بناء مسجد النبي(ص)، نماى اجمالى شهر مدينه، پيمان برادرى ميان مسلمانان، برخى غزوات و سراياى پيامبر(ص)، تحويل و تغيير قبله، ميلاد امام حسن و امام حسين (عليهما‌السلام) و جريان تسميه اين دو بزرگوار، برخى زوجات پيامبر(ص)، صلح حديبيه، بيعت رضوان، نامه‌هاى پيامبر(ص) به پادشاهان اطراف و غيره. در جلد سوم به بررسى مهمترين وقايع و حوادث سالهاى هفتم تا يازدهم هجرت پرداخته شده است.حوادثى چون جنگ خيبر، جريان فدك، شاة مشويّه، خبر ردّ الشمس، نامه‌هاى پيامبر(ص) به كسرى، اكثم بن صيفى تميمى، امير يمامة و...، عمرة القضاء، فتح مكّه، برخى غزوات پيامبر(ص)، سنة الوفود، حديث سدّ الابواب، مباهله، آيه ولايت، حديث دوات و كتف و تاريخ وفات پيامبر اكرم(ص). در جلد چهارم ادامه حوادث سال يازدهم هجرى همچون حوادثى كه هنگام وفات آن حضرت اتفاق افتاد و نيز اخبار سقيفه بنى ساعده مورد بررسى قرار گرفته و سپس به بررسى حوادث سالهاى دوازدهم و سيزدهم هجرى پرداخته شده است. حوادثى چون: جريان خلافت ابوبكر، آغاز ارتداد برخى از مسلمانها بعد از وفات پيامبر اكرم(ص)، بيمارى فاطمه(س) و هنگامه رحلت ايشان، نبرد لشكريان خليفه با مسيلمة، نبرد شام، مرگ ابوبكر و جانشينى عمر به جاى وى، فتح دمشق، و ساير فتوحات، خلافت عثمان و قتل وى، خلافت امام على(ع)، جنگ جمل و...
وضعیت کتاب
اين كتاب كه تا كنون چندين جلد آن منتشر شده، ترجمه مجموعه چندين جلدى «موسوعةالتاريخ الاسلامى» اثر محقق مورخ معاصر، استاد يوسفى غروى است كه توسط حسين‌على عربى به فارسى برگردان شده است.
تا جلد چهارم از اين ترجمه مربوط به زندگى و سيره رسول خداست.
مترجم در مقدمه چنين توضيح مى‌دهد كه «سعى بنده بر اين بوده است كه ترجمه‌اى سليس و روان و در عين حال متعهد و مطابق با متن ارائه دهم؛ زيرا متون تاريخى و به خصوص تاريخ صدر اسلام كه در بردارنده احكام و دستورات شرع مقدس مى‌باشد، به گونه‌اى است كه حذف و اضافه يا ترجمه آزاد را بر نمى‌تابد».
در ترجمه اين اثر، نويسنده نيز نظارت داشته است.