تجدد، محمدرضا
«محمدرضا تجدد» معروف به شيخ‌العراقين‌زاده، در 1267ش در عراق متولد شد. پس از انجام تحصيلات مقدماتى وارد حوزه‌ى علميه‌ى كربلا و نجف شد و علاوه بر تحصيل زبان و ادبيات فارسى و عربى، معالم و رسائل و فقه و اصول را نزد اساتيد به خوبى آموخت و چندى نيز دروس خارج فقه و اصول را تلمّذ نمود.
| نام | تجدد، محمد رضا |
|---|---|
| نام های دیگر | ش‍ی‍خ ال‍ع‍راق‍ی‍ن زاده
ش‍ی‍خ ال‍ع‍راق‍ی‍ن زاده م‍ازن‍دران‍ی تجدد، محمد رضا بن علی |
| نام پدر | |
| متولد | 1267 هـ.ش |
| محل تولد | |
| رحلت | 1352 هـ.ش |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مولف | AUTHORCODE10909AUTHORCODE |
در سال 1298ش. به اتفاق برادرش زين‌العابدين رهنما، به ايران بازگشت و در محافل و مجالس سياسى ايران رفت و آمد پيدا كرد. رهنما امتياز روزنامه‌ى ايران را گرفته، به انتشار آن مبادرت كرد. تجدد نيز كه در آن تاريخ به شيخ‌العراقين‌زاده مازندرانى معروف بود، روزنامه‌اى به نام تجدد دائر نمود. در انتخابات دوره‌ى چهارم مجلس شوراى ملى، شيخ‌العراقين‌زاده از سارى به وكالت انتخاب شد و از همان روزهاى اول، وكيل پرتلاش و فعال و جنجالى بود ولى تدريجاً راه خود را پيدا كرد و جزو طرفداران سردارسپه وزير جنگ شد و در راه موفقيت او قدم برداشت.
روزنامه‌ى تجدد در 1302ش. به طرفدارى از سردارسپه انتشار يافت و يك هيئت تحريريه قوى كه همه‌ى آنان نماينده‌ى مجلس شوراى ملى بودند، روزنامه را اداره مى‌كردند. آن افراد عبارت بودند از: تدين، عدل‌الملك دادگر، سركشيك‌زاده، على‌اكبر داور، شريعت‌زاده، مشاراعظم و دبيراعظم بهرامى. اين روزنامه كه در آغاز براى تغيير و خلع سلطنت از قاجاريه تأسيس شده بود، ارگان فرقه‌ى دموكرات مستقل ايران بود.
شيخ‌العراقين‌زاده در دوره‌ى پنجم مجلس شوراى ملى مجدداً از سارى به وكالت مجلس انتخاب شد و به طرفدارى از سردارسپه ادامه داد. در اسفند 1302ش. در روزنامه‌ى خود قطعنامه‌اى را مشتمل بر چهار ماده انتشار داد كه عبارت بود از خلع احمد ميرزا از سلطنت، تغيير قانون اساسى از طرف مجلس شوراى ملى، اجراى مفاد قطعنامه توسط حكام و اجراى مفاد قطعنامه به وسيله‌ى وكلاى مجلس. اين قطعنامه كه مقدمه‌ى خلع احمدشاه از سلطنت و تغيير رژيم از سلطنتى به جمهورى بود، با مخالفت سيد حسن مدرس و عده‌ى زيادى از روحانيون روبرو شد و جنجال بزرگى در كشور پيش آورد كه سردارسپه ناچار شد تغيير رژيم را منتفى نمايد.
تجدد در دوره‌ى پنجم مجلس شوراى ملى، از نمايندگان برجسته و از طرفداران انقراض قاجاريه بود و در اين راه مجاهدت زيادى معمول داشت. پس از خلع احمدشاه و تفويض سلطنت به رضاخان، روزنامه‌ى تجدد تعطيل شد و صاحب آن بنا به دعوت مرحوم على‌اكبر داور، به خدمت قضا دعوت گرديد و با رتبه‌ى نه قضائى، چندى رئيس استيناف كرمان و زمانى رئيس دادگسترى خراسان و مدتى مستشار ديوان كشور شد. در 1314ش. رضاشاه به عده‌اى از رجال كشور بدبين شد و آنها را دستگير و زندانى نمود، از جمله همين محمدرضا تجدد و برادرش زين‌العابدين رهنما مدير روزنامه‌ى ايران و وكيل مجلس بود. چندى در زندان بسر بردند تا هر دو برادر به عراق تبعيد شدند. پس از استعفا و خروج رضاشاه، هر دو برادر به ايران بازگشتند و مجدداً فعاليت سياسى خود را آغاز نمودند. محمدرضا تجدد در 1320ش. در كابينه‌ى محمدعلى فروغى، به معاونت وزارت فرهنگ انتخاب شد و چندى هم معاون وزارت دادگسترى بود تا در دوره‌ى چهاردهم از سارى به وكالت مجلس شوراى ملى برگزيده شد.
تجدد مردى دانشمند و باسواد بود. او با ترجمه‌ى كتاب معروف «الفهرست» ابن‌نديم از عربى به فارسى، خدمت فرهنگى و علمى بزرگى انجام داد. وى در 1352ش. در 85 سالگى در تهران درگذشت.
وابسته‌ها
الفهرست / نوع اثر: کتاب / نقش: مترجم