فضائل بيت‌المقدس
| نام کتاب | فضائل بیت‌المقدس |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | ضیاءالدین مقدسی، محمد بن عبدالواحد (نويسنده)
حافظ، محمد مطیع (محقق) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | DS 109 /ض9ف6 |
| موضوع | بیت‌المقدس |
| ناشر | دار الفکر |
| مکان نشر | دمشق - سوریه |
| سال نشر | 1405 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE10119AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
فضائل بيت‌المقدس، تألیف محمد بن عبدالواحد ضیاءالدین مقدسی كتابى است به زبان عربى كه بررسى فضيلت‌هاى يكى از مقدسترين شهرهاى جهان اسلام و معرفى صحابه‌اى كه در اين شهر سكونت گزيده‌اند مى‌پردازد.
ساختار
كتاب؛ مشتمل بر يك مقدمه به قلم محقق، آقاى محمد مطيع الحافظ و هيجده باب مى‌باشد. محقق، خود نيز بابى به آخر كتاب افزوده و در آن به معرفى سماعاتى كه توسط افراد مختلف نسبت به احاديث كتاب حاضر صورت گرفته مى‌پردازد.
مؤلف در اين كتاب به روش محدثان به نقل احاديث و روايات پرداخته؛ يعنى هر روايت را به صورت تماما مسند از مشايخى كه روايت را از ايشان تلقى و اخذ نموده روايت مى‌كند و در پايان برخى روايات، به نقل روايت در صحاح سته اهل سنت نيز اشاره مى‌كند. مؤلف همچنين به بيان ديدگاه خود درباره صحت و ضعف روايات پرداخته و احيانا تعليقه سايرين درباره روايت را نقل مى‌كند.
گزارش محتوا
كتاب، بخش دوم از كتابى با نام «فضائل الشام» است كه توسط مؤلف نگاشته شده است مى‌باشد. موضوع ابواب متعدد اين كتاب، كه مجموعا 66 حديث را در خود جاى داده‌اند، به ترتيب عبارت است از:
- رواياتى كه در آنها از قول پيامبر اكرم(ص) نقل شده تنها سه مسجد است كه شايسته است، به نيت عبادت و تقرب به خداوند عزم سفر بدان‌ها را نمود، و اين ويژگى به جهت بزرگداشت و گرامى داشتن اين سه مكان است. اين سه مسجد عبارتند از: مسجدالحرام، مسجدالاقصى و مسجدالنبى. اين باب مشتمل بر هفت روايت است.
- در اين باب به نقل رواياتى كه در آنها كلمه «سور» در آيه فَضُرِبَ بَيْنَهُمْ بِسُورٍ لَهُ بابٌ باطِنُهُ فيهِ الرَّحْمَةُ وَ ظاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذابُ بر بیت‌المقدس تطبيق شده، پرداخته شده است. اين باب مشتمل بر 4 روايت است.
- فرشتگان موكل بر هر يك از مساجد سه گانه، موضوع تنها روايت اين باب است.
- در اين باب به نقل رواياتى درباره نخستين مساجدى كه بر روى زمين بنا شدند، پرداخته شده و از مسجد الاقصى به عنوان دومين مسجد نام برده شده است. دو روايت در اين باب گنجانده شده است.
- در اين باب به بيان فضيلت نمازگزاردن در مسجد الاقصى پرداخته شده و 6 حديث در اين زمينه روايت شده است.
- در اين باب به بيان واقعه تغيير قبله از بیت‌المقدس به سوى كعبه معظمه و مدت زمانى كه مسلمانان با پيامبر اكرم به سوى مسجدالاقصى نماز مى‌گزاردند، ضمن پنج حديث پرداخته شده است.
- فضيلت صخره بیت‌المقدس؛ يعنى همان صخرهاى كه معراج پيامبر از آنجا آغاز شد، ضمن 8 حديث در اين باب بيان گرديده است.
- در باب هشتم سه روايت درباره اينكه در هنگامه برپايى قيامت و خروج دجّال، اين موجود عجيب به بیت‌المقدس وارد نمى‌شود، نقل شده است.
- در اين باب يك روايت نقل مى‌شود كه در آن چنين آمده: به هنگام خروج دجال، تمام مسلمانان در بیت‌المقدس مقام مى‌گيرند(گرد هم مى‌آيند) و دجال ايشان را محاصره مى‌كند و....
- در اين باب درباره سكونت در بیت‌المقدس و نيز پيش‌بينى فتح آن توسط مسلمان از سوى پيامبر، پنج روايت نقل شده است.
- در اين باب تنها يك روايت آمده كه عمران و آبادانى بیت‌المقدس را همزمان با خرابى يثرب(مدينه النبى) و...معرفى كرده است.
- در اين باب تك روايتى درباره اينكه مهدى چون ظهور كند در بیت‌المقدس نزول اجلال مى‌كند، وارد شده است.
- در اين باب داستان إسراء؛ يعنى سير شبانه پيامبر از مدينه به بيت‌المقدس در شب معراج، ضمن يازده روايت، به نحو مبسوط بيان شده است.
- در اين باب با نقل دو روايت، مكانى از بیت‌المقدس كه پيامبر در آنجا نماز اقامه كردند، معرفى مى‌گردد.
- در اين باب با نقل دو حديث به فضيلت احرام بستن براى حج بيت‌الله الحرام از بيت‌المقدس اشاره شده است.
- در اين باب به معرفى صحابه‌اى كه از اين شهر براى انجام حج احرام بسته‌اند، ضمن سه روايت پرداخته شده است. در ذيل اين باب، آن دسته از صحابه كه در بيت‌المقدس سكونت گزيده‌اند، معرفى شده‌اند.
- در اين باب فضيلت موذنان مسجدالاقصى ضمن يك روايت بيان گرديده است.
- در اين باب هم دو حديث درباره مخشن بن مخاشن نميرى، يكى از سربازان شجاع سپاه اسلام نقل گرديده است.
وضعيت كتاب
كتاب؛ مشتمل بر پاورقى‌هايى به قلم محقق و نيز فهرست‌هاى ذيل مى‌باشد:
فهرست آيات، مشايخ مؤلف، سماعات و محتواى كتاب.
منابع
- مقدمه محقق.
- متن كتاب.