ترجمه سنن النبي صلی‌الله‌علیه‌‌و‌آله
«ترجمه سنن النبي(ص)»، ترجمه فارسى كتاب عربى «سنن النبي(ص)» نوشته علامه سيد محمدحسين طباطبايى است كه به اهتمام جناب آقاى سيد على حسينى به انجام رسيده است.
| نام کتاب | ترجمه سنن النبی صلی الله علیه و اله |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | حسینی، علی (مترجم)
طباطبایی، محمدحسین (نويسنده) |
| زبان | عربی
فارسی |
| کد کنگره | BP 24/46 /ط2 س9041 1390* |
| موضوع | احادیث
اخلاق سنت نبوی |
| ناشر | دار الفکر |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1360 هـ.ش یا 1402 هـ.ق یا 1981 م |
| کد اتوماسیون | 19282 |
درباره اين ترجمه چند نكته گفتنى است:
1. مترجم در مقدمه‌اش كه آن را در تاريخ بهار 1389ش، در قم نوشته، تأكيد كرده است: «... كتابى كه هم‌اينك مورد مطالعه شما عزيزان قرار مى‌گيرد، ترجمه كتاب «سنن النبي(ص)» است كه متن كتاب از آثار گران‌سنگ مرحوم علامه طباطبايى مى‌باشد كه بنا به درخواست مدير محترم انتشارات دارالفكر و با اجازه كتبى فرزند برومند علامه طباطبايى جناب آقاى مهندس حاج سيد عبدالباقى طباطبايى، توفيق ترجمه اين اثر ارزشمند به اينجانب واگذار شده است... (ر.ك: مقدمه كتاب، ص40).
2. مترجم محترم، توضيحاتى را در مورد كاربرد سنت در لغت و اصطلاح و حجيت سنت پيامبر(ص) نوشته و بعد به اخلاق و سيره پيامبر(ص) نگاهى گذرا افكنده و چند موضوع مانند دعوت به نيكى و احسان، برقرار ساختن صلح و دوستى در بين مردم و... را توضيح داده و آنگاه درباره زندگى، استادان و آثار علامه طباطبايى توضيحات مفيدى را آورده است (ر.ك: همان، ص21-48).
3. مترجم محترم، ترجمه حاضر را در تاريخ زمستان 1389ش، در قم به پايان رسانده است (متن كتاب، ص431).
4. در كتاب حاضر، متن عربى و ترجمه فارسى در كنار هم آمده؛ به اين ترتيب كه نخست قطعه‌اى از متن عربى و بعد ترجمه فارسى همان مطلب ذكر شده و به همين شيوه تا پايان كتاب ادامه يافته است.
5. متأسفانه مترجم محترم هيچ‌گونه توضيحى درباره روش ترجمه حاضر بيان نكرده و به اين ترتيب بسيارى از پرسش‌ها در مورد اهداف، چگونگى‌ها، مشاوران، همياران و محدوديت‌هاى اين فعاليت علمى بى‌پاسخ مانده است.
6. در اثر حاضر، پاورقى‌هاى متعددى آمده و در آن، ارجاعات و استنادات و توضيحاتى بيان شده است، ولى با تأسف روشن نيست كه اين پاورقى‌ها نوشته نويسنده گران‌قدر است يا از افزوده‌هاى مترجم محترم. البته به نظر مى‌رسد با توجه به استنادات مكررى كه در پاورقى‌ها به آثار جديد، مانند «تفسير نمونه»، «معارف و معاريف»، «آشنايى با علوم حديث» و... انجام شده است (ر.ك: همان، ص53، 56، 60، 62، 65، 78 و...)، برخى از اين پاورقى‌ها متعلق به مترجم محترم است.
7. بر طبق شماره‌گذارى كه در اثر حاضر انجام شده تعداد 454 روايت و سيره از پيامبر(ص) در اين كتاب گردآورى شده است (ر.ك: همان، ص56-429).
8. هرچند مقايسه تفصيلى متن عربى و ترجمه فارسى و داورى درباره ميزان موفقيت مترجم در اثر حاضر كارى تخصصى و مشكل است و نياز به فرصتى فراخ دارد، وليكن به‌عنوان نمونه و مقايسه اجمالى به متن و ترجمه ذيل توجه بفرماييد: نويسنده گرامى چنين نوشته است: «... قد ترك نفسه من ثلاث: المراء و الإكثار و ما لا يعنيه و ترك الناس من ثلاث: كان لا يذم أحدا و لا يعيره و لا يطلب عثراته و لا عورته و لا يتكلم إلا في ما رجا ثوابه. إذا تكلم أطرق جلساؤه، كأن على رئوسهم الطير؛ فإذا سكت تكلموا» (همان، ص78).
مترجم محترم چنين ترجمه كرده است: «... رسول خدا(ص) نفس خود را از سه چيز پرهيز مى‌داد: جدال، پرحرفى و عنوان ساختن سخنانى كه ضرورت نداشت و نسبت به مردم نيز از سه چيز دورى مى‌جست: هرگز كسى را سرزنش نمى‌كرد، در پى عيوب و لغزش‌هاى مردم نبود و سخن نمى‌گفت، مگر در جايى كه اميد ثواب در آن وجود داشت. هنگام صحبت، آن‌چنان حاضران مجذوب سخنان آن حضرت مى‌شدند كه گويى نفس‌ها در سينه‌ها حبس مى‌شد و زمانى كه پيامبر سكوت مى‌كرد، مردم سخن مى‌گفتند» (همان، ص79).
همان‌طوركه ملاحظه مى‌شود ترجمه مذكور درست و گويا است و به اين ترتيب با مقايسه اجمالى صورت‌گرفته مى‌توان در يك داورى كلى گفت كه مترجم محترم در برگردان فارسى موفق شده و صحت، دقت، امانت‌دارى و شيوايى عبارات در ترجمه‌اش مشهود است و اشكال و افزايش و كاهشى نسبت به متن اصلى در آن مشاهده نشد.
منابع مقاله:
مقدمه و متن كتاب.