سپهر، محمدتقی بن محمدعلی
محمد تقى لسان الملك سپهروي فرزند ميرزا محمد على از بزرگ زادگان كاشان است. او در سال 1216ه. ق در كاشان متولد شد و تحصيلات خود را در همان شهر به انجام رسانيد. وى از مورخان، اديبان و شاعران عصر قاجار است كه عمده شهرت او به خاطر تأليف كتاب "ناسخ التواريخ" است. مى‌گويند سپهر قصيده‌اى در مدح ملك الشعراى صبا سرود و چون ملك الشعرا طبع وى را آماده ديد وى را تشويق كرد و دختر خود را به همسرى وى درآورد و با پسر خويش به كاشان فرستاد و ميرزا محمد تقى تا وفات ملك الشعراء در كاشان بود تا پس از درگذشت او با پسرش، محمد حسين خان عندليب، به تهران آمد پس از چندى به كاشان بازگشت و به دستگاه شاهزاده محمود ميرزا، حاكم نهاوند و مضافات راه يافت و ديوانى در مدح او ساخت.سپهر در سال 1248ه. ق به همراه يوسف خان سپهدار كه از طرف فتحعلى شاه براى رسيدگى و حل اختلاف ميان حسام السلطنة و حشمت الدولة در لرستان پديد آمده بود راهى لرستان شد. در 1250 در ركاب فتحعلى شاه به فارس رفت و پس از آن به كاشان بازگشت.در زمان محمد شاه، سپهر به تهران احضار و به منصب استيفا گمارده شد. بعد از جلوس ناصر الدين شاه، مأمور كاشان و تا سال 1267ه. ق در آنجا بود و هنگام مراجعت ناصر الدين شاه از عراق و اصفهان در ركاب وى به تهران بازگشت. در دربار ناصر الدين شاه خواندن دستخطهاى شاه و فرامين او بر شغل سابق وى افزوده شد و در سال 1272 لقب لسان الملك يافت و بعدها جزء اعضاى مصلحت خانه درآمد. در سال 1291 ه. ق كه اعتضاد السلطنة رياست اداره "تربيت مجالس تنظيمات حسنه در ولايات ممالك محروسه" را يافت، سپهر مستوفى اول شد و به لقب خانى مفتخر گرديد تا آنكه در ربيع الآخر سال 1297 ه. ق در تهران درگذشت و جنازه‌اش به نجف اشرف حمل و در آنجا به خاك سپرده شد.
آثار
ناسخ التواريخ، تاريخ قاجاريه، ديوان اشعار، آينه جهان نما، جنگ التواريخ، محمودة القصائد، براهين العجم و اسرار الانوار.