با پیامبر مهربانی

با پیامبر مهربانی
نام کتاب با پیامبر مهربانی
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان اسحاقی، ابوسجاد (نويسنده)
زبان فارسی
کد کنگره
موضوع
ناشر مشعر
مکان نشر تهران - ایران
سال نشر 1388 هـ.ش
کد اتوماسیون AUTOMATIONCODE18464AUTOMATIONCODE


معرفى اجمالى

با پيامبر مهربانى، اثر سيد حسين اسحاقى (متولد لاهيجان، 1341ش)، است كه در آن، تعداد 144 روايت را از حضرت محمد(ص) نقل و به فارسى ترجمه كرده و توضيح داده است.

ساختار

كتاب حاضر، از مقدمه نويسنده و متن اصلى (شامل متن عربى و ترجمه و توضيح روايات) تشكيل شده است.

روش نويسنده در اين اثر، نقلى و تحليلى است و روايات را به ترتيب موضوعات از الف تا ياء تنظيم كرده است.

گزارش محتوا

برخى از نكات جالب و آموزنده اين اثر عبارت است از:

  1. نويسنده در مقدمه‌اش كه زمان و مكان نگارش آن را مشخص نكرده، يادآور شده است: «... به‌راستى، سفارش‌ها و رهنمودهاى پيامبر(ص)، مانند بهاريه‌اى است كه فضاى جان را سرسبز و باطراوت مى‌سازد... پيامبر اعظم(ص)، هر جا كه دل‌هاى مردم را براى شنيدن آماده مى‌ديد، سخن مى‌گفت؛ چه بر منبر، چه روى زمين و چه سوار بر شتر؛ گاه نيز ايستاده سخنرانى مى‌كرد. اگر بر فراز منبر مى‌رفت، صورت خود را به طرف مردم مى‌كرد و به آنان درود مى‌فرستاد و پايان خطابه‌اش با استغفار همراه بود... اين مجموعه، رشحه‌اى از كلمات ناب رسول‌الله(ص) است كه از نور محمد(ص) برگرفته‌ايم و ما تنها وظيفه گوهرنمايى را بر عهده داريم؛ باشد كه آيينه كلاممان بتواند عطر وجود پيامبر را از خلال گفته‌هاى حكمت‌آموزش، به مشام جان‌ها بيفشاند ...[۱]
  2. بايد پيش از انجام هر كارى، سود و زيان مادى و معنوى آن را سنجيد و با مقايسه دريافت كه آيا انجام آن كار به سود و صلاح است يا خير؟ كسانى كه در زندگى چنين محاسبه‌اى را در نظر مى‌گيرند، نه‌تنها پشيمان نخواهند شد، بلكه هميشه از نتيجه كار خشنودند. در حقيقت، هر كار سنجيده و حساب‌شده‌اى به كاميابى بسيار نزديك است؛ پس يكى از راه‌هاى موفقيت در زندگى اين است كه انسان جوانب هر كارى را بسنجد و سود و زيان آن را بررسى كند.
    پيامبر اكرم(ص) مى‌فرمايد: «إذا أردت أن تفعل أمرا فتدبر عاقبته فإن كان خيرا فامضه و إن كان شرا فانته»؛ «هرگاه خواستى كارى انجام دهى، درباره نتيجه‌اش بينديش؛ اگر نتيجه نيك است، انجام بده و اگر بد است، از انجام آن پرهيز كن» ...[۲]
  3. اگر انسان تشخيص دهد كه كارى مورد رضايت الهى است، بايد با تمام توان در انجام آن بكوشد، هرچند ديگران را ناخوش آيد. حتى اگر ديگران به او اعتراض كنند، وى نبايد در انجام وظيفه كوتاهى كند. آنچه اهميت دارد، ترجيح دادن رضايت الهى بر رضايت بندگان است. چنين كردارى از اعتقاد عميق و ايمان راسخ انسان‌هاى وارسته ريشه مى‌گيرد كه دنيا را بسيار ناچيز و هر حب و بغضى را در برابر خشم و رضاى الهى ناپايدار مى‌دانند. جلب رضايت الهى از توصيه‌هاى پيامبر گرامى اسلام است. ايشان مى‌فرمايد: «من التمس رضى الله بسخط الناس رضي الله عنه...»؛ «هركس رضاى خدا را بر خشم مردم ترجيح دهد، خداوند از او راضى مى‌شود...» ...[۳]
