الإشراف
الإشراف تألیف شيخ مفيد، محمد بن محمد بن نُعمان بن معلم عكبرى بغدادى، از چهره‌هاى درخشان علم و فقاهت در قرن چهارم و پنجم هجرى که در آن فتاواى خود را در احكام شرعى آورده است. اين كتاب مانند يك رسالۀ عمليه نگاشته شده و فقط به بيان احكام شرعى اكتفا كرده و به ذكر دليل و مستندات احكام و نقل نظريات ديگران اشاره‌اى ندارد.
| نام کتاب | الإشراف |
|---|---|
| نام‌های دیگر کتاب | کتاب الإشراف في عامة فرایض الإسلام علی مذاهب آل الرسول علیهم السلام |
| پدیدآورندگان | مفید، محمد بن محمد (نويسنده)
حسینی جلالی، محمدرضا (محقق) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 209/7 /م7ک9 37.ش* |
| موضوع | مفید، محمد بن محمد، 336 - 413ق. - کنگرهها
کلام شیعه امامیه - قرن 4ق. |
| ناشر | المؤتمر العالمي لألفية الشيخ المفيد |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1413 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE1415AUTOMATIONCODE |
انگيزۀ نگارش
در دوران شيخ مفيد مذهب شيعه از شهرت و رواج خاصى برخوردار شده بود و مردم در سراسر ممالك اسلامى به آن علاقه‌مند شده بودند.
آن دوران مصادف با اوايل غيبت كبرى و مراجعۀ مردم به علما و فقهاى جامع الشرايط بود.
شيخ مفيد كه يكى از برجسته‌ترين چهره‌هاى علمى آن دوران به شمار مى‌آمد و با استقبال مردم براى استفتاء و پاسخ به سؤالات شرعى مواجه شده بود، اين كتاب و برخى ديگر از تأليفات خود را در پاسخ به اين نياز عمومى نگاشت.
ارزش كتاب
كتابهاى شيخ مفيد از زمان نگارش تا حال، پيوسته مورد توجه علما و فقهاى شيعه قرار داشته و در طول هزار سال هميشه مورد استناد و مراجعه انديشمندان بوده است.
كتاب الإشراف كتابى ارزشمند براى دستيابى به نظريات فقهى شيخ مفيد و اثرى گرانبها در شناخت تاريخچۀ مسائل مختلف فقه و ديدگاههاى فقهى علماى شيعه در آغاز غيبت كبرى است.
اين كتاب از گنجينه‌هاى علمى ارزشمند تاريخ و تمدن اسلامى به شمار مى‌آيد.
ويژگی‌هاى كتاب
1 - نظم و ترتيب طرح مباحث فقهى و احكام شرعى در آن با كتابهاى فقهى متاخرين كمى متفاوت است، زيرا اين كتاب از نخستين كتاب‌هايى است كه به اين روش نگاشته شده.
2 - اين كتاب از بيانى شيرين و رسا برخوردار است، به حدى كه بعد از هزار سال هنوز هم بسيارى از عبارات آن در كتابهاى فقهى متاخرين استفاده مى‌شود.
3 - مباحث عبادات تا پايان كتاب حج در اين كتاب بيان شده است.
4 - اين كتاب شامل شيوه‌هاى ابتكارى شيخ مفيد در بيان احكام شرعى و تقسيم بندى‌هاى آن است.
نسخه خطى
نسخه‌اى در كتابخانه حضرت آیت‌الله نجفى مرعشى قم.