التربية الروحية
| نام کتاب | التربیة الروحیة |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | بحوث فی جهاد النفس |
| پدیدآورندگان | حیدری، کمال (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 247/8 /ح9ت4 |
| موضوع | اخلاق اسلامی
خود سازی (اسلام) قرآن - اخلاق |
| ناشر | دار فراقد |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1426 هـ.ق یا 2005 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE5651AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
«التربية الروحية بحوث فى جهاد النفس» اثر سيد كمال حيدرى، كتابى است پيرامون مباحث نفس كه به زبان عربى و در سال 1420ق نوشته شده است.
ساختار
كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و پس از بيان خصوصيات كتاب اربعون امام خمينى(ره)، مباحث مقدماتى در چهار بحث، ارائه شده و آنگاه در دو مقام، به بحث اصلى كتاب پرداخته شده است؛ در مقام اول، مقامات النفس بيان و در مقام دوم، مباحث جنود عقل و جهل مطرح شده است.
از خصوصيات كتاب، مرتبط بودن بعد نظرى آن با بعد عملى‌اش مى‌باشد، به علاوه اين‌كه اين اثر، از دقت، عمق و تاكيد بر مسائل اخلاقى، برخوردار است.
گزارش محتوا
در مقدمه، از تقوى در لغت و اهميت آن و همچنين آثار تقوى در دنيا سخن گفته شده است.
نويسنده در ادامه، خصائص كتاب الاربعون امام خمينى(ره) را ذكر كرده است. اين كتاب كه دربردارنده چهل حديث است، شامل معارف اساسى و مهم در عقائد و اخلاق مى‌باشد.
مباحث مقدماتى، دربردارنده چهار مبحث زير است:
در مبحث اول، از اهميت علم اخلاق با توجه به آيات قرآن و احاديث اهل بيت(ع) سخن به ميان آمده است.
بحث دوم، در تعريف علم اخلاق از جانب غزالى و علامه طباطبائى بوده و در آن، اقسام نفس در قرآن و روايات و ارتباط علم اخلاق و عرفان عملى، مورد كنكاش قرار گرفته است.
در بحث سوم،از طريق اصلاح اخلاق انسانى سخن رفته و در آن، به روش‌هاى تهذيب اشاره شده است. نويسنده از سه روش اسم مى‌برد:
1. تهذيب اخلاق با توجه به هدف‌هاى صالح دنيوى.
2. تهذيب اخلاق از خلال هدف‌هاى اخروى.
تهذيب اخلاق از طريق حب الهى.
در بحث چهارم، به رابطه بين انسان و جزاى اعمال وى پرداخته شده و نياز به معصوم در شناخت باطن اعمال، مورد بررسى قرار گرفته است.
در ادامه، بحث اصلى كتاب با حديث از جهاد نفس شروع مى‌گردد و به نفس و حقيقت آن اشاره شده و قواى نفس آدمى، شامل قوه شهويه، غضبيه، وهميه و عاقله بر شمرده شده و سپس در سه بحث، به فضل عقل، حقيقت آن و ثمره اساسى كه مترتب بر عقل است اشاره شده است.
بعد از اين مباحث، به مقامات نفس اشاره شده و مراد از عقل، نفس، روح و قلب، توضيح داده شده است.
در مقام اول، از چند فصل نام برده شده كه شامل تفكر، عزم، سعى در به‌دست آوردن عزم، مشارطه، مراقبه و محاسبه مى‌شود. در مقام دوم، به جنود خدا و جنود شيطان اشاره شده است.
وضعيت كتاب
فهرست مطالب، آيات، احاديث و مصادر مورد استفاده نوينسده، در انتهاى كتاب آمده است.
منابع
مقدمه و متن كتاب.