  4. بعضى افراد به محض اينكه خبرى را شنيدند، بدون آگاه شدن از درستى يا نادرستى‌اش، آن خبر را براى ديگران نقل مى‌كنند و به‌گونه‌اى رفتار مى‌كنند كه انگار خود شاهد ماجرا بوده‌اند و اين كار در پيش ديدگانشان انجام شده است. اين كار، نشانه بى‌توجهى و بى‌دقتى گوينده است و شايد سبب پيدايش اختلاف يا ريختن آبروى ديگران شود. اگر واقعى نبودن خبر آشكار شود، گوينده، احترام و اعتبار خود را نزد ديگران از دست مى‌دهد و از آن پس، مردم حتى اخبار صادقانه او را نيز نامستند و غير واقعى مى‌پندارند؛ بنابراين، انسان بايد سخنان خود را با دليل و سند و اطمينان از درستى آن نقل كند تا به پيامدهاى منفى آن دچار نشود. حضرت محمد(ص) - آن امين راستگو - مى‌فرمايد: «كفى بالمرء إثما أن يحدث بكل ما يسمع»؛ «در گناهكار بودن فرد، همين بس كه هرچه را مى‌شنود، نقل كند» ...[۴]
  5. شتاب در توبه: كاروان مرگ بى‌خبر به سراغ ما مى‌آيد. هميشه بيمارى، مقدمه مرگ نيست. چه‌بسا حوادث گوناگون به انسان مهلت نمى‌دهد تا چشمان باز خود را ببندد يا چشمان بسته‌اش را بازبگشايد؛ پس چرا اكنون كه فرصت باقى است، از گذشته‌هاى خود بازنگرديم و ره به‌سوى سلامت و سعادت نسپاريم تا رحمت بى‌منتهاى الهى شامل حالمان شود. پيامبر اكرم(ص) در هشدارى ارزنده مى‌فرمايد: «توبوا إلى ربكم من قبل أن تموتوا...»؛ «پيش از آنكه مرگتان فرارسد، به‌سوى خداى خود توبه كنيد...» ...[۵]
  6. تا آنجا كه مى‌توان و شريعت به ما اجازه داده، نرمش و مدارا با مردم پسنديده است. در حقوق شخصى و امور جارى، بايد از لغزش ديگران چشم پوشيد و با گذشت، با آنان روبه‌رو شد. البته مدارا با مردم آن‌گونه نيست كه در صورت آسيب ديدن دين، حيثيت و عزت آدمى با ديگران كنار بياييم... مى‌توان ديگران را نسبت به شخصيت خود و دستورهاى اخلاقى و ظريف پيامبر گرامى اسلام متمايل ساخت. حضرت محمد(ص) درباره نوع مدارا با مردم مى‌فرمايد: «رأس العقل بعد الإيمان بالله مداراة الناس في غير ترك حق»؛ «عاقلانه‌ترين كارها پس از ايمان به خداوند، مدارا كردن با مردم است، به‌گونه‌اى كه حقى ضايع نشود» ...[۶]
  7. هديه معنوى: گاهى افرادى را مى‌بينيم كه وقتى سخن خوبى را مى‌شنوند يا مطلب سودمندى را در كتابى مى‌خوانند و آن را سودمند مى‌يابند، بى‌درنگ يادداشت مى‌كنند تا در زمان مقتضى، به اطلاع دوستان و آشنايان و ديگران برسانند. اين كار، شيوه بسيار پسنديده‌اى است و در طول تاريخ، بسيارى از انسان‌ها، از همين راه به آگاهى‌هاى بسيار ارزشمندى دست يافته‌اند. چه‌بسا اگر اين كار انجام نمى‌شد، امروز بسيارى از دانستنى‌هاى ما وجود نداشت. پس بكوشيم سخنان و گفتار سودمند را به آگاهى همگان برسانيم تا با ثبت و ضبط آن در حافظه‌ها و عمل به آن، راه هدايت را بپيماييم. حضرت محمد(ص) درباره هداياى كلامى مى‌فرمايد: «نعم العطية كلمة حق تسمعها ثم تحملها إلى أخ لك مسلم»؛ «چه نيكو عطايى است كلمه حقى كه آن را مى‌شنوى، سپس به برادر مسلمانت مى‌رسانى» ...[۷]

وضعيت كتاب

كتاب حاضر، مستند است و نويسنده ارجاعات و توضيحاتش را به‌صورت پاورقى آورده است.

نويسنده براى توليد اثر حاضر از منابع معتبر و متعددى از انديشمندان قديم و جديد (18 منبع) بهره برده است.

براى كتاب حاضر فقط فهرست تفصيلى مطالب در آغاز آن و فهرست منابع در پايان، تنظيم شده، ولى متأسفانه فهرست‌هاى فنى آماده نشده است.

پانويس

  1. ر.ك: مقدمه كتاب، ص18-22
  2. ر.ك: همان، ص24-25
  3. ر.ك: همان، ص76-77
  4. ر.ك: متن كتاب، ص87-88
  5. ر.ك: همان، ص140
  6. ر.ك: همان، ص185-186
  7. ر.ك: همان، ص204-205

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.


پیوندها

مطالعه کتاب با پیامبر مهربانی در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور