حسینی قزوینی، شرف‌الدین فضل‌الله
وى از اديبان و مورخان و شاعران سده‌هاى هفتم و هشتم (روزگار ايلخانان مغول) بود و همزمان با كسانى؛ مانند رشيدالدين فضل‌الله و جوينى مى‌زيست. او در بحبوحه اقتدار مغولان و كمابيش در 660ق در قزوين به دنيا آمد و در دستگاه وزيران ايرانى عهد ايلخانان به خدمت‌گزارى سرگرم بود. او همچنين مدتى به اتابك نصرت‌الدين لُر خدمت رساند و در شعر خود، او و خواجه غياث‌الدين محمد رشيدى را ستود. وى در 732ق در دشت اوجان با پايمردى غياث‌الدين به دربار اولجاتيو راه يافت و همراه خواجه به تبريز رفت و در 684 در خدمت اتابك نصرت‌الدين بود. همچنين شعرهايى در ستايش غياث‌الدين محمد و شمس‌الدين بغال و... در سروده‌هاى وى يافت مى‌شود.
| نام | شرف الدین قزوینی، فضل الله |
|---|---|
| نام های دیگر | حسینی قزوینی، شرف الدین فضل الله
قزوینی، شرف الدین فضل الله |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 740 هـ.ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE3911AUTHORCODE |
شعر او را «متصنع» خوانده و عبدالله بن فضل‌الله شيرازى، نويسنده تاريخ وصاف را فرزند او دانسته و از اين‌رو، برخى از تذكره‌نويسان شرف‌الدين را با عزالدين فضل‌الله شيرازى، پدر وصاف الحضره يكى شمرده‌اند. براى نمونه، ادوارد براون چنين پنداشته، اما با توجه به اينكه شرف‌الدين فضل‌الله قزوينى از سادات حسينى و عزالدين فضل‌الله، پدر وصاف الحضره از مردمان شيراز بوده است، سخن او را نمى‌توان درست دانست. افزون بر اين، پدر وصاف الحضره در سى سالگى شرف‌الدين متولد شده است و بنابراين، هيچ نسبتى ميان آن دو نيست و تنها در نام (فضل‌الله) و تخلص (شرف) به يك‌ديگر مى‌مانند. بارى، قزوينى در روزگار خود شاعرى پرآوازه بود؛ چنان‌كه محمد بن بدر جاجرمى در مونس الاحرار او را «الامام الفاضل افتخار شعراء المتأخرين» خواند.
الترسل النصرتيه، نوشته شده، پس از 727ق از آثار او به شمار مى‌رود؛ اما كتاب شهير او المعجم فى آثار ملوك العجم است كه اكنون «المعجم» خوانده مى‌شود. همچنين اثر ديگرى به نام ثعلب و مبرد (نام‌هاى دو نحوى معروف) به وى منسوب است. شرف‌الدين نزديك به 740ق در هشتاد سالگى درگذشت.