ضياء القلوب
| نام کتاب | ضیاء القلوب |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | مباحثی در امامت |
| پدیدآورندگان | سراب تنکابنی، محمد بن عبدالفتاح (نويسنده)
حسینی اشکوری، صادق (محقق) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 223/54 /س4ض9 |
| موضوع | امامت
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت |
| ناشر | مجمع ذخائر اسلامی |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1382 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE1256AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
ضياء القلوب يكى از تأليفات فاضل محمد بن عبدالفتاح تنكابنى مشهور به فاضل سراب است.وى از عالمان بزرگ اواخر عصر صفوى بود.ضياء القلوب، كه ترجمه كتاب «سفينة النجاة» وى مى‌باشد حاوى مباحثى است پيرامون علم كلام شيعه كه بيشتر به موضوع امامت پرداخته و با نقل شبهات مخالفان به پاسخ و ردّ آنها مى‌پردازد.
نظر مؤلف در بحث امامت در سه موضوع خلاصه مى‌شود:
الف:اثبات امامت امير- مؤمنان علی عليه‌السلام.پس از اثبات نبوت نبى مكرم اسلام صلى‌اللّه‌عليه‌وآله، به حق معتقد است كه با اثبات امامت اميرمؤمنان حقانيت مذهب شيعه به اثبات مى‌رسد.پس از اثبات امامت امام اول، بقيّۀ امامان شيعه نيز با توجه به روايات و تواريخ ثابت مى‌گردند.لذا در اثبات امامت ساير امامان بحث را كوتاه كرده است.
ب:ابطال امامت خلفا:مؤلف با نقل ادلۀ اهل سنت و موشكافى در مطالب آنها، با بهره‌گيرى از سيره و تاريخ خلفا، به ردّ آنان مى‌پردازد.
ج:مؤلف در نقد نظريه خلافت از شيوه‌اى ديگر استفاده مى‌كند.بيان تعليلات، مخالفت‌ها، بدعت‌ها و نقض‌هاى بى‌شمارى كه آنها در امر قرآن و سنت داشته‌اند، عامى منصف را بدان مى‌دارد كه در تقواى آنها تجديد نظر كند و آمادۀ پذيرش حق شود.از اين‌رو گرچه مباحث مطاعن، جزئى از مباحث امامت نيست ولى خود نيز مستقلا اهميت دارد.بنابراين مؤلف براى آن اهميتى خاص قائل شده است.
ساختار
ضياء القلوب در 4 مقصد تأليف شده است:مقصد اول؛ در اثبات صانع:مباحثى كوتاه‌و عقلى در برهان بر وجود خداوند، اثبات علم، قدرت، عدل و توحيد...
مقصد دوم:در اثبات نبوت پيامبر(ص) به صورت مختصر.
مقصد سوم:در امامت كه مفصل‌ترين مبحث كتاب و غرض اصلى از نگارش كتاب است.
مقصد چهارم؛ در معاد:در اثبات معاد جسمانى با ادله عقليه و نقليه و دفع بعضى از
شبهات فلسفى مانند شبهۀ آكل و مأكول، تناسخ و...
نسخه‌شناسى
نسخه‌اى خطى از اين اثر در كتابخانۀ آيت‌اللّه گلپايگانى به شماره 4763 موجود است و نسخه‌اى ديگر از آن در كتابخانۀ آيت‌اللّه روضاتى اصفهانى نگهدارى مى‌شود كه نسخۀ حاضر در برنامه با استفاده از اين دو نسخۀ خطى تحقيق و تصحيح شده است.
محقق و مصحح نسخۀ حاضر در برنامه آقاى سيد صادق حسينى اشكورى است و اين نسخه در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 447 صفحه، كه بخشى از آن را پيش‌گفتار مصحح شكل مى‌دهد، براى بار نخست در سال 1382 ه.ش توسط «نشر مجمع ذخائر اسلامى» قم، منتشر گرديده است.
منبع
- مقدمه محقق و مصحح
- كتاب ماه دين، بهمن و اسفند 82، شماره 76-77