خفاجی، محمد عبدالمنعم
محمد عبدالمنعم خفاجى، در نهم ماه مبارك رمضان در سال 1333ق، برابر با بسيت و دوم ژوئيه سال 1915م در بخش تلبانه منصوره از توابع قاهره ديده به جهان گشود.
| نام | خفاجی، محمد عبدالمنعم |
|---|---|
| نام های دیگر | عبدالمنعم خفاجی، محمد
محمد عبدالمنعم خفاجی |
| نام پدر | |
| متولد | 1333 هـ.ش یا 1915 م |
| محل تولد | قاهره |
| رحلت | |
| اساتید | |
| برخی آثار | الأزهر في ألف عام |
| کد مؤلف | AUTHORCODE3594AUTHORCODE |
خانواده وى منتسب به قبيله معروف خفاجه است. اين قبيله هم‌اكنون در كشور عربستان سعودى، عراق، مصر و نيز در جنوب غرب ايران زندگى مى‌كنند و شهر سوسنگرد خوزستان ايران در ميان مردم محلى به خفاجيه معروف است. شيخ خفاجى درباره تاريخ قبيله خود سه كتاب قطور تأليف و منتشر ساخته است.
وى تحصيلات ابتدائى و متوسطه را در زادگاهش به پايان رساند، سپس وارد دانشگاه الازهر گرديد و در سال 1940م، تحصيلات ليسانس زبان و ادبيات عرب را به اتمام رساند و گواهى‌نامه آن را دريافت كرد. شش سال بعد دانش‌نامه دكترى را با درجه ممتاز از همان دانشگاه به دست آورد. به‌عنوان استاد زبان و ادبيات عربى در دانشكده زبان و ادبيات مشغول به كار شد. وى پس از اندك زمانى به رياست آن دانشكده منصوب گرديد.
مجله رسمى دانشگاه الازهر درباره وى چنين مى‌نويسد: الخفاجى، شاعر، ناقد، نويسنده و پژوهشگر فرهنگ و ادبيات و ميراث علمى و ادبى در بالاترين سطوح علمى و ادبى است. او از علماى معاصر الازهر است كه در محيط علمى آنجا تربيت يافته و در جهان اسلام از هندوستان گرفته تا مراكش به گردش علمى پرداخته است. وى دائرةالمعارف‌هايى علمى و ادبى تأليف كرد كه گروه‌هاى علمى مقتدر و توانا از انجام آن عاجز ماندند. معاصرين وى او را سيوطى ناميده‌اند. وى بيش از ده هزار مقاله فرهنگى - ادبى در نشريات گوناگون در مصر و جهان اسلام به رشته تحرير درآورده است.
درباره زندگى شيخ خفاجى بيش از ده كتاب و يك‌صد شرح حال در مصادر و مراجع مختلف علمى و ادبى نوشته شده است؛ از جمله زندگى‌نامه‌اى كه خود او نوشته و با عنوان مواكب الحياة، در سه جلد منتشر گرديده است.
آثار
- تفسير قرآن كريم در 13 جلد؛
- اسلام و نظريه اقتصادى آن؛
- اسلام و تمدن‌ها؛
- اسلام و تمدن اسلامى؛
- شرح صحيح بخارى در 10 جلد؛
- اسلام دين جاويد انسانيت؛
- اسلام و رسالت اصلاح و آزادى؛
- اسلام و كمونيسم؛
- ادبيات در ميراث عرفاء؛
- سرگذشت ادبيات در عصر جاهلى؛
- سرگذشت ادبيات در صدر اسلام؛
- سرگذشت ادبيات بعد از ظهور اسلام؛
- سرگذشت ادبيا در عصر اموى؛
- سرگذشت ادبيات در عصر عباسى اول؛
- ادبيات عربى نوين در 4 جلد؛
- ابودلف نابغه‌اى از ينبع؛
- ابوعثمان جاحظ؛
- ابن المعتز و ديدگاه‌هاى او در زمينه ادب و نقد و بيان؛
- پيشتازان شعر جديد، 2 جلد؛
- شاعران برجسته عصر جاهلى؛
و...
وى در زمينه نقد ادبى، نزديك به 20 عنوان كتاب مانند كتاب اصول النقد و نقد ادبى نوين و مكتب‌هاى آن و غيره... دارد. همچنين در بررسى و شرح و توضيح متون دينى و ادبى بيش از پنجاه عنوان كتاب و در زمينه علوم عربى، شروح و حواشى متعددى بر كتاب‌هاى معروف نحو و معانى و بيان نگاشته است. پيرامون تاريخ اسلام آثار گران‌بهايى را پديد آورده است كه به 30 جلد مى‌رسد. به تصحيح كتب خطى نيز بيش از يك‌صد كتاب ادبى و اسلامى، از جمله شرح مقامات حريرى و اعجاز القران باقلانى پرداخته است.
وى از دوران جوانى، طبع شعر داشته است و زمانى كه دكتر احمد زكى ابوشادى سال 1932م، انجمن شعر موسوم به ابولو را تشكيل داد، شيخ به عضويت آن انجمن ادبى درآمد و حاصل سرايش‌هاى گوناگون وى هفت ديوان شعر و يك نمايش‌نامه منظوم بوده است.
وابسته‌ها
فرهنگ اصطلاحات روز فارسی - عربی
سيرة رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌و‌سلم
المختار من الحديث النبوي الشريف (وشرحه المسمي فتح المبدي بشرح مختصر الزبيدي)