إثبات الرجعة
إثبات الرجعة، تألیف علی آل محسن، رسالهای است مختصر پیرامون بیان عقیده شیعه امامیه پیرامون مسئله رجعت و بررسی برخی شبهات مطرحشده پیرامون آن.
| نام کتاب | إثبات الرجعة |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | آل محسن، علی (نويسنده) |
| زبان | عربي |
| کد کنگره | |
| موضوع | |
| ناشر | مشعر |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| سال نشر | مجلد1: 1429ق , |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE18517AUTOMATIONCODE |
زبان و زمان نگارش
کتاب به زبان عربی و مقدمه آن در سال 1429ق، نوشته شده است[۱].
ساختار
کتاب با مقدمه مؤلف آغاز و مطالب بدون فصلبندی و تبویب خاصی، در عناوین متعدد و مختلفی، عرضه شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، به این نکته اشاره گردیده که مسئله رجعت، عقیدهای اسلامی بوده که آیات قرآنی و احادیث صحیح فراوانی بر آن دلالت نموده و مکررا در امتهای پیشین، اتفاق افتاده و در اخبار صحیحی به وقوع آن در این امت نیز اشاره شده است، اما بااینحال، برخی از علمای مذاهب اسلامی، به انکار آن پرداخته، ولذا در این رساله، به تبیین مراد از رجعت و اثبات آن، پرداخته شده است[۲].
نویسنده در ابتدا، به تبیین معنا و مفهوم رجعت پرداخته و به این نکته اشاره دارد که رجعت، اعتقاد به زنده شدن اقوامی پس از مرگشان و یافتن حیات و زندگانی مجدد در دولت حضرت مهدی(عج) و سپس مرگ یا کشته شدنشان میباشد[۳].
نویسنده در تبیین رأی شیعه امامیه پیرامون رجعت، به بیان این مطلب پرداخته که علمای امامیه، معتقدند که رجعت در امم گذشته اتفاق افتاده و در امت ما هم، در آخرالزمان، اتفاق خواهد افتاد و در اثبات این موضوع، به اقوال علمایی چون شیخ مفید (متوفی 413ق)، سید علی بن حسین مرتضی (متوفی 436ق)، طبرسی (متوفی 548ق)، محمدصالح مازندرانی (متوفی 1081ق) استناد شده است[۴].
اما علمای اهل سنت، مسئله رجعت را انکار کرده و آن را دستمایه سرزنش علمای شیعه قرار داده و اعتقاد به آن را از جمله امور قبیحی دانسته که شماری از روایان را به آن واسطه تضعیف نمودهاند، باآنکه آنان، فی نفسه ثقه بوده و در مرویات خویش از کذب پرهیز داشتهاند؛ راویانی همچون: جابر بن یزید جعفی، حارث بن حصیره، اصبغ بن نباته و داود بن یزید اودی[۵].
نویسنده در ادامه، با اشاره به امکان عقلی زنده شدن مردگان در قیامت و باور تمامی مسلمین بر این امر و کافر دانستن منکر آن، به بررسی امکان عقلی رجعت پرداخته است[۶] و آیات قرآنی دال بر وقوع رجعت را بررسی نموده و آنها را به دو دسته تقسیم نموده است: الف)- آیات دال بر وقوع رجعت در امم سالفه؛ از جمله آیه 243 سوره بقره: أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ خَرَجُوا مِنْ دِيارِهِمْ وَ هُمْ أُلُوفٌ حَذَرَ الْمَوْتِ فَقَالَ لَهُمُ اللَّهُ مُوتُوا ثُمَّ أَحْياهُمْ إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَ لٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يشْكُرُونَ؛ «آیا از [حال] کسانى که از بیم مرگ از خانههاى خود خارج شدند و هزاران تن بودند، خبر نیافتى؛ پس خداوند به آنان گفت: «تن به مرگ بسپارید»؛ آنگاه آنان را زنده ساخت. آرى، خداوند نسبت به مردم، صاحب بخشش است، ولى بیشتر مردم سپاسگزارى نمىکنند». ب)- آیات دال بر وقوع رجعت در آخرالزمان؛ مانند آیه شریفه 83 سوره نمل: وَ يوْمَ نَحْشُرُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجاً مِمَّنْ يكَذِّبُ بِآياتِنَا فَهُمْ يوزَعُونَ؛ «و آن روز که از هر امتى، گروهى از کسانى را که آیات ما را تکذیب کردهاند، محشور مىگردانیم، پس آنان نگاه داشته مىشوند تا همه به هم بپیوندند»[۷].
احادیث رجعت در کتب شیعه امامیه، احادیث رجعت در کتب اهل سنت، کلمات بزرگان اهل سنت پیرامون رجعت پیامبر(ص) و سایر انبیاء(ع)، علت شدت نفرت اهل سنت از موضوع رجعت، شبهات مطرحشده درباره رجعت و حوادث مربوط به رجعت، عنوان سایر مطالبی است که در کتاب، بدان پرداخته شده است.
در خاتمه کتاب، خلاصه و نتیجهگیری مطالب، آمده است[۸].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقیها، علاوه بر ذکر منابع، به توضیح کلمات سخت و دیریاب متن، پرداخته شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.