المحكم في نقط المصاحف

‏المحکم فی نقط المصاحف
نام کتاب ‏المحکم فی نقط المصاحف
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان دانی، عثمان بن سعید (نويسنده)

عزه، حسن (محقق)

زبان عربی
کد کنگره ‏BP‎‏ ‎‏73‎‏/‎‏2‎‏ ‎‏/‎‏د‎‏2‎‏م‎‏3‎‏
موضوع قرآن - اشکال و اعجام

قرآن - رسم الخط و کتابت

ناشر دار الفکر المعاصر
مکان نشر بیروت - لبنان
سال نشر 1997 م
کد اتوماسیون AUTOMATIONCODE11098AUTOMATIONCODE


معرفى كتاب

نام كتاب:المحكم فى نقط المصاحف

مؤلف:ابو عمرو دانى

محقق:دكتر عزة حسن

كتاب پيرامون مسائل مربوط به نقطه‌گذارى و اعراب

قرآن نوشته شده است.مؤلف كه از نويسندگان مشهور

و تواناى قرن چهارم هجرى مى‌باشد در اين كتاب موضوع نقطه

گذارى و اعراب قرآن را مورد بررسى قرار داده است وى با توجه

به تأليفات دانشمندان ما قبل خود و اطلاع از آنها، مراحل

تطور كتابت و نحو زبان عربى را طى حدود 40 باب توضيح

داده است.وى مطالب را در دو قسمت بيان نموده،قسمت

اول پيرامون نقطه‌گذارى مصاحف و قسمت دوم پيرامون

مذهب و ديدگاه‌هاى علماء ما قبل از خود مى‌باشد.

قسمت اول شامل 38 باب مى‌باشد كه برخى از مباحث

مهم آن به قرار زير مى‌باشد.

باب:دربارۀ اينكه برخى از مصاحف چگونه از نقطه و شكل(اعراب)

خالى بوده، و چه كسى آنها را نقطه‌گذارى نموده

باب:دربارۀ حروف تهجى و ترتيب رسم آنها در كتابت

باب:دربارۀ تشديد و سكون و علامت هر كدام از آنها

باب:دربارۀ حكم نون ساكنه و ما بعد آن

باب:دربارۀ احكام دو همزه كه در يك كلام جمع شده‌اند

باب:دربارۀ دو همزه كه در دو كلمه جمع شده‌اند

قسمت دوم شامل مطالب زير مى‌باشد:

باب:دربارۀ توضيح مذهب و ديدگاه متقدمين از اهل عرب

دربارۀ نقطه‌گذارى

باب:دربارۀ همزۀ ساكن

باب:دربارۀ همزۀ متحرك

باب:دربارۀ دو همزه

با توجه به ويژگيهاى اين كتاب و موضوعات بيان شده در آن،

اين كتاب منبع بسيار ارزشمندى دربارۀ نقطه‌گذارى و اعراب

قرآن و همچنين تجويد قرآن مى‌باشد و لذا كسانى كه در

تاريخ و علوم قرآن تحقيق مى‌نمايند از اين كتاب بى‌نياز نمى‌باشند

و استفادۀ از آن براى آنها لازم و ضرورى است

ويژگيهاى نسخه مربوط به مؤلف

1-مطالب كتاب به صورت تحقيقى و تحليلى بيان شده است

2-در هر مبحث، مثالهاى فراوانى از آيات قرآنى آورده است

3-ديدگاههاى مختلف مورد بررسى قرار گرفته است

4-تقسيم‌بندى مطالب و توضيح هر كدام از آنها مانند

آنچه كه در صفحۀ 93 دربارۀ احكام دو همزه كه در يك كلمه

جمع شده‌اند،آورده است

5-در برخى از موارد، مطالب را به صورت حديث بيان كرده

كه با ذكر سلسله سند، سخن را به يكى از صحابه و يا تابعين

مى‌رساند مانند آنچه كه در ابتداى كتاب پيرامون خالى بودن مصاحف

از نقطه و اعراب ذكر كرده است.

ويژگيهاى نسخۀ تحقيق شده

محقق كتاب دكتر عزة حسن مى‌باشد كه نسخۀ تحقيق

شده وى داراى ويژگيهاى زير مى‌باشد:

1-اضافه نمودن چهار فهرست:اعلام،قبائل، اماكن

و موضوعات كتاب.

2-تهيۀ فهرست مصادر بحث

همراه با مشخصات مربوطه همچون:نوبت چاپ، تاريخ انتشار،

ناشر و تعداد مجلدات،

3-ذكر آدرس آيات و روايات(موجود در متن)در پاورقى

4-ذكر قرائت‌هاى مختلف دربارۀ برخى از آيات مذكور

در متن،همراه با آدرس كتابهاى آنها

5-ارائه ليستى از كتابهاى تألیف شده دربارۀ موضوع بحث

تا قبل از ابوعمرو دانى،همراه با نام مؤلفين

نسخه شناسى

كتاب يك جلد، متن آن عربى و داراى 304 صفحه مى‌باشد

كه مشخصات آن به قرار زير است:

1-نوع كاغذ:اعلاء

2-جلد:شوميز

3-نوبت چاپ:دوم

4-تاريخ انتشار:سال 1418 هجرى قمرى

5-ناشر:انتشارات دار الفكر-دمشق

6-داراى فهرست:

الف:موضوعات كتاب

ب:اعلام

ج:قبائل و گروه‌ها

د:شهرها و اماكن

7-مؤلف:ابو عمرو دانى

تذكر:اين كتاب توسط دكتر عزة حسن تحقيق و به چاپ

رسيده است

8-كتاب:المحكم فى نقط المصاحف


پیوندها

مطالعه کتاب ‏المحکم فی نقط المصاحف در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور