شیوه‌نامه اختصاصی کتاب‌‌‌‌‌‌شناسی

هدف این شیوه‌نامه یک‌دست‌سازی نگارش مقاله‌ها در ویکی‌نور است؛ چرا که این کار به نگارش و ویرایش آسان‌تر و آسان‌خوانی مقاله‌ها کمک خواهد کرد.

ضابطه‌های زیر لزوماً بهترین‌ها نیستند اما اگر همگان از شیوه یکسانی پیروی کنند استفاده از ویکی‌نور، هنگام نگارش، ویرایش و خواندن مقالات آسان‌تر می‌شود.

در ویکی‌نور کتاب‌ها به دو گروه اصلی و فرعی تقسیم می‌شوند:

  1. کتاب‌های اصلی:
    1. منابعی که هیچ ترجمه، شرح، تعلیقه، تلخیصی و... برای آنها وجود ندارد.
    2. منابعی که برای آنها ترجمه، شرح ... و یا نسخه دیگری، وجود دارد که در این صورت یکی از نسخه‎ها با توجه به تقدم زمانی یا اهمیت نسخه به عنوان کتاب اصلی در نظر گرفته می‌شود.
  2. کتاب‎های فرعی: کتاب‌هایی هستند که به عنوان ترجمه، شرح، تعلیقه، تلخیص، تحقیق و یا نسخه دیگری از کتاب اصلی شناخته می‌شوند.


مقاله کتاب اصلی

اینگونه مقالات مشتمل بر عناوینی است که نویسنده در ذیل هر عنوان باید با رعایت اختصار، اطلاعات یافته را ارائه نماید:

معرفی اجمالی:

موضوعات مدنظر در این بخش عبارتند از:

  1. نام کامل کتاب؛
  2. نام مشهور کتاب؛
  3. ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌.نام مولف؛
  4. زمان تالیف،
  5. موضوع کتاب؛
  6. زبان کتاب،
  7. انگیزه تالیف، اهمیت و جایگاه کتاب.

ساختار:

در ساختار مقالات، مباحث زیر حائز اهمیت است:

  1. معرفی ساختار کتاب با توجه به مقدمه محقق، مقدمه مؤلف و اجزاء و ابواب، خاتمه و تعلیقات؛
  2. شیوه بحث و چگونگی چینش مطالب؛
  3. سبک نگارش؛
  4. ذکر منابع مورد استفاده.

گزارش محتوا:

در این بخش که مهم‌ترین بخش مقاله است، نویسنده با توجه به مقدمه‌ها و متن اثر گزارش توصیفی از مباحث کتاب ارائه می‌کند. برگردان مطالب به زبان امروزین و روان و سلیس بودن مطالب مورد توجه است.

وضعیت کتاب:

در این بخش موضوعات زیر مورد توجه است:

  1. سابقه تحقیق و تصحیح؛
  2. سابقه شرح و ترجمه؛
  3. فهرست‌ها؛
  4. پاورقی‌ها؛
  5. ملحقات و تصاویر.

منابع مقاله:

مقاله نویس لازم است منابع تمامی مطالبی را که از مقدمه و یا متن کتاب و یا هر منبع دیگری که استفاده می‌کند به شیوه پانوشت مشخص نماید.


مقاله کتاب فرعی

  1. درصورتی که ترجمه، شرح، تعلیقه، تلخیص و... تنها منبع موجود و یا منبع اصلی نباشد، مقاله‌ای مختصر بدون عناوین مقاله اصلی درباره آن نوشته می‌شود.
  2. این نوع از مقالات با نام کامل کتاب، نام مترجم/شارح آغاز می‌شود. پس از آن لازم است به نام کتاب اصلی، مؤلف و سال تالیف اشاره و به کتاب شناسی اثر ارجاع داده شود.
  3. زمان نگارش ترجمه/شرح و تعلیقه – بویژه در مواردی که خود ترجمه/شرح و تعلیقه به لحاظ قدمت و یا نویسنده آن حائز اهمیت است – نیز لازم است مورد توجه قرار گیرد.
  4. گاه انگیزه ترجمه یا شرح کتاب توسط مترجم یا شارح ذکر گردیده است که به آن اشاره می‌شود.
  5. بررسی اهمیت و جایگاه ترجمه و شرح از اطلاعات مهم و مورد نیاز خواننده است. این بخش را می‌توان از سخنان و آثار بزرگان به دست آورد.
  6. برای ترجمه انواع مختلفی ذکر شده است که آن را می‌توان در سه بخش تحت اللفظی، معنایی و آزاد خلاصه نمود. شرح را نیز در یک تقسیم‌بندی می‌توان در سه بخش توضیحی، توضیحی نقدی، مزجی و غیرمزجی مورد بررسی قرار داد.