سنت پیامبر یا سنت خلفا؟
سنت پیامبر یا سنت خلفا؟ ترجمه‌ای روان از طرف هیئت تحریریه مرکز حقائق اسلامی از کتاب «حديث عليكم بسنتي و سنة الخلفاء الراشدين» نوشته سید علی حسینی میلانی است که در رابطه با روایتی است که اهل سنت آن‌را به پیامبر خدا(ص) نسبت می‌دهند و ازجمله ادلّه حقانیت خلفای راشدین می‌دانند. نویسنده در این کتاب به کنکاشى همه‌جانبه پیرامون این حدیث پرداخته و آن را به‌گونه‌ای کاملاً محققانه بررسى نموده است.
| نام کتاب | سنت پیامبر یا سنت خلفا؟ |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | واکاوي مفهوم و سند حديث "به سنت من و سنت خلفاي راشدين، تمسک جوييد |
| پدیدآورندگان | حسینی میلانی، علی (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | |
| موضوع | |
| ناشر | مرکز حقايق اسلامي |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | مجلد1: 1389ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE05799AUTOMATIONCODE |
ازآنجاکه کتاب‌شناسی درباره متن اثر بانام «حديث عليكم بسنتي و سنة الخلفاء الراشدين»، نوشته شده است لذا در این نوشتار مطالبی درباره ترجمه ذکر می‌شود.
برخلاف متن عربی، ترجمه کتاب مشتمل بر مقدمه‌ای چندصفحه‌ای است که به بخش‌هایی از آن اشاره می‌شود:
از آنجا منع کتابت حدیث و سپس جعل حدیث از جمله انحرافاتی است که از همان سال‌های پس از رحلت پیامبر(ص) در پیکره اسلام ریشه دواند. ناشر در مقدمه کتاب پیش از ورود به بحث لازم دانسته است که به این موضوع اشاره کند: «دیرى نپایید که برخى اطرافیان پیامبر(ص)، - با توطئه‌هایى از پیش مهیا شده - مسیر هدایت و راهبرى را پس از رحلت پیامبر خدا(ص) منحرف ساختند، دروازه مدینه علم را بستند و مسلمانان را در تحیر و سردرگمى قرار دادند. آنان از همان آغازین روزهاى حکومتشان، با منع کتابت احادیث نبوى، جعل احادیث، القاى شبهات و تدلیس و تلبیس‌هاى شیطانى، حقایق اسلام را - که همچون آفتاب جهان تاب بود - پشت ابرهاى سیاه شک و تردید قراردادند»[۱]اما علی‌رغم همه توطئه‌ها، حقایق اسلام و سخنان درر بار پیامبر خدا(ص)، توسط امیرمؤمنان على(ع)، اوصیاى آن بزرگوار و جمعى از اصحاب و یاران باوفا، در طول تاریخ جارى شده و در هر برهه‌اى از زمان، به‌نوعی جلوه نموده است. آنان با بیان حقایق، دودلى‌ها، شبهه‌ها و پندارهاى واهى شیاطین و دشمنان اسلام را پاسخ داده و حقیقت را براى همگان آشکار ساخته‌اند. در این راستا بزرگان شیعه چون شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی و علامه حلی در مسیر دفاع از حقایق اسلامی و تبیین واقعیات مکتب اهل‌بیت(ع) با زبان و قلم به بررسی و پاسخ‌گویی شبهات پرداختند. در دوران ما، یکى از دانشمندان و اندیشمندانى که با قلمى شیوا و بیانى رَسا به تبیین حقایق تابناک دین مبین اسلام و دفاع عالمانه از حریم امامت و ولایت امیر مؤمنان على(ع) پرداخته است، پژوهشگر والامقام حضرت آیت‌الله سید على حسینى میلانى است[۲]
نویسنده در یکی از پاورقی‌های کتاب، خواننده را به بحث متعتین ارجاع می‌دهد و می‌نویسد: «ذکرنا مصادر هذه الکلمة فی بحثنا المتعتین»؛ مترجم در ترجمه این عبارت به دقت عمل کرده و خواننده را از این اشتباه که بحث متعتین در کتاب مورد بحث مطرح شده بر حذر داشته و به اثر دیگری از نویسنده ارجاع می‌دهد: «ر.ک: رسالة فی المتعتین از همین نگارنده». البته اگر مترجم مشخصات رساله و صفحه آن را هم ذکر می‌کرد به لحاظ تحقیقی کامل‌تر بود[۳]
مترجم همچنین گاه برخی مکان‌های غیرمشهور را در متن اثر در پرانتز به اختصار معرفی می‌کند؛ مثلاً درباره «الزوراء» چنین می‌نویسد: منطقه‌ای در بازار مدینه[۴]؛ اما درباره «اشبیلیه» و «فاس» مطلبی نمی‌نویسد[۵]
مترجم تنها به ترجمه آیات بسنده نکرده بلکه به شیوه بسیاری از مترجمین، ذکر نص آیات را نیز لازم دانسته است. در ترجمه آیات، نص آیات در متن آمده و ترجمه آن به همراه آدرس آن در پاورقی اشاره شده است[۶]گاه ترجمه آیه در متن ذیل نص آیات آمده است[۷]
مترجم برخی اصطلاحات حدیثی که در کتاب مطرح شده در پاورقی کتاب توضیح داده است؛ به‌عنوان‌مثال حدیث حسن به‌اصطلاح اهل تسنن، خبر مسندی است که راویان آن نزدیک به درجه وثاقت باشند. البته شیوه صحیح و رایج آن است که مترجم با ذکر کلمه مترجم، مطالب خود را از نویسنده متمایز می‌کرد که متأسفانه این‌گونه عمل نشده است[۸]
مترجم به جهت رعایت امانت برخی تصرفات را نیز متذکر شده است؛ مثلاً در ذکر صلوات کامل می‌نویسد: «به رغم این‌که در منابع اهل سنت درود و صلوات پس از نام مبارک پیامبر(ص) به‌صورت ناقص (ابتر) آمده است، ما طبق فرمایش حضرتش، درود و صلوات را به‌صورت کامل آورده‌ایم[۹]
ازجمله مزیت‌های این ترجمه بر متن عربی وجود فهرست منابع در انتهای آن است که به ترتیب حروف الفبا منظم شده است. این فهرست، محقق را در یافتن نسخه مورداستفاده نویسنده یاری می‌دهد.
پانویس
- ↑ مقدمه، ص10
- ↑ ر.ک: همان، ص11-10
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص81، پاورقی 2؛ الحسینی المیلانی، السید علی، ص51، پاورقی2
- ↑ ر.ک: کتاب، ص81؛ الحسینی المیلانی، السید علی، ص52
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص72؛ الحسینی المیلانی، السید علی، ص47
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص22، 27، 33 و...
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص112
- ↑ ر.ک: همان، ص20؛ الحسینی المیلانی، السید علی، ص10
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص19، پاورقی 1؛ الحسینی المیلانی، السید علی، 9
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- الحسینی المیلانی، السید علی، حدیث علیکم بسنتی و سنة الخلفاء الراشدین، قم، نشر الحقائق، اول، 1429ق