قرب الإسناد
| نام کتاب | قرب الإسناد |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | مؤسسة آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث (محقق)
حمیری، عبدالله بن جعفر (نويسنده) ابن اشعث، محمد بن محمد (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 128/7 /ح8ق4 |
| موضوع | احادیث شیعه - قرن 3ق. |
| ناشر | موسسة آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التراث |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1371 هـ.ش یا 1413 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE628AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى كتاب
قرب الإسناد تأليف عبدالله بن جعفر حميرى از علماى شيعه قرن (قمرى). اين كتاب حديث دارد. در اين مجموعه، احاديثى كه با واسطه كمترى از معصوم نقل شده و سلسله سند كوتاه‌ترى دارند، نقل شده است.
ساختار كتاب
اين كتاب داراى سه بخش قرب الاسناد عن الامام الصادق، قرب الاسناد عن الامام الكاظم، و قرب الاسناد عن الامام الرضا است.
گزارش محتوا
مؤلف اين كتاب عبدالله بن جعفر حميرى از بزرگان علماى قرن سوّم هجرى است. در اين مجموعه، احاديثى كه با واسطه كمترى از معصوم نقل شده و سلسله سند كوتاه‌ترى دارند، نقل شده است. اين شيوه گزينش احاديث از آن جهت مورد توجّه است كه زياد شدن واسطه - حتّى اگر مورد اعتماد و مُوَثَّق باشند - احتمال اشتباه در نقل حديث را افزايش مى‌دهد.
گفتنى است در آثار رجالى از قرب الاسناد عن الإمام الجواد و عن القائم عليهماالسلام نيز نامبرده شده است كه به دست ما نرسيده است.
بخش دوّم اين كتاب (يعنى قرب الاسناد عن الامام الكاظم‌عليه‌السلام) همان كتاب مسائل على بن جعفر است كه به روال آثار فقهى تنظيم و عنوان گذارى شده است.
بيشتر احاديث اين كتاب را احاديث فقهى - در ابواب مختلف - تشكيل مى‌دهد. علّامه مجلسى و شيخ حرّ عاملى نيز احاديث اين كتاب را در بحارالأنوار و وسائل الشيعه نقل كرده است.
قرب الاسناد شامل حديث است كه با تصحيح و تحقيق مؤسسه آل البيت همراه با فهارس فنى در يك جلد چاپ شده است.
در گزارش نجاشى از سه كتاب به نام‌هاى قرب‌الاسناد إلى‌الرضا [عليه‌السلام، كتاب قرب‌الاسناد إلى أبى جعفربن الرضا عليهماالسلام و كتاب قرب‌الاسناد إلى صاحب‌الامر عليه‌السلام ياد شده؛ در حالى كه در الفهرست شيخ طوسى، تنها از يك كتاب با عنوان قرب‌الاسناد سخن رفته است. بررسى متن قرب‌الاسناد نشان مى‌دهد كه اين كتاب در حقيقت مجموعه‌اى از متون كهن اماميه است كه احتمالاً حميرى فقط بخشى از آن را نگاشته است و بخش اعظم كتاب، متون كهن‌تر به روايت حميرى و فرد ديگرى است كه در ادامه از آن سخن خواهيم گفت.
بررسى متن چاپ شده، روشن مى‌سازد كه تنها بخشى از اين كتاب تألیف حميرى و بخش‌هاى ديگر، متون كهن‌تر اماميه به روايت حميرى است. مهم‌ترين بخش اين مجموعه، كتاب مسائل على بن جعفر (متوفى 210 ق) است.
بررسى سلسله اسناد موجود در كتاب و نوشته‌هاى شرح حال‌نگاران در احوال حميرى و اجازه‌اى كه در انتهاى نسخه خطى كتاب آمده، موجب ترديد در انتساب كتاب به حميرى است.
وضعيت كتاب
كتاب شامل فهرست‌هاى عامه‌اى چون: فهرست آيات قرآنى، احاديث قدسيه، احاديث شريفه، فهرست آثار، اعلام، امم و طوائف، اماكن و بقاع، ايام و وقايع، اطعمه و اشربه، لباس و زينت، حيوانات و مصادر تحقيق مى‌باشد.
منابع مقاله
كتاب ماه دين، شماره 76-77 نكاتى درباره كتاب قرب الاسناد حميرى، نوشته محمد كاظم رحمتى