علوم نهج‌البلاغة
| نام کتاب | علوم نهج‌البلاغة |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | موسوی، محسن باقر (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | |
| موضوع | |
| ناشر | دار العلوم |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1423 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE14615AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
علوم نهج‌البلاغه اثر عربى دكتر محسن باقر موسوى، كتابى است كه علوم مختلفى كه در نهج‌البلاغه اعم از علوم قرآن، علم النفس، حقوق، جغرافيا و غيره، ذكر شده را مطرح مى‌كند.
ساختار
كتاب شامل 4 فصل و يك مقدمه است. هر فصلى از كتاب شامل مباحثى است، فصل اول شامل 10 مبحث، فصل دوم شامل سه مبحث، فصل سوم شامل دو مبحث و فصل چهارم شامل سه مبحث مى‌باشد.
فصول كتاب دربردارنده مطالبى پيرامون علوم نهج‌البلاغه، قيمت‌گزارى نص آن، اثر نهج‌البلاغه در عرب و بلاغت اين كتاب مى‌باشد.
گزارش محتوا
مؤلف كتاب با اشاره به حديث «انا مدينة العلم و على بابها»، حضرت على(ع) را باب هر علمى‌دانسته و لذا از كتاب نهج‌البلاغه، علوم مختلفى را برداشت كرده و به توضيح آن‌ها مى‌پردازد و بيان مى‌دارد كه هر علمى كه بشر به آن نياز داشته باشد، در آن هست، حتى علوم هندسه و حساب.
وى در فصل اول، به جايگاه و مصادر علم از زبان آن حضرت پرداخته و تعليم را وظيفه انبياء دانسته و از مصادر علم و عواملى كه ضد علم مى‌باشد، سخن گفته و از جايگاه عقل و موانع آن بحث كرده است.
وى در فصل دوم، مباحثى كه در نهج‌البلاغه پيرامون اصول اعتقادات و الهيات است را آورده و طى مباحثى از آن‌ها سخن مى‌گويد. مبحث اول پيرامون توحيد و وجود خداوند است. از جمله مطالب اين فصل، عبارتند از: مراحل و موانع شناخت خدا، مطالبى پيرامون راه و راهنماشناسى از نهج‌البلاغه، وظايف انبيا، حقوق آنان، اخلاق آن‌ها، به ويژه زندگانى پيامبر(ص) و روش و سيره ايشان، امامت و ضرورت اين منصب، شناخت امام، صفات امام، ائمه جور و ضلال، حق امام بر امت، امامت و بيعت، علم، عدل، شجاعت، زهد، تقوى، تواضع، حكمت و اخلاص شخص امام على و...
در ادامه اين فصل، از علم فقه، علوم قرآن، اخلاق، علم النفس، حقوق، جغرافيا، اجتماع و اديان بحث شده است.
در فصل دوم، مباحثى درباره نص نهج‌البلاغه و اختلاف نسخ آن ذكر شده و همچنين به قواعدى در مورد قيمت‌گزارى نص نهج‌البلاغه كه شامل خطب، وصايا و حكم مى‌باشد، اشاره شده است.
در فصل سوم، در دو مبحث، اثر نهج‌البلاغه در لغت عرب، چه از نظر لغوى و چه از نظر امثال، بررسى شده است.
در فصل پايانى كه پيرامون بلاغت نهج‌البلاغه است، مطالب بسيار جالبى درباره اصول بلاغت، صور بلاغت نهج‌البلاغه و اثر بلاغت اين كتاب در بلاغت عرب، بيان شده است.
وضعيت كتاب
فهرست مصادر و مراجع كتاب، همچنين مطالب آن در پايان كتاب ذكر شده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